Ailevi akdeniz ateşi hastalarında tedaviye uyumu etkileyen faktörler
Factors affecting adherence to treatment in patients with familial mediterranean fever
- Tez No: 912524
- Danışmanlar: PROF. DR. DİDEM ARSLAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: İç Hastalıkları, Internal diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
Giriş-Amaç: Ailevi Akdeniz Ateşi(FMF) tekrarlayan ateş ve serözit ataklarıyla karakterize, otozomal resesif kalıtım gösteren otoinflamatuvar bir hastalıktır. Hastalık antiinflamatuvar özellik gösteren pyrin adlı proteini kodlayan ve 16. kromozomun kısa kolunda bulunan MEFV geninin mutasyonu sonucu ortaya çıkar. Hastalarda tekrarlayan inflamatuvar süreçlere bağlı olarak başta böbrekler olmak üzere birçok doku ve organda komplikasyonlar ortaya çıkabilmektedir. Hastaların tedaviye uyumu atak sayısının azalmasında, yaşam kalitesinin artmasında ve hastalığa bağlı komplikasyonların önlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada hastaların tedavi alışkanlıkları ve tedaviye uyumlarını etkileyen faktörler araştırılarak literatüre katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Gereç-Yöntem: Çalışmamıza Ocak 2014-Ağustos 2024 tarihleri arasında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji kliniğine başvurusu olan, en az altı aydır düzenli kolşisin tedavisi almakta olan,16 yaş ve üzerindeki 94 FMF hastası dahil edilmiştir. Bazı hastalarla poliklinik başvurusu sırasında yüz yüze olarak, bazı hastalarla ise hastane bilgi işlem birimi üzerinden temin edilen telefon numaraları ile iletişim kurulmuş ve aydınlatılmış onam formu doldurularak anket çalışması yapılmıştır. Bulgular: Hastaların erkek/kadın oranı 1,29/1,yaş ortalaması 35,6±14,9 (Med: 30) yıldı. Hastaların %61,7'sinde ek bir kronik hastalık,%56,4'ünde düzenli ek ilaç kullanımı, %41,5'inde ise FMF ilişkili doku veya organ komplikasyonu tespit edildi. İlk FMF şikayet başlangıç yaşı 14,2±12,3 (Med: 9,5) yıl; tanı yaşı 21,9±15,1 (Med: 19) yıl;tanı gecikme (yıl) ortalaması 8,83±10,4 (Med:5) idi. Tedavide hastaların %95,7'sinde yurt içi kolşisin,%23,7'sinde yurt dışı kolşisin,%7,4'ünde anakinra,%12,8'inde kanakinumab kullanımı mevcuttu. Morisky Tedavi Uyum Ölçeği puan ortalamasının 4,59±2,3(Med:4) olduğu tespit edilirken; hastaların 13 (% 13,8)'ünde yüksek uyum,26 (% 27,7)'sında orta uyum,55 (% 58,5)'inde düşük uyuma rastlanıldı. PRAS Hastalık Ağırlık Ölçeği puan ortalamasının 7,54±2,4 (Med:7,5) olduğu saptanırken hastaların 23 (% 24,5)'ünde hafif hastalık,61 (%64,9)'inde orta şiddette hastalık,10 (% 10,6)'unda ise ağır hastalık skoru olarak hesaplandı. Orta ve yüksek uyum sağlayan hastaların tanı yaşı ve tedavi başlanma yaş ortalamalarının, düşük uyum sağlayan hastalara göre daha yüksek olduğu görüldü (sırasıyla p=0,044;p=0,024).Orta ve yüksek uyum sağlayan hastaların, düşük uyum sağlayan hastalara göre miyalji oranının daha düşük olduğu tespit edildi (p=0,046).Orta ve yüksek uyum sağlayan hastalarda, düşük uyum sağlayan hastalara göre yurt içi kolşisinin yan etki sıklığı ve herhangi bir sebeple ilaç kesilme sıklığı oranlarının düşük olduğu gözlendi (sırasıyla p=0,045;p=0,007). Orta ve yüksek uyum sağlayan hastaların, düşük uyum sağlayan hastalara göre ilaç unutma oranlarının düşük (p
Özet (Çeviri)
Introduction-Aim: Familial Mediterranean Fever(FMF) is an autosomal recessive autoinflammatory disease characterized by recurrent episodes of fever and serositis. The disease is caused by mutation of the Mediterranean Fever gene(MEFV) on the short arm of chromosome 16, which encodes the anti-inflammatory protein pyrin. Complications may occur in many tissues and organs; especially the kidneys, due to recurrent inflammatory processes in patients. Treatment compliance of patients plays an important role in reducing the number of attacks, improving quality of life and preventing disease-related complications. In this study, we aimed to contribute to the literature by investigating the treatment habits of patients and the factors affecting