Kadınların postpartum dönemde albasması hakkında inanç ve deneyimleri: Nitel bir araştırma
Women's beliefs and experiences about albas during the postpartum period: A qualitative research
- Tez No: 913393
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ AKYILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ebelik, Midwifery
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ebelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ebelik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışma, kadınların postpartum dönemde albasmasıyla ilgili inanç ve deneyimlerini belirlemek amacıyla, fenomenolojik yöntemle 01.06.2023- 15.10.2024 tarihleri arasında Şanlıurfa Birecik ve Halfeti Devlet Hastanelerinde yürütülmüştür. Albasması deneyimi yaşayan veya bu konuda bilgi sahibi olan 20 kadın araştırmaya dahil edilmiştir. Veriler, anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formları aracılığıyla derinlemesine görüşmeler ve ses kayıtları yoluyla toplanmış ve MaxQDA yazılımı ile analiz edilmiştir. Veriler altı ana tema ve 22 alt tema altında toplanmıştır. Araştırmada albasması, genellikle çirkin kadın, siyah çarşaflı ve yüzü olmayan bir kişi, korkutucu erkek cin, karabasan, Azrail, karga, köpek, kedi ve yılan gibi figürlerle tanımlanmıştır. Katılımcılar, albasmasının nedenlerini doğaüstü varlıkların musallat olması, yıldız sembolizmi, açık mezar metaforu, doğum sonrası kanama, fazla hareket etme, cinsel ilişki ile bulaşma, yastığın altına Kur'an koymama, kırmızı yazma takmama, uyurken ışığı kapatma ve dua etmeme gibi faktörlerle ilişkilendirmiştir. Albasması deneyimi yaşayan kadınlar bu durumu, bebeğini öldürme veya kendine zarar verme isteği, korkutucu görüntüler görme, kabuslar yaşama, boğulma hissi, göğüste baskı ve baş ağrısı gibi belirtilerle ifade etmiştir. Anne üzerindeki etkiler arasında annelik rolünde yetersizlik hissi, anne ölümü, hafıza kaybı ve stres öne çıkarken; bebek üzerindeki etkilerde genellikle fiziksel hastalıklar, korku ve ölüm gibi sonuçlar dile getirilmiştir. Ayrıca albasmasının emzirmek istememe, süt kesilmesi ve“korku sütü”inancı gibi etkileri olduğu belirtilmiştir. Korunma yöntemleri arasında sembolik nesneler kullanmak, dini ritüeller, yumurtaya iğne batırma, su içirmeme, aynaya bakmama, yalnız kalmama gibi uygulamalar yer almıştır. Tedavi yaklaşımlarında ise kaderci bakış açısının yanı sıra doktora başvurma ve psikiyatrik ilaç kullanımı da ifade edilmiştir. Geleneksel tedavi yöntemleri, bu yöntemlerin uygulayıcıları ve tercih nedenleri araştırmada detaylandırılmıştır. Sonuç olarak, kadınların albasması inancı doğrultusunda anne ve bebek sağlığını olumsuz etkileyebilecek uygulamalarda bulundukları, tıbbi tedaviyi reddettikleri veya erişimde zorluk yaşadıkları belirlenmiştir. Ebelerin, postpartum dönemde anne ve yenidoğan sağlığını korumak için sosyal, psikolojik ve fiziksel gereksinimleri dikkate alarak kültürel değerlere duyarlı, bütüncül bir yaklaşım benimsemeleri gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aimed to explore the beliefs and experiences of women regarding ''albasması'' during the postpartum period. It was conducted using a phenomenological approach between 01.06.2023 and 15.10.2024 at Şanlıurfa Birecik and Halfeti State Hospitals. The study included 20 women who had experienced ''albasması'' or had knowledge about it. Data were collected through in-depth interviews using questionnaires and semi-structured interview forms, along with audio recordings, and were analyzed using MaxQDA software. The findings were categorized into six main themes and 22 sub-themes. In the study, ''albasması'' was most commonly described as frightening figures such as an ugly woman, a veiled and faceless person, a terrifying male spirit, ''karabasan'' Azrael, a crow, a dog, a cat, or a snake. Participants attributed the causes of ''albasması'' to supernatural beings, star symbolism, the metaphor of an open grave, postpartum hemorrhage, excessive movement, transmission through sexual intercourse, not placing a Quran, a knife, or scissors under a pillow, not wearing a red scarf, turning off the lights while sleeping, not praying, and not reciting the Quran. Women who experienced ''albasması'' described their experiences with symptoms such as the desire to harm their baby or themselves, seeing frightening images, nightmares, feelings of suffocation, chest pressure, and headaches. The maternal impacts frequently included feelings of inadequacy in the maternal role, maternal death, memory loss, and stress. Regarding the effects on the baby, participants generally stated no impact, though some mentioned physical illnesses, fear, or death in infants. Additionally, ''albasması'' was reported to affect breastfeeding by causing reluctance to breastfeed, milk cessation, and a belief in ''fear milk.'' Preventive methods included keeping symbolic objects, engaging in religious rituals, piercing an egg with a needle, avoiding drinking water, not looking into mirrors, avoiding prolonged stays in bathrooms or toilets, avoiding solitude, and using iron supplements during pregnancy. Treatment approaches often involved a fatalistic attitude, though consulting a doctor and using psychiatric medications were also mentioned. Traditional healing methods, their practitioners, and the reasons for seeking such treatments were elaborated in the study. In conclusion, it was determined that women adhering to the belief in ''albasması'' engaged in practices that could adversely affect maternal and infant health, refused medical treatment, or faced challenges in accessing it. Therefore, midwives must adopt a holistic approach that addresses women's social, psychological, and physical needs while considering cultural and spiritual values to protect and improve maternal and newborn health during the postpartum period.
Benzer Tezler
- Postpartum dönemde vücut algısının cinsel yaşam kalitesine etkisi
The effect of body perception on the quality of sexual life in the postpartum period
GÖZDE GÜRÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikHacettepe ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLTEN KOÇ
- Kadınların gebelikte ve postpartum dönemde sigara içme davranışlarının değişimi ve bunu etkileyen faktörler: Bir prevalans ve olgubilim çalışması
The change in smoking behaviours of women in pregnancy and postpartum period and the affecting factors: A prevalence and phenomenological study
SEMRA KOCATAŞ ZORLU
Doktora
Türkçe
2014
Halk SağlığıCumhuriyet ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAN GÜLER
- Doğum sonu dönemde bakım gereksinimleri hakkında annelerin bilgi düzeylerinin belirlenmesi
Identification of Mothers? level of knowledge regarding the need for care in the postpartum period
EMİNE BAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
HemşirelikÇukurova ÜniversitesiEbelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DENİZ AKMAN MUTLUAY
- Postpartum dönemdeki kadınlarda gebelik sırasında klinik pilates yapma durumlarına göre pelvik taban disfonksiyonu, fonksiyonel durum, yorgunluk, depresyon ve yaşam kalitesi düzeylerinin karşılaştırılması
Comparison of pelvic floor dysfunction, functional status, fatigue, depression and quality of life levels in postpartum women according to clinical pilates practice during pregnancy
CEREN KARAPİNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizyoterapi ve RehabilitasyonBaşkent ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MANOLYA ACAR
- Postpartum dönemdeki kadınların cinsel yaşam kalitesi ve etkileyen faktörler
The sexual life quality and the factors effecting it in women in the postpartum period
VASFİYE ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
HemşirelikCumhuriyet ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEHRA GÖLBAŞI