Yaşlılarda öz savunuculuk ve yaşam kalitesi yönünden sosyo-ekonomik eşitsizlikler
Socio-economic inequalities in terms of self-advocacy and quality of life among the elderly
- Tez No: 912373
- Danışmanlar: PROF. DR. BELGİN AKIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: LOKMAN HEKİM ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Dünyada ve ülkemizde yaşlı nüfus hızla artmakta ve beraberinde bazı sağlık sorunları ve eşitsizlikleri ortaya çıkmaktadır. Bu durumda hasta güvenliğine yönelik kaygıları artırmaktadır. Bu noktada yaşlı bireylerin güçlendirilmesi ve kendi bakım ve tedavilerine daha fazla dahil olmalarının sağlanması gerekmektedir. Yaşlı bireyin sağlık sorumluluğu öz savunuculuk düzeyinin artması ve yaşam kalitesiyle önemli oranda bağlantılıdır. Sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi sağlık eşitsizliklerini saptamada önemli bir ölçüt olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı sosyoekonomik yönden farklı iki bölgede yaşayan yaşlı bireylerin öz-savunuculuk ve yaşam kalitesi durumunun sosyoekonomik durumla ilişkisini ortaya koymaktır. Çalışma tanımlayıcı türde olup sosyoekonomik yönden birbirinden farklı iki bölgede yürütülmüştür. Örneklem Mamak bölgesindeki 5 aile merkezine başvuran 170 yaşlı birey ile Çankaya bölgesinden seçilen Atakule aile sağlığı merkezine başvuran 170 birey olmak üzere toplam 340 65 yaş üstü yaşlı bireyden oluşmuştur. Verilerin toplanmasında bireylerin sosyoekonomik durumlarını değerlendirmek için bir anket formu,“Hasta Güvenliği İçin Yaşlıları Güçlendirme ve Savunuculuk Anketi”ve“WHOQOL-OLD Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi ölçeği Yaşlı Modülü”kullanılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından bireylerin kurum ziyareti sırasında yüz yüze görüşme yöntemi ile toplanmıştır. İstatistiksel analizlerde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, ki kare testi, t testi, F testi ve çoklu regresyon analizleri kullanılmıştır. Yaşlılarda öz savunuculuk düzeyi ile medeni durum, öğrenim düzeyi, sahip olunan ev sayısı, aylık gelir miktarı, kronik hastalık durumu, sağlık hizmeti alınırken ilk başvurulan kurum ve sınıfsal konum arasında; yaşam kalitesi ile cinsiyet, öğrenim düzeyi, çalışma bölgesi, sahip olunan ev sayısı, oda sayısı, aylık gelir miktarı, sağlık hizmeti alınırken ilk başvurulan kurum ile arasında ilişki saptanmıştır. Yaşlıların yaşam kalitesi ve öz savunuculuk düzeyi ile sosyoekonomik eşitsizlikler arasında ilişki saptanmıştır. Politika yapıcıların yaşlı sağlığını geliştirmede sağlık eşitsizliklerini en aza indirmek için stratejiler geliştirmesi ve bölgesel düzeydeki eşitsizlikleri dikkate alması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The elderly population is rapidly increasing in the world and in our country, and some health problems and inequalities are emerging. This situation increases concerns about patient safety. At this point, it is necessary to strengthen elderly individuals and ensure that they are more involved in their own care and treatment. The health responsibility of elderly individuals is significantly related to the increase in the level of self-advocacy and quality of life. Health-related quality of life is used as an important criterion in determining health inequalities. The aim of this study is to reveal the relationship between the self-advocacy and quality of life of elderly individuals living in two regions that are socioeconomically different and the socioeconomic status. The study is descriptive and was conducted in two regions that are socioeconomically different. The sample consisted of a total of 340 elderly individuals over the age of 65, 170 of whom applied to 5 family centers in the Mamak region and 170 individuals who applied to the Atakule family health center selected from the Çankaya region. In collecting the data, a questionnaire form,“Elderly Empowerment and Advocacy Questionnaire for Patient Safety”and“WHOQOL-OLD World Health Organization Quality of Life Scale Elderly Module”were used to assess the socioeconomic status of individuals. Data were collected by the researcher during the individuals' visit to the institution using the face-to-face interview method. Number, percentage, mean, standard deviation and multiple regression analyses were used in statistical analyses. A relationship was found between the level of self-advocacy in the elderly and marital status, level of education, number of houses owned, monthly income, chronic disease status, first institution applied to when receiving health services and class position; and between quality of life and gender, level of education, region of work, number of houses owned, number of rooms, monthly income, first institution applied to when receiving health services. A relationship was found between the quality of life and self-advocacy level of the elderly and socioeconomic inequalities. It is recommended that policy makers develop strategies to minimize health inequalities in improving elderly health and take into account regional inequalities.
Benzer Tezler
- Yaşlılarda öz savunma davranışı ve öz bakım gücü
Self-advocacy behavior and self-care strength in the elderly
ERVA USLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELGİN AKIN
- Huzurevinde kalan yaşlılarda 5A öz yönetim desteği modeline dayalı kapsamlı akciğer sağlığını geliştirme programının etkinliği: Randomize kontrollü çalışma
The effectiveness of a comprehensive lung health promotion program based on the 5A self-management support model for the elderly in nursing home: A randomized controlled trial
NURSEZA AKGÖZ
- Yaşlılarda diyabet yükünün öz bakım üzerindeki etkisi
The Effect of Diabetes Burden on SELF-CARE in the ELDERLY
AYŞE ÇALIŞKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ALTUNTAŞ
- İnmeli yaşlılarda düşme korkusunun öz yeterlilik ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of fear of falling of elderly persons with stroke on their self-efficacy and quality of life
HASRET ERDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
GeriatriDokuz Eylül Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU AKPINAR SÖYLEMEZ
- Tip 2 diyabetus mellituslu yaşlılarda kırılganlık ve öz-etkililiğin değerlendirilmesi
Assessment of frailty and self-efficacy in the elderly with TYPE 2 diabetes mellitus
SİNEM KURTOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GeriatriAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiGerontoloji Hemşireliği Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR İNKAYA