Osmanlı taşrasında maarifin bürokratik oluşumu (1881-1918)
Bureaucratic formation of education in Ottoman provinces (1881-1918)
- Tez No: 914642
- Danışmanlar: PROF. DR. NEVZAT ARTUÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adıyaman Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 625
Özet
Osmanlı taşrasında maarifin bürokratikleşmesi, 1 Eylül 1869 tarihinde yayımlanan Maarif-i Umumiye Nizamnamesiyle hukukî bir zemine oturtulmuştur. Böylece vilayetlerde maarif meclis ve komisyonlarının kuruluşu resmiyet kazanmıştır. Nizamnamenin yayımlanmasından sonra 1870 yılından itibaren vilayetlerde maarif meclis ve komisyonları kurulmaya başlanmıştır. Vilayetlerde maarifin bürokratikleşmesindeki ilk önemli adımlar atılmıştır. 1882 yılında maarif müdürleri ve maarif müfettişlerinin tayin edilmesiyle birlikte vilayetlerde maarif idareleri kurulmaya başlanmış ve bürokratikleşme yolunda ikinci ve en önemli adım atılmıştır. Maarif idarelerinin kurulmaya başlamasıyla birlikte, buralarda çalışacak olan kâtipler, muhasebe memurları ve sandık eminleri de tayin edilmeye başlamıştır. Maarif idarelerinin kuruluşunun her vilayette aynı zamanda tamamlanmamıştır. Bazı vilayetlerde bu süreç çok geç tamamlanmıştır. Vilayetlerde kurulan maarif meclis ve komisyonlarının; personel iş ve işlemleri, mali işler ve eğitim-öğretim ile ilgili iş ve işlemler olmak üzere üç temel görevi yerine getirmişlerdir. Ayrıca maarif müdürleri ve müfettişler vasıtasıyla teftiş görevi yerine getirilmiştir. Çalışmanın ana kaynağını Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi belgeleri oluşturmuştur. Arşiv belgelerinin dışında resmi yayınlar, salnameler, gazeteler, hatıratlar ve telif eserlerden istifade edilmiştir. Osmanlı maarifinin taşradaki bürokratikleşmesi hakkında toplu bir çalışma bulunmamaktadır. Dolayısıyla yapılan çalışmanın bu konudaki boşluğu doldurması ve Osmanlı yakınçağ maarif tarihimize katkı sunması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
The bureaucratization of education in the Ottoman provinces was put on a legal basis with the Maarif-i Umumiye Nizamnamesi published on September 1, 1869. Thus, the establishment of education councils and commissions in the provinces became official. After the publication of the regulation, education councils and commissions began to be established in the provinces as of 1870. The first important steps in the bureaucratization of education in the provinces were taken. In 1882, with the appointment of education directors and education inspectors, education administrations were established in the provinces and the second and most important step towards bureaucratization was taken. With the establishment of the education administrations, clerks, accounting clerks, and chest trustees were also appointed to work in the butras. The establishment of education administrations was not completed at the same time in every province. In some provinces, this process was completed very late. The education councils and commissions established in the provinces fulfilled three main duties: personnel affairs and transactions, financial affairs, and educational affairs and transactions. In addition, the duty of inspection was carried out through education directors and inspectors. The main source of the study is the documents of the Ottoman Archives of the Presidency of the Republic of Turkey State Archives Directoratee. In addition to archival documents, official publications, salnames, newspapers, memoirs and copyrighted works were utilized. There is no collective study on the bureaucratization of Ottoman education in the provinces. Therefore, this study aims to fill this gap and contribute to the history of Ottoman education in the recent period.
Benzer Tezler
- 19. yüzyılda Osmanlı taşrasında kaza idaresi: Sandıklı (1867-1908)
District goverment in Ottoman provincial in the 19th century: Sandıklı (1867-1908)
SERPİL PİR
- Osmanlı Devleti'nde ayanlık: Kayseri sancağı örneği (1730-1774)
Ayanship in the Ottoman state: The case of Kayseri sub-province (1730-1774)
HAMİT KARASU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
TarihYıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. MUSTAFA ERAVCI
- Murder in the family: Law, order, and criminal justice in the nineteenth century Ottoman society
Ailede cinayet: On dokuzuncu yüzyıl Osmanlı toplumunda kanun, düzen ve ceza yargılaması
ZEHRA ŞAMLIOĞLU BERK
Doktora
İngilizce
2023
TarihBoğaziçi ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KIRLI
- Osmanlı'da modern kolluğa geçiş: 1903 Nizamnamesine göre Osmanlı Jandarma Teşkilatının kuruluşu
Transition to modern law enforcement in the Ottoman Empire: The establishment of the Ottoman Gendarmerie Organization according to the 1903 Gendarmerie Regulation
OSMAN DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT DÜZCÜ
- Bolu Sancağı'na bağlı Ereğli Kazası'nın 1844-1845 tarihli temettuat defterlerine göre merkeze yakın divan ile karyelerin sosyal ve ekonomik yapısı
Social and economic structure of the divans and villages close to the center according to the 1844–1845 temettuat registers of the Ereğli District of Bolu Sanjak
OGÜN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
TarihZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN YÜKSEL