KADIN ADLİ PSİKİYATRİK POPÜLASYONDA YAKIN PARTNERE KARŞI FİZİKSEL ŞİDDET VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER
PHYSICAL VIOLENCE AGAINST INTIMATE PARTNERS AND ASSOCIATED FACTORS IN THE FEMALE FORENSIC PSYCHIATRIC POPULATION
- Tez No: 912222
- Danışmanlar: PROF. DR. FATİH ÖNCÜ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Adli psikiyatri, kadın suçlu, proaktif reaktif, saldırganlık, yakın partner şiddeti, Aggression, female offender, forensic psychiatry, intimate partner violence, proactive reactive
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
AMAÇ: Yakın partnerine yönelik şiddet eyleminde bulunan kadın failleri ile ilgili mevcut literatür, büyük ölçüde kadın ve erkek faillerin karşılaştırılmasına dayanmaktadır. Kadın failleri kendi içinde ele alan çalışmaların sınırlı olması, kadına özgü faktörlerin ayrıntılı bir şekilde belirlenmesini güçleştirmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, şiddet suçu nedeniyle ceza sorumluluğu değerlendirilmesi amacıyla adli psikiyatri servisine yatırılan kadın olguların klinik, sosyodemografik ve suça ilişkin özelliklerini inceleyerek, yakın partner şiddeti ile ilişkili faktörleri araştırmaktır. Ayrıca, suçların reaktif veya proaktif nitelikte olup olmadığının değerlendirilmesiyle, bu özelliklerin yakın partner şiddeti bağlamındaki rolüne yönelik özgün bulgular sunulması hedeflenmektedir. YÖNTEM: Çalışmamız retrospektif, tanımlayıcı ve kesitsel bir dosya tarama yöntemiyle planlanmıştır. Araştırmaya, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne işlediği şiddet suçu nedeniyle Türk Ceza Kanunu'nun 32. Maddesi uyarınca ceza sorumluluğunun değerlendirilmesi amacıyla gönderilen ve 1 Ocak 2014- 1 Ocak 2024 tarihleri arasında DSM-5 tanı kriterlerine göre bir ruhsal bozukluk tanısı alarak taburcu edilen 206 olgu dahil edilmiştir. Çalışmada, olguların sosyodemografik, klinik ve suça ilişkin özelliklerini değerlendirmek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan bir veri formu ve Taylor Suç Şiddet Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. BULGULAR: Toplam örneklemin %16' sının (n = 33) indeks suçu yakın partner şiddeti (YPŞ) olarak tanımlanmıştır. YPŞ grubunda ortalama yaş 37,7 ± 10,5 yıl olup, %24'ü 8 yıldan fazla eğitim almıştır. Vakaların %46'sında şizofreni spektrum bozuklukları, %35'inde ise duygudurum bozuklukları görülmüştür. Kişilik bozuklukları YPŞ grubunda daha az sıklıkla bulunmuş (%3), alkol/madde kullanım bozukluğu %3 oranında tespit edilmiştir. Vakaların %87'si daha önce psikiyatrik hizmet almış, ancak YPŞ grubunda bu oran daha düşük bulunmuştur (%76). YPŞ suçları sıklıkla özel mülk ya da evde ve kesici alet kullanımı ile işlenmiştir. Tek değişkenli regresyon, yakın partner şiddetinin kırsal kesimde ikamet etme, çocuk sahibi olma, kişilik bozukluğu olmaması, daha önce psikiyatrik temas olmaması, daha önce suç işlememiş olma, kesici alet kullanımı ve kendini özsavunma ile ilişkili olduğunu göstermiştir. Çok değişkenli analiz ise evli olma, kesici alet kullanımı, suçun özel mülkte işlenmesi ve özsavunma YPŞ için belirleyici faktörler olarak tanımlamıştır. SONUÇ: Çalışmamız, kadın adli psikiyatrik popülasyonda yakın partner şiddeti faillerinin, diğer şiddet faillerinden sosyodemografik, klinik ve suç ilişkili faktörler açısından farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Evli olma, çocuk sahibi olma, kırsalda ikamet etme gibi faktörler belirleyici bulunmuş, madde kullanım bozukluğu gibi faktörler anlamlı ilişki göstermemiştir. Bu sonuçlar, kadın failleri anlamaya yönelik daha kapsamlı çalışmaların gerekliliğini vurgulamakta ve ülkemize özgü risk faktörlerinin belirlenmesine katkı sağlamaktadır. Yakın partnere yönelik şiddet eyleminde bulunan kadınların özgün ihtiyaçlarının anlaşılması, daha etkili tedavi ve rehabilitasyon süreçlerinin geliştirilmesine temel oluşturabilir.
