İran sinemasında bir auteur: Cafer Panahi
An auteur in Iranian cinema: Jafar Panahi
- Tez No: 914540
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SALİH GÜRBÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Radyo-Televizyon, Radio and Television
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinema Televizyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sinema ve Televizyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 274
Özet
Bu çalışma, film çekmesi yasaklanan İranlı yönetmen Cafer Panahi'nin sinemasını, auteur kuram çerçevesinde incelemiştir. Çalışma yönetmenin senaryosunu yazdığı ve yönetmeniliğini üstlendiği Beyaz Balon (Badkonake Sefid, 1995), Ayna (Ayneh, 1997), Daire (Dayereh, 2000), Ofsayt (Offside, 2006), Bu Bir Film Değil (2011), Kapalı Perde (Pardé, 2013) Taksi Tahran (Taxi Tehran, 2015), Üç Hayat (Se Rokh, 2018) ve Ayı Yok (Khers Nist, 2022) olmak üzere dokuz film ile sınırlandırılmıştır. İnceleme aşamasında filmler kronolojik sırayla izlenmiş, filmlerin konuları, filmlerin tematik ve biçimsel özelliklerine ulaşılmıştır. Panahi'nin sinemasında engel, baskı, direniş, arayış, özgürlük, intihar, suç, ceza, sınırlar, hapsedilme, evlilik, çatışma ve dayanışma gibi temaların sıklıkla tekrar ettiği tespit edilmiştir. Ayrıca yönetmenin filmlerinde kültürel miras ve batıl inançlara yer verdiği görülmüştür. Panahi'nin sinemasında şiddet unsurlarının yer aldığı, ancak bu şiddetin kapalı kapılar ardında işlendiği ve seyircilere sadece şiddetin izlerinin gösterildiği belirlenmiştir. Yönetmen, filmlerinde hem kendi eserlerine hem de dünya sinemasına çeşitli göndermeler yaparak zengin bir anlatı dünyası kurmuştur. Anlatı yapısında ise kurmaca ile belgesel arasındaki geçişken bir yapı dikkat çekmektedir. Panahi'nin filmlerinde süreklilik arz eden biçimsel özellikler arasında, açılış ve kapanış sahnelerindeki dairesel döngü yapısı, karanlık ekranla başlayan ve sesle ilerleyen anlatım biçimi, uzun plan kullanımı, gerçek zaman akışı, diegetik ses ve müzik tercihleri ile yasaklanma sürecinden önce ve sonra değişen tek mekan kullanımı yer almıştır. Çalışmada elde edilen bulgular doğrultusunda Cafer Panahi'nin, film çekmesinin yasaklanmasına rağmen filmlerinde sanatına ödün vermediği, biçimsel ve içeriksel açıdan estetik bir duruş sergilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu doğrultuda Panahi'nin, bir auteur yönetmen olarak kabul edilebileceği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study analyzes the cinema of Iranian director Jafar Panahi, who was banned from making films, within the framework of auteur theory. The study is limited to nine films written and directed by the director, including White Balloon (Badkonake Sefid, 1995), Mirror (Ayneh, 1997), The Circle (Dayereh 2000), Offside (2006), This is Not a Film (2011), Closed Curtain (Pardé, 2013), Taxi Tahran (Taksi Tehran, 2015), Three Lives (Se Rokh, 2018) and No Bears (Khers Nist, 2022). In the analysis phase, the films were watched in chronological order and the subjects, thematic and stylistic features of the films were obtained. It was found that themes such as obstacle, oppression, resistance, search, freedom, suicide, crime, punishment, borders, imprisonment, marriage, conflict and solidarity recur frequently in Panahi's cinema. It was also observed that the director includes cultural heritage and superstitions in his films. It has been determined that Panahi's cinema contains elements of violence, but this violence is committed behind closed doors and only the traces of violence are shown to the audience. The director has built a rich narrative world by making various references to both his own works and world cinema in his films. The narrative structure is characterized by a transitional structure between fiction and documentary. Among the stylistic features that are continuous in Panahi's films are the circular loop structure in the opening and closing scenes, the narrative style that starts with a dark screen and progresses with sound, the use of long shots, real time flow, diegetic sound and music preferences, and the use of a single location that changed before and after the banning process. In line with the findings of the study, it was concluded that despite being banned from making films, Jafar Panahi did not compromise on his art in his films and displayed an aesthetic stance in terms of form and content. Accordingly, it has been determined that Panahi can be accepted as an auteur director.
Benzer Tezler
- İran sinemasında bir auteur: Mecid Mecidi sineması
An auteur in Iranian cinema: Majid Majedi cinema
ŞÜKRAN CEVHERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü SanatlarıHasan Kalyoncu ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR TINAZ
- İran sinemasında auteur kuram çerçevesinde Abbas Kiyarüstemi sinemasının incelenmesi.
Within the framework of Iranian cinema auteur Abbas Kiarostami films examining.
MAHDI SAJJADI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN ESEN
- İran yeni dalga akımı temelinde Asghar Farhadi filmlerinin analizi
Analysis of Asghar Farhadi movies on the basis of Iranian new wave cinema
MELİKE GÜNHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİME NEŞE KAPLAN İLHAN
- Sinema ve fotoğraf ilişkisi: Abbas Kiyarüstemi'nin 'Kirazın Tadı' ve 'Rüzgâr Bizi Sürükleyecek' filmlerinin özelinde sinemada fotoğrafın görsel gösterge olarak anlamlandırılması
Photography-cinema relationship: The interpretation of photography in cinema as visual indicator through Abbas Kiarostami's films 'The Taste of Cherry' and ' The Wind Will Drag Us' .
NÖYFEL TAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü SanatlarıÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HALE YAYLALI