their compliance to treatment. Material-Method: In our study,94 FMF patients aged 16 years and older who were admitted to Çukurova University Faculty of Medicine, Rheumatology Clinic between January 2014 and August 2024 and who had been receiving regular colchicine treatment for at least six months were included. Some patients were contacted face-to-face during outpatient clinic application and some patients were contacted via telephone numbers obtained from the hospital data processing unit and a questionnaire study was conducted by filling out an informed consent form. Results: The male/female ratio was 1,29/1 and the mean age was 35,6±14,9 (Med: 30) years. 61.7% of the patients had an additional chronic disease, 56,4% used regular additional medication and 41,5% had FMF-related tissue or organ complications. The mean age at the onset of the first FMF complaint was 14,2±12,3 (Med: 9,5) years; the mean age at diagnosis was 21,9±15,1 (Med: 19) years;and the mean delay in diagnosis (years) was 8,83±10,4 (Med: 5). 95,7% of the patients were on domestic colchicine, 23,7% on international colchicine, 7,4% on anakinra and 12,8% on canakinumab. The mean score of the Morisky Treatment Compliance Scale was 4,59±2,3 (Med:4); 13 (13,8%) patients had high compliance, 26 (27,7%) had moderate compliance and 55 (58,5%) had low compliance. The mean score of PRAS Disease Severity Scale was 7,54±2,4 (Med: 7.5); 23 (24,5%) of the patients had mild disease, 61 (64,9%) had moderate disease and 10 (10,6%) had severe disease. The mean age at diagnosis and age at treatment initiation were higher in patients with moderate and high compliance than in patients with low compliance (p=0,044; p=0,024, respectively). Patients with moderate and high adherence had a lower rate of myalgia than patients with low adherence (p=0,046). Patients with moderate and high adherence had lower rates of side effects of colchicine and discontinuation of colchicine for any reason (p=0,045; p=0,007, respectively). Patients with moderate and high adherence had lower rates of forgetting medication (p
Benzer Tezler
- Ailevi Akdeniz Ateşi tanısı ile izlenen hastalarda ilaca uyumu etkileyen faktörler ve hastalık ağırlığına etkisi
Factors that effect drug compliance and it's impacts on disease severity in patients with familial mediterranean fever
BURAK ÇINKIL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKırıkkale ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU ÇELİKEL ACAR
- Ailevi Akdeniz ateşi hastalığında 'huzursuz bacak sendromu' ve 'büyüme ağrısı' sıklığının araştırılması
Restless leg syndrome' frequency and 'growing pain' frequency in children who have FNF
AYLA KAÇAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
RomatolojiDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. ŞEVKET ERBİL ÜNSAL
- Ailevi akdeniz ateşi hastalığında hastalığın şiddeti ve amiloidozis gelişimi ile mutasyonların ilişkisinin araştırılması
The investigation of the correlation between the severity of the disease and the development of amyloidosis and the mutations in the familial mediterranean fever
BERK BAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
NefrolojiOndokuz Mayıs Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE SAYARLIOĞLU
- Ailevi Akdeniz Ateşi olan hastalarda diyet ile hastalık şiddeti ve kolşisin direnci arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between diet, disease severity and colchicine resistance in patients with Family Mediterranean Fever
BEYZA NUR YAKIŞIKLI ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET OMMA
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY YILMAZ ÇAKMAK
- Düzce'deki çocukluk çağı Ailevi Akdeniz Ateşi hastalarında MEFV mutasyonlarının ve tedaviye cevaplarının araştırılması
MEVF mutations and treatment response in the investigation Mediterranean fever patients in childhood in Düzce
İLYAS SARI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDüzce ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN KOCABAY