Geri Dön

Bir tıp fakültesi klinik bilimlerde araştırma görevlilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili etmenler

Healthy lifestyle behaviors and associated factors of research assistants in clinical sciences at a faculty of medicine

  1. Tez No: 913904
  2. Yazar: FATİH DÖKMEDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ ODABAŞ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

Amaç: Çalışmanın amacı; Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi (AÜTF) klinik bilimlerde çalışan araştırma görevlisi hekimlerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına ilişkin bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel tipte olup Şubat-Mayıs 2024 ayları arasında yürütülmüştür. Araştırmanın evreni, AÜTF klinik bilimlerde görev yapan 1085 araştırma görevlisi hekim olarak belirlenmiştir. Araştırmanın minimum örneklem büyüklüğü 284 araştırma görevlisi hekim olarak belirlenmiştir. Veriler ''Google Forms'' yöntemi ile çevrim içi olarak toplanmıştır. Veri toplama sürecinde örneklem büyüklüğü olan 284 kişiye ulaşılmaya çalışılmış ve 287 kişiye ulaşılmış ancak 5 kişi ölçekte çok sayıda soruya cevap vermediği için hariç tutulmuştur. Veri toplama formu, sosyodemografik özellikler, sağlık özellikleri, alışkanlıklar ve mesleki özellikler içeren 19 soru ve 6 alt boyuttan oluşan 52 sorudan oluşan Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-2'den (SYBDÖ-2) oluşmaktadır. Ölçek Walker ve ark. tarafından 1987 yılında geliştirilmiş, 1996 yılında tekrar çalışılarak Walker ve ark. tarafından yenilenmiştir. Ölçekteki maddeler 4'lü Likert tipindedir. Yanıtlarda hiçbir zaman 1, bazen 2, sık sık 3, düzenli olarak 4 puan alınmaktadır. Ölçek, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına yönelik sağlık sorumluluğu (SYBDÖ-2 SS), fiziksel aktivite (SYBDÖ-2 FA), beslenme (SYBDÖ-2 B), manevi gelişim (SYBDÖ-2 MG), kişiler arası ilişkiler (SYBDÖ-2 KAİ) ve stres yönetimi (SYBDÖ-2 SY) olmak üzere altı boyuttan oluşmakta ölçek toplam puanların ortalaması (SYBDÖ-2 T) ile değerlendirilmektedir. Ölçeğin Türkçeye uyarlama çalışması en son 1998 yılında Akça tarafından yapılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25.0 versiyonu kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler ortalama, standart sapma, ortanca, çeyrekler arası aralık, yüzde, minimum ve maksimum değerler olarak hesaplanmıştır. Tekli analizlerde Mann-Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri; korelasyon analizinde Spearman korelasyon testi uygulanmıştır. Anlamlı fark bulunan değişkenlerle çoklu lineer regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan hekimlerin %64,8'i kadındır ve yaş ortalaması 28,54 ±2,65'tir. Katılımcı hekimlerin %67,2 ile çoğunluğu bekar olup %52'si ekonomik 1 durumlarının iyi-çok iyi olduğunu belirtmiştir. Katılımcıları %63,5'i sağlık durumlarını iyi çok iyi olarak değerlendirmektedir. Katılımcı hekimlerin %60,7'sinin bilinen bir hastalığı yokken, %67,6'sının kullandığı herhangi bir ilaç yoktur, %73,1 ile çoğunluğu Dahili Tıp Bilimlerinde görev yapmaktadır. SYBDÖ-2'den en yüksek puan 2,70 ile kişiler arası ilişkiler alt boyutundan, en düşük puanı ise 2,00 ile beslenme alt boyutundan alınmıştır. Katılımcı hekimlerin puan ortalaması; SYBDÖ-2 T için 2,26±0,37, SYBDÖ-2 SS için 2,02±0,45, SYBDÖ-2 FA için 2,03±0,45, SYBDÖ-2 B için 2,00±0,46, SYBDÖ-2 MG için 2,63±0,53, SYBDÖ-2 KAİ için 2,70±0,47, SYBDÖ-2 SY için 2,16±0,48'dir. Tekli analizlerde ilişkili bulunan faktörlerle çoklu lineer regresyon analizi yapılmıştır. SYBDÖ-2 SS için medeni durum (p=0,023), ekonomik durum (p=0,039); SYBDÖ-2 FA için ekonomik durum (p=0,022), sağlık durum algısı (p=0,000); SYBDÖ-2 B için sağlık durum algısı (p=0,000); SYBDÖ-2 MG için medeni durum (p=0,002), sağlık durum algısı (p=0,004); SYBDÖ-2 KAİ için medeni durum (p=0,043), SYBDÖ-2 SY için ekonomik durum (p=0,004), sağlık durum algısı (p=0,000) ve SYBDÖ-2 T için ekonomik durum algısı (p= 0,007), en uzun süre yaşanılan yer (p=0,022), kendi sağlık durum algısı (p=0,000), ihtisas süresi (p=0,044) arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Sonuç: Araştırmaya katılan araştırma görevlisi hekimlerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının genel olarak orta düzeyde olduğu, en yüksek puan ortalaması elde edilen alt boyutun Kişiler arası ilişkiler alt boyutu olduğu, en düşük puan ortalaması elde edilen alt boyutun beslenme alt boyutu olduğu görülüştür. Sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını geliştirmek için sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin arttırılması başta olmak üzere araştırma görevlisi hekimlere yönelik müdahale programlarının oluşturulması uygun olacaktır.

