Öğretmenlerin konfor alanı yönelimleri, temel motivasyon kaynakları ve iş performansları: Bir karma yöntem araştırması
Teachers' comfort zone orientation, basic motivation resources and job performance: A mixed method research
- Tez No: 911799
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AKİF KÖSE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 418
Özet
Bu araştırmada, öğretmenlerin konfor alanı yönelimleri, temel motivasyon kaynakları ve iş performansları arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve konfor alanı yöneliminin bu değişkenlerle olan ilişkilerinin öğretmenlerin konfor alanı psikolojisi bağlamındaki meslekî deneyimleri üzerinden derinlemesine keşfedilmesi amaçlanmıştır. Araştırma, karma yöntem araştırma yaklaşımlarından açımlayıcı sıralı desende yürütülmüştür. Araştırmanın nicel örneklemini, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş ili merkez ilçelerinde (Onikişubat, Dulkadiroğlu) yer alan kamuya bağlı anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 796 öğretmen, nitel çalışma grubunu ise aynı örneklem içerisinden seçilen 30 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın alt amaçları doğrultusunda, ana değişkenlere yönelik betimsel istatistikler hesaplanmış ve fark testleri ile bu değişkenlerin bazı demografik özelliklere göre farklılıkları incelenmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiler korelasyon, yapısal regresyon, düzenleyicilik ve aracılık analizleriyle tespit edilmiş, nitel veriler ise içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin konfor alanı yönelimlerinin orta düzeyde, iş performanslarının çok yüksek düzeyde olduğu; temel motivasyon kaynaklarının boyutları açısından bağlanma, düşünme ve başarı ihtiyaçlarının yüksek, güç ihtiyacının ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkilere yönelik sonuçlar, düşünme ihtiyacının hem iş performansının hem de konfor alanı yöneliminin en güçlü yordayıcısı olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca düşünme ihtiyacının bağlanma ve güç ihtiyaçlarıyla pozitif etkileşim içinde bulunarak bu ihtiyaçların iş performansı ile ilişkilerini desteklediği görülmüştür. Bununla birlikte, başarı ve bağlanma ihtiyaçları arasındaki negatif etkileşimin, bu iki motivasyon kaynağının yüksek olduğu durumlarda birbirlerinin iş performansına katkılarını kısmen sınırlandırdığı tespit edilmiştir. Konfor alanı yöneliminin meydan okuma boyutunun iş performansının tüm boyutlarını, konfor alanında kalma boyutunun ise yalnızca bağlamsal performans boyutunu yordadığı belirlenmiştir. Ayrıca meydan okuma boyutunun düşünme ihtiyacının uyumsal performansla, güç ihtiyacının da bağlamsal performansla olan ilişkilerine aracılık ettiği tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel sonuçları, öğretmenlerin konfor alanlarının dışında gördükleri deneyimlerin, farklı korku ve kaygılara bağlı olarak şekillenebileceğini ve geniş bir çeşitlilikte ortaya çıkabileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, harekete geçirebilecek bazı yaklaşma motivasyonlarının bu deneyimleri teşvik edebileceğini, korku ve kaygıları hafifletecek stratejilerle de bu deneyimlerin yönetilebileceğini ortaya koymuştur. Konfor alanı deneyimlerinin, bireysel ve meslekî düzeyde önemli kazanımlara yol açabileceği ancak desteklenmediği veya yönetilemediği durumlarda olumsuz yansımalar oluşturabileceği belirlenmiştir. Ayrıca bu deneyimlerin, konfor alanı yöneliminin temel motivasyon kaynakları ve iş performansı ile olan ilişkilerini destekleyebilecek nitelikte kanıtlar sunduğu görülmüştür. Araştırmanın son kısmında elde edilen sonuçlara dayalı olarak öneriler getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to examine the relationships between teachers' comfort zone orientations, basic motivation resources and job performance and to explore the relationships of comfort zone orientation with these variables in depth through teachers' professional experiences in the context of comfort zone psychology. The study was conducted in an exploratory sequential design, one of the mixed-method research approaches. The quantitative sample of the study consisted of 796 teachers working in public pre-schools, primary schools, secondary schools and high schools in the central districts of Kahramanmaraş province (Onikişubat, Dulkadiroğlu) in the 2023-2024 academic year, and the qualitative study group consisted of 30 teachers selected from the same sample. In accordance with the sub-objectives of the study, descriptive statistics for the main variables were calculated and the differences of these variables according to some demographic characteristics were examined with the difference tests. The relationships between the variables were determined through correlation, structural regression, moderation and mediation analyses, and the qualitative data were analyzed with content analysis. As a result of the research, it was determined that teachers' comfort zone orientation was at a moderate level and their job performance was at a very high level; in terms of the dimensions of basic motivation resources, affiliation, cognition and achievement needs were at a high level, while power needs were at a moderate level. The results regarding the relationships between the variables revealed that the need for cognition was the strongest predictor of both job performance and comfort zone orientation. In addition, the need for cognition interacted positively with affiliation and power needs, supporting the relationship between these needs and job performance. However, it was found that the negative interaction between achievement and affiliation needs partially limits the contribution of each other to job performance when these two motivation resources were high. It was determined that the challenge dimension of comfort zone orientation predicted all dimensions of job performance, while the staying in the comfort zone dimension predicted only the contextual performance dimension. It was also found that the challenge dimension mediated the relationships between“the need for cognition and adaptive performance”and“the need for power and contextual performance”. The qualitative results of the study showed that the experiences of teachers beyond their comfort zones could be shaped by different fears and anxieties and could emerge in a wide variety of ways. However, it was also revealed that some approach motivations, which trigger mobilization, could encourage these experiences and these experiences could be managed with strategies to alleviate fears and anxieties. It was determined that comfort zone experiences could lead to important gains at the individual and professional level, but could have negative repercussions when they were not supported or managed. In addition, these experiences were found to provide evidence to support the relationship between comfort zone orientation and basic motivation resources and job performance. In the last part of the study, recommendations were made based on the obtained results.
Benzer Tezler
- Helping EFL teachers build capacity for effective curriculum implementation: A case study
Müfredatın etkin işlenmesi için İngilizce öğretmenlerinin kapasite geliştirmelerine yardımcı olmak: Bir vaka çalışması
HURİYE ARZU ÖZTÜRK
Doktora
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DERİN ATAY
- Tip ilköğretim okulu projesinin enerji etkinlik performansınıniklimsel veri değişkenleri üzerinden sorgulanması
Questioning of energy efficiency performance of a typical primary school project over climatic data variables
DİLARA AYTÜRK TULUKCU
- Okul bahçelerinin ekolojik, estetik ve fonsiyonel olarak değerlendirilmesi: Kastamonu kent merkezi örneği
Ecological, aesthetic and functional evaluation of school gardens: Kastamonu city center example
AHMED NAZMİ BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıKastamonu ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM SAKICI
- Renklerin ürün kimliğine etkisi ve çözümleri
The effect of colors to the product identity and solutions
EMEL UZUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Güzel Sanatlarİstanbul Arel ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. GÜLER ERTAN
- Eğitim yapılarının fiziksel konfor koşullarının öğrenci başarısına etkisi
Effect of education bulildings physical comfort conditions on student's achievement
SELDA AL