İran ve Anadolu seramik sanatında geleneksel çömlekçilik uygulamaları ve örneklerin karşılaştırılarak değerlendirilmesi
Traditional pottery practices in Iranian and Anatolian ceramic art and comparative evaluation of examples
- Tez No: 914179
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMALETTİN SEVİM
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Anadolu – İran – Çömlek- Geleneksel çömlekçilik - Çömlekçi çarkı, Anatolia – Iran – Pottery – Traditional Pottery – Potter's Wheel
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Seramik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
Dünyanın kil kaynaklarının kullanımına ilişkin başlangıç kesin olarak bilinmese de, arkeolojik buluntular en eski seramiklerin on binlerce yıl öncesine ait olduğunu göstermektedir. Anadolu ve İran, en eski uygarlıkların doğduğu coğrafya olarak, çömlekçiliği binlerce yıllık bir süreçte günümüze kadar taşımış önemli birer merkezdir. Bu çalışmada, İran ve Anadolu bölgelerinde geleneksel çömlekçilik uygulamaları ayrıntılı olarak incelenmiş ve bu iki bölgenin seramik sanatındaki benzerlikler ve farklılıklar karşılaştırmalı bir perspektifle değerlendirilmiştir. Anadolu ve İran bölgesinde çoğu şehirlerde geleneksel yöntemler ile üretime devam eden şehirler mevcuttr. Ancak zaman ve butçe sınırılılığı nedeni ile en önemli şehirler seçilmiştir. Anadolu'nun beş önemli çömlekçilik merkezi olan Sorkun, Gökeyüp, Karacasu, Avanos, ve Kınık'taki çömlek üretim süreçleri, form, dekorasyon özellikleri ve pişirme teknikleri detaylandırılmıştır. İran'ın ise önde gelen çömlekçilik merkezleri olan Lalecin, Kelpurgan, Meybod, Mend ve Hekemi şehirlerindeki çömlekçilik uygulamaları benzer bir yaklaşımla incelenmiştir. İran ve Anadolu bölgelerinde yürütülen araştırmalar, bu coğrafyalarda ortak bir kültürel yapının etkili olduğundan, üretilen çömleklerin form ve şekillendirme yöntemlerinde benzerliklere yol açmıştır. Bununla birlikte, bölgesel olanakların farklılığı nedeniyle çömleklerin dekorlama ve pişirme yöntemlerinde belirgin farklılıklar gözlemlenmiştir. Her iki bölgedeki ekonomik sorunların etkisiyle, çömlekçilik ciddi zorluklarla karşı karşıya kalmış ve bu alanda belirgin bir durgunluk izlemlenmektedir. Bu tez kapsamında bu sorunlar incelenip bazı çözüm önerielri sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Although the beginning of the utilization of the world's clay resources is not known with certainty, archaeological finds show that the oldest ceramics date back tens of thousands of years. Anatolia and Iran, as the geography where the oldest civilizations were born, are important centers that have carried pottery to the present day in a process of thousands of years. In this study, traditional pottery practices in Iran and Anatolia are examined in detail and the similarities and differences in the ceramic art of these two regions are evaluated in a comparative perspective. There are many cities in Anatolia and Iran that continue to produce with traditional methods. However, due to time and budget limitations, the most important cities were selected. Pottery production processes, forms, decoration features and firing techniques in five important pottery centers of Anatolia, Sorkun, Gökeyüp, Karacasu, Avanos, and Kınık, are detailed. Pottery practices in Lalecin, Kelpurgan, Meybod, Mend, and Hekemi, the leading pottery centers of Iran, are examined with a similar approach. The research conducted in the Iranian and Anatolian regions revealed that a shared cultural structure in these geographies has influenced similarities in the forms and shaping methods of the produced ceramics. However, due to differences in regional resources, significant distinctions were observed in the decoration and firing methods of the pottery. As a result of the economic problems in both regions, pottery has faced serious difficulties and there has been a marked stagnation in this field. This thesis examines these problems and proposes some solutions.
Benzer Tezler
- Astar bezeme teknikli seramiklerde 'Simurg' temalı tasarımlar
Simurgh themed designs on slip technique ceramics
KAFİYE DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SİTARE TURAN
- Anadolu Selçuklu çinilerindeki hayvan figürlerinin farklı bir yaklaşımla seramik yüzeylerde değerlendirilmesi
A different approach in evaluation of animal figures on ceramic surfaces of Anatolian Seljuk's tiles
KOZA KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
El SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. VEDAT KACAR
- Ejderhanın motif olarak gelişimi ve Osmanlı sanatında kullanımı (1453-1600)
Başlık çevirisi yok
CANDAN ÜLKÜ
- Süsleme sanatlarında hatai motifi ve tarihsel gelişimi
Hatai motif and its historical development in ornamental arts
AHMET MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Bölümü
YRD. DOÇ. YILMAZ ÖZCAN
- Computational design in the medieval seljuk art: Learning from the hands-on creative traditions of geometric patterns
Orta Çağ Selçuklu Sanatı'nda hesaplamalı tasarım: Geometrik desenlerin elle yapım süreçlerindeki yaratıcı geleneklerden öğrenmek
SİBEL YASEMİN ÖZGAN
Doktora
İngilizce
2018
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU