Halide Edip Adıvar'da toplumsal bütünleşme ve din
Social integration and religion in Halide Edip Adıvar
- Tez No: 912630
- Danışmanlar: PROF. DR. BAHSET KARSLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Sosyoloji, Türk Dili ve Edebiyatı, Religion, Sociology, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Halide Edip Adıvar, Din, Sosyal Bütünleşme, Milli Mücadele, Türk Romanı, Halide Edip Adıvar, Religion, Social Integration, National Struggle, Turkish Novel
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
İnsanlar, fıtratı gereği yalnız yaşayamayan sosyal varlıklardır. İnsanların tabiatı gereği bir arada yaşama ihtiyacı toplumları meydana getirmiştir. Bireylerin toplum şeklinde teşkilatlanmalarının tabii sonucu olarak ise sosyal bütünleşme tezahür etmektedir. Birey ve toplum arasında diyalektik bir ilişki bulunduğu gibi din ve toplum arasında da diyalektik bir ilişki bulunmaktadır. Bu bağlamda çalışmamızın temel konusunu toplumsal bütünleşme ve din ilişkisi oluşturmaktadır. Çalışmamızın temel amacı, din ve toplumsal bütünleşme arasında ilişkinin ortaya çıkarılması, Halide Edip Adıvar'ın, milli mücadele dönemini anlatan hikâye ve romanlarındaki toplumsal bütünleşmeyi sağlayan ve bozan dini, milli ve diğer unsurlar tespit edilerek bu unsurlar üzerinde dinin fonksiyonlarının ortaya çıkarılmasıdır. Bu minvalde şu araştırma sorularına cevaplar aranmıştır: Din, toplumların bütünleşme üzerinde etkili bir unsur mudur? Din, toplumların ayrışmasında etkili bir unsur mudur? Halide Edip Adıvar'ın, hikâye ve romanlarındaki dini, milli ve diğer unsurlar toplumsal bütünleşme ve ayrışma üzerinde etkili midir? Dini ve milli unsurlar milli mücadele döneminde Türk Ulusunun bütünleşmesi üzerinde etkili midir? Araştırmada Halide Edip Adıvar'ın milli mücadeleyi anlatan Vurma Fatma, Emine'nin Şehadeti ve Bayrağımız Altında isimli hikâyeleriyle; Ateşten Gömlek ve Vurun Kahpeye isimli romanları üzerinde dolaylı gözlem yöntemi kullanılarak elde edilen veriler doküman analizi yöntemiyle tetkik edildi. Yapılan araştırma sonucunda, dinin toplumsal bütünleşme üzerinde bütünleştirici ve ayrıştırıcı olmak üzere iki işlevinin bulunduğu tespit edildi. Halide Edip Adıvar'ın, hikâye ve romanlarındaki istiklal, şehadet, bayrak, vatan, Sultan Ahmet Mitingi, eğitim, mevlit töreni ve vatan mefkûresi gibi unsurlar Türk Ulusu üzerinde bütünleştirici bir işlev icra ederken, dinde bu unsurların bütünleştirici işlevini destekleyen başat unsurlardan birisidir. Din, mandacılık, şahsi menfaat ve kıskançlık gibi unsurlar Türk Ulusu üzerinde ayrıştırıcı bir işlev icra ettiği tespit edildi. Din tarafından desteklenen şiddet olgusu Yunan ordusu üzerinde bütünleştirici ve ayrıştırıcı bir işlev icra ettiği tespit edildi. Sonuç olarak Türk ulusunun kaderinin akrebin kıskacında yoğrulduğu zamanlarda toplumsal bütünleşmeyi ve ayrışmayı sağlayan unsurlar içerisinde yer alan din önemli işlevler icra etmiştir.
Özet (Çeviri)
Humans are social beings who cannot live alone by nature. The need for people to live together by nature has created societies. As a natural result of the organization of individuals in the form of society, social integration is manifested. Just as there is a dialectical relationship between the individual and society, there is also a dialectical relationship between religion and society. In this context, the main subject of our study is the relationship between social integration and religion.The main purpose of our study is to reveal the relationship between religion and social integration, to identify the religious, national and other elements that provide and disrupt social integration in Halide Edip Adıvar's stories and novels describing the period of national struggle, and to reveal the functions of religion on these elements.In this respect, answers to the following research questions were sought: Is religion an effective factor on the integration of societies? Is religion an effective factor in the separation of societies? Do the religious, national and other elements in Halide Edip Adıvar's story and novels have an impact on social integration and segregation? Are religious and national elements effective on the integration of the Turkish Nation during the period of national struggle? In the research, the data obtained by using the indirect observation method in Halide Edip Adıvar's stories of the national struggle, Vurma Fatma, Emine'nin Şehadeti and Bayrakımız Altında, and her novels Ateşten Gömlek and Vurun Kahpeye, were examined with the document analysis method. As a result of the research, it was determined that religion has two functions on social integration: integrative and divisive. While elements such as independence, martyrdom, flag, homeland, Sultan Ahmet rally , education, Mawlid ceremony and homeland ideal in Halide Edip Adıvar's stories and novels perform an integrative function on the Turkish Nation, religion is one of the leading elements that support the integrative function of these elements. It was determined that elements such as religion, mandate, personal interest and jealousy perform a divisive function on the Turkish Nation. It was determined that the phenomenon of violence supported by religion performed an integrative and divisive function on the Greek army. As a result, when the fate of the Turkish nation was kneaded in the grip of the scorpion, religion, which was among the elements that provided social integration and separation, performed important functions.
Benzer Tezler
- Halide Edip Adıvar ve romanlarında Cumhuriyet Dönemi yeni kadın kimliği
Halide Edip and Republic Period new female identity in her novels
ECE PARALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER TİMUR
- The female exploration in a patriarchal society as reflected in Virginia Woolf's 'The Voyage Out' and Halide Edip-Adivar's 'Handan'
Virginia Woolf'un 'The Voyage Out' ve Halide Edip-Adıvar'ın 'Handan' adlı romanlarındaki kadınların ataerkil toplumlardaki kimlik arayışı
MUZAFFER DERYA NAZLIPINAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
İngiliz Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZLEM ÖZEN
- Türkçede Canterbury Hikâyeleri: Çeviri sosyolojisi çerçevesinde bir bakış
Cantebury Tales in Turkish: A look within the framework of sociology of translation
DİDAR ZEYNEP BATUMLU
Doktora
Türkçe
2020
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiFransızca Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE BOGENÇ DEMİREL
- Halide Edip Adıvar'ın romanlarında evlilik olgusu
Phenomenon of marriage in Halide Edip Adivar's novels
HATİCE ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
SosyolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİ ERTEN
- Halide Edip Adıvar'ın son dönem romanlarında İstanbul'da gündelik hayat ve müzik
Daily life İstanbul and music in Halide Edip Adıvar's latest novels
DAMLA ERLEVENT
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET KALPAKLI