Özet (Çeviri)
OBJECTIVES: Existing literature on female perpetrators of intimate partner violence is largely based on comparisons between male and female perpetrators. The limited number of studies on female perpetrators makes it difficult to determine factors specific to women in detail. The main aim of this study was to investigate the factors associated with intimate partner violence by examining the clinical, sociodemographic and offense-related characteristics of female patients admitted to the forensic psychiatry service to assess criminal responsibility for violent crimes. In addition, by evaluating whether the offenses are reactive or proactive, it is aimed to present original findings regarding the role of these characteristics in the context of intimate partner violence. METHODS: Our study was planned as a retrospective, descriptive and cross-sectional file review. The study included 206 cases who were sent to Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Mental Health and Neurological Diseases Training and Research Hospital for the evaluation of criminal responsibility in accordance with Article 32 of the Turkish Penal Code due to the crime of violence they committed and who were discharged with a diagnosis of mental disorder according to DSM-5 diagnostic criteria between January 1, 2014 and January 1, 2024. In the study, a data form created by the researcher and The Taylor Crime Violence Rating Scale were used to evaluate the sociodemographic, clinical and crime-related characteristics of the cases. RESULTS: The index offense of 16% (n = 33) of the total sample was defined as intimate partner violence (IPV). The mean age in the IPV group was 37.7 ± 10.5 years and 24% had more than 8 years of education. Schizophrenia spectrum disorders were observed in 46% of the cases and mood disorders in 35%. Personality disorders were found less frequently in the IPV group (3%), while alcohol/substance use disorder was detected in 3%. 87% of the cases had received psychiatric services before, but this rate was found to be lower in the IPV group (76%). IPV offenses were frequently committed on private property or in the home and with the use of sharp objects. Univariate regression showed that intimate partner violence was associated with rural residence, having children, no personality disorder, no previous psychiatric contact, no previous offense, use of sharp objects and self-defense. Multivariate analysis identified being married, use of sharp objects, committing the crime on private property, and self-defense as determinants of IPV. CONCLUSIONS: Our study revealed that perpetrators of intimate partner violence in the female forensic psychiatric population differ from other perpetrators of violence in terms of sociodemographic, clinical and crime-related factors. Factors such as being married, having children, and residing in rural areas were found to be determinants, while factors such as substance use disorder did not show a significant relationship. These results emphasize the need for more comprehensive studies to understand female offenders and contribute to the identification of risk factors specific to our country. Understanding the unique needs of women who engage in intimate partner violence can provide a foundation for developing more effective treatment and rehabilitation processes.
Benzer Tezler
- Genel popülasyonda antisosyal davranışların sıklığı ve antisosyal davranışlar gösteren kişilerde suça eğilim ile erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Frequency of antisocial behaviors in general population and examination of relationship between criminal tendency and early maladaptive schemas in individuals who exhibit antisocial behaviors
ULVİYE DUYGUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP BELMA GÖLGE
- Kadın cezaevi popülasyonunda adam öldürme suçu işlemiş kadınların suç motivasyonlarının ve MMPI profillerinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
NAZAN EMİL ÖĞÜNÇ
- Şizofreni hastalarında BDNF rs6265 gen polimorfizminin saldırgan davranışlara etkisi
Effect of BDNF rs6265 gene polymorphism on aggressive behaviors in patients with schizophrenia
IRMAK DAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiAnkara ÜniversitesiAdli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK AKYÜZLÜ
- Ceza sorumluluğu açısından adli tıp kurumundan görüş istenen mental retardasyon tanılı erişkin vakaların adli psikiyatrik açıdan değerlendirilmesi
Forensic psychiatric evaluation of adult cases diagnosed with intellectual disability referred to the council of forensic medicine for criminal liability assessment
DOĞA ARSLAN AKARSU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Adli TıpAdalet BakanlığıAdli Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA NURAY CANSUNAR
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED EMİN BOYLU
- 2016-2018 yılları arasında genital muayene yapılarak rapor düzenlenmek üzere adli tıp anabilim dalımıza başvuran kadın olguların retrospektif değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of women cases admitted to our department of forensic medicine for preparing report by doing genital examination between the years of 2016-2018
İMRAN BİLGEHAN DUMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Adli TıpSüleyman Demirel ÜniversitesiAdli Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN SERHAT GÜRPINAR