Özet (Çeviri)

The universe of the research was determined as 1085 research assistant physicians working in AÜTF clinical sciences. The minimum sample size of the research was determined as 284 research assistant physicians. Data were collected online with the Google forms method. 287 people were reached during the data collection process, but 5 people were excluded because they did not answer too many questions on the scale. The data collection form consists of the Healthy Lifestyle Behaviors Scale-2 (HLBS-2), which consists of 52 questions consisting of 19 questions and 6 sub-dimensions including sociodemographic characteristics, health characteristics and habits, and professional characteristics. The scale was developed by Walker et al. in 1987 and revised again in 1996 by Walker et al. The items on the scale are in 4-point Likert type. Never (1), sometimes (2), often (3), regularly (4) are accepted. The scale evaluates the total mean score (SYBDÖ-2 T) of six dimensions, namely health responsibility (HLBS-2 HR), physical activity (HLBS-2 FA), nutrition (HLBS-2 N), spiritual development (HLBS-2 SD), interpersonal relations (HLBS-2 İR) and stress management (HLBS-2 SM). The last adaptation of the scale to Turkish was done by Akça in 1998. SPSS 25.0 was used in the analysis of the data. Descriptive statistics were calculated as mean, standard deviation, median, interquartile range, percentage, minimum and maximum values. Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis tests were used in single analyses; Spearman correlation test was used in correlation analysis. Multiple linear regression analysis was performed with variables with significant differences. Result: The majority of the physicians participating in the study were women (64.8%) and the average age was 28.54 ±2.65. The majority of the participating physicians (67.2%) were single. The majority of the participants (52%) stated that their economic situation was good to very good. 63.5% of the participants evaluated their health status as good to very good. 3 While 60.7% of the participating physicians did not have any known disease, 67.6% did not use any medication. The majority of the participating physicians (73.1%) work in Internal Medicine. The participating physicians received the highest score from the HLBS 2 (2.70) from the interpersonal relations subdimension, and the lowest score (2.00) from the nutrition subdimension. The scores of the participating physicians; HLBS-2 T: 2.26±0.37, HLBS-2 HR: 2.02±0.45, HLBS-2 FA: 2.03±0.45, HLBS-2 N: 2.00±0.46, HLBS-2 SD: 2.63±0.53, HLBS-2 IR: 2.70±0.47, HLBS-2 SM: 2.16±0.48. Multiple linear regression analysis was performed with the factors found to be related in single analyses. For SYBDÖ-2 SS, marital status (p=0.023), economic status (p=0.039); For SYBDÖ-2 FA, economic status (p=0.022), health status perception (p=0.000); For HLBS-2 N, health status perception (p=0.000); A significant relationship was found between HLBS-2 SD and marital status (p=0.002), health status perception (p=0.004); between HLBS-2 İR and marital status (p=0.043), and between HLBS-2 SM and economic status (p=0.004), health status perception (p=0.000) and for HLBS-2 T, a significant relationship was found between the perception of economic situation (p= 0.007), the place of residence for the longest time (p=0.022), perception of own health status (p=0.000), and duration of specialization (p=0.044). Conclusion: As a result, it was observed that the healthy lifestyle behaviors of the research assistant physicians who participated in the study were generally at a moderate level, the sub-dimension with the highest average score was the Interpersonal Relations sub dimension, and the sub-dimension with the lowest average score was the Nutrition sub dimension. It would be appropriate to create intervention programs for research assistant physicians, especially those that focus on healthy nutrition and increasing physical activity, in order to develop healthy lifestyle behaviors.

Benzer Tezler

  1. Gaziantep Üniversitesi Tıpta uzmanlık öğrencilerinin defansif tıp uygulamalarına yaklaşımı: bilgi düzeyi ve tutum analizi

    Gaziantep University Medical specialization students' approach to defensive medicine practices: knowledge level and attitude analysis

    AHMET MERT GÖK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Adli TıpGaziantep Üniversitesi

    Adli Tıp Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYSUN BARANSEL ISIR

  2. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi hekim araştırma görevlilerinin acil durumlara yaklaşım özyeterliği

    Self-sufficiency of Ankara University Medical Faculty physician research assistants in approaching emergency situations

    AHMET MEKİN ÇETİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Halk SağlığıAnkara Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET SALTIK

  3. Araştırma görevlilerinde aşı ile korunabilir hastalıkların ve HIV ve HCV antikor düzeylerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of reasarchs asistants' diseases protected by vaccination, HIV and HCV antibodies

    AHMET AYRANCI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Aile HekimliğiSelçuk Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KAMİLE MARAKOĞLU

  4. Etik konsültasyon/danışmanlık konusunda kliniklerde çalışan sağlık görevlilerinin tutum ve beklentileri

    Expectations and attitudes concerning ethics consultation of physicians’ and nurses’ working in clinics

    ESİN KARLIKAYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Deontoloji ve Tıp Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Deontoloji ve Tıp Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. İBRAHİM BAŞAĞAOĞLU

  5. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi klinik bilimler asistanlarının obeziteye ilişkin tutum, inanç ve önyargılarının değerlendirilmesi

    Evaluation of Çukurova University Faculty of Medicine clinical sciences residents' attitudes, beliefs and biases regarding obesity

    GÖNÜL KARAKAYA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Aile HekimliğiÇukurova Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE KURDAK