Geri Dön

İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi kararları ışığında ceza muhakemesinde yargı kararlarının gerekçeli olması (Sorunlar ve çözüm önerileri)

Justification of judicial decisions in criminal proceedings in the light of the decisions of the European Court of Human Rights (Problems and solution suggestions)

  1. Tez No: 914627
  2. Yazar: ZEYNEP BÜŞRA KORKMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET BOZDAĞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Gerekçe, Gerekçeli karar, Adil yargılanma, Gerekçesizlik, Türkiye Adalet Akademisi, Justification, Reasoned decision, Fair trial, Lack of justification, Turkish Justice Academy
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 311

Özet

İnsanların yaşamları ve çevrelerindeki olayları sorgulama ve her eylemi bir nedene dayandırma içgüdüsü tarih boyunca var olmuş ve bu içgüdü zaman içinde evrilerek temel bir insan hakkı hâlini almıştır. Bu temel hak hem ulusal hukuk hem de uluslararası hukuk tarafından gerekçeli karar hakkı olarak adlandırılmıştır. Türk hukukunda da gerekçeli karar hakkı, Anayasa'nın 36. maddesi ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi'nin 6. maddesi ile adil yargılanma hakkının bir unsuru olarak düzenlenmiş ve yine Anayasa'nın 141. maddesindeki“Bütün mahkemelerin her türlü kararının gerekçeli olarak yazılacağı”açık hükmüyle bir kez daha güvence altına alınmıştır. Hukuk devleti ve adil yargılanma ilkesi gereği, yargı organları tüm eylem ve işlemlerini doğru, makul, yasal ve yeterli bir gerekçeyle temellendirmelidir. Gerekçesiz veya sözde gerekçeli kararlar, hukuk devleti ilkesine, adil yargılanma hakkına, savunma hakkına ve hukuki dinlenilme hakkına aykırıdır. Ceza muhakemesinde mahkeme kararlarının gerekçeli olması, demokrasinin meşruiyeti için bir zorunluluk olup, hâkimlerin somut olayla soyut kanun maddesi arasındaki sebep-sonuç ilişkisini açıkça temellendirmesi ve bu temellendirme üzerine hüküm kurması gerekmektedir. Tez çalışmasında gerekçeli karar hakkının adil yargılanma hakkı içindeki yeri, kapsamı ve önemi, gerekçeli karar hakkının temel ilkeleri, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi'nin konuya yaklaşımları ve gerekçeli kararları denetlerken kullandıkları kıstaslar incelenmiş; ceza muhakemesinde yargı kararlarının gerekçeli olmasına ilişkin düzenlemeler değerlendirilmiş, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi içtihatları ışığında mevzuattan ve uygulamadan kaynaklanan sorunlar tespit edilmiş ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

The instinct of people to question their lives and the events around them and to base every action on a reason has existed throughout history, and this instinct has evolved over time and become a fundamental human right. This fundamental right is called the right to reasoned decision by both national law and international law. In Turkish law, the right to a reasoned decision is regulated as an element of the right to a fair trial by Article 36 of the Constitution and Article 6 of the ECHR, and again in Article 141 of the Constitution, it is once again guaranteed with the clear provision that 'all types of decisions of all courts will be written with reasons'. In accordance with the state of law and the principle of fair trial, judicial bodies must base all their actions and transactions on a correct, reasonable, legal and sufficient justification. Unjustified or so-called reasoned decisions are against the principle of the state of law, the right to a fair trial, the right to defense and the right to be heard. Reasoning of court decisions in criminal procedure is a necessity for the legitimacy of democracy, and judges must clearly base the cause-effect relationship between the concrete event and the abstract article of law and make judgments on this justification. In this study, the place, scope and importance of the right to a reasoned decision within the right to a fair trial, the basic principles of the right to a reasoned decision, the approaches of the European Court of Human Rights and the Constitutional Court to the issue and the criteria they use when reviewing reasoned decisions are examined; Regulations regarding the reasoning of judicial decisions in criminal procedure have been evaluated, problems arising from legislation and practice have been identified in the light of the jurisprudence of the ECHR and the Constitutional Court, and solutions to these problems have been presented.

Benzer Tezler

  1. Çocuklara özgü ceza muhakemesine hâkim ilkeler kapsamında suça sürüklenen çocuklar hakkında soruşturma evresi

    Investigation process about juvenile delinquents under the principles governing criminal procedure peculiar to children

    FATIMATÜZZEHRA TULA KOTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PINAR MEMİŞ KARTAL

  2. Türk hukukunda adil yargılanma hakkı çerçevesinde kanuni hâkim ilkesi

    The principle of legal judge in turkish law within the framework of the right to a fair trial

    SERPİL KESER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    HukukErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET AKİF ETGÜ

  3. Yüksek yargı kararları ışığında tutukluluk ve makul tutukluluk süresi

    Detention and reasonable detention periodaccording to high judicial decisions

    BAVER KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukBahçeşehir Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FERİDUN YENİSEY

  4. Yüksek yargı kararları ışığında tutukluluk ve makul tutukluluk süresi

    Detention and reasonable detention periodaccording to high judicial decisions

    BAVER KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukBahçeşehir Üniversitesi

    Kamu Hukuku Bilim Dalı

    PROF. DR. FERİDUN YENİSEY

  5. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında ceza muhakemesinde masumiyet karinesi

    Presumption of innocence in criminal proceedings in light of the decisions of the European Court of Human Rights

    ASUMAN ÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukErciyes Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET HULUSİ AKKAŞ