1930-1960 dönemi Türkiye'nin iç güvenlik politikaları
Turkey's internal security policies between 1930-1960
- Tez No: 915807
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEHLÜL ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Politik Ekonomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte yeni kurulan devletin öncelikleri ve güvenlik algıları değişmiştir. Devletin kuruluş felsefesi ve ileriye dönük perspektifinin değişmesiyle birlikte iç güvenlik bağlamında toplumsal yapılara yaklaşım tarzı da farklılaşmaya başlamıştır. Modern ulus devlet olarak ortaya çıkan yeni Cumhuriyet, hedefini Mustafa Kemal Atatürk'ün“Milli kültürümüzü, muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkaracağız”ifadesiyle ortaya koymuştur. Osmanlı İmparatorluğu bakiyesi olarak kurulan Türkiye Cumhuriyeti, geniş imparatorluk topraklarından Anadolu coğrafyasına kadar gerilemiş ve ağır bedeller sonucunda kurulmuştur. Farklı etnik grupları ve dini yapıları içinde barındıran imparatorluk, iç bütünlüğünü sağlamakta zorlanmış ve bunun neticesinde ayrılıkçı hareketlere istenen düzeyde karşılık verilememiştir. Osmanlı tecrübesi ve Birinci Dünya Savaşındaki ağır mağlubiyet, devletin güvenlik algısını üst düzeye çıkarmış, risk oluşturan toplumsal yapılara karşı tehdit algılaması hassaslaşmıştır. Güvenlik politikalarının temelini Cumhuriyet rejiminin devamının sağlanması ve devletin bütünlüğünün korunması olmuştur. 1921 Anayasası Millî Mücadelenin olağanüstü şartları altında hazırlanmış ve benimsediği ilkeler açısından Mustafa Kemal Atatürk'ün perspektifini tam olarak yansıtmamıştır. Cumhuriyet'in ilanı, 1924 Anayasasının kabulü, hilafetin kaldırılması ile girilen süreçle Türkiye Cumhuriyeti'nin ana hedefleri ve ilkeleri adım adım uygulanmaya başlamıştır. Cumhuriyetin laik karakter kazanması ve uluslaşma sürecine girmesiyle güvenlik politikaları bu doğrultuda şekillenmeye başlamıştır. İç güvenlik politikaları, devletin laik karakterini aşındıran dini ve gerici hareketler üzerinde yoğunlaşırken, aynı zamanda ulus devlet özelliğini tehdit eden etnik milliyetçi ayaklanmalarla da mücadele etmek durumunda kalmıştır. Cumhuriyet tarihine baktığımızda devletin iç güvenlik algısının büyük oranda dini hareketler ve Kürt ayrılıkçılığı üzerinde durduğunu söyleyebiliriz. Bununla birlikte dönemsel olarak sol fraksiyonlar ve komünizm tehdidine karşı önlemler alındığını da ifade edebiliriz. Çalışmada Türkiye Cumhuriyeti'nin 1930-1960 yılları arasında uyguladığı iç güvenlik politikaları incelenmiş ve bu dönemde etkin olan iç güvenlik anlayışı üzerinde durulmuştur. Çalışmamızın başlangıç noktası olarak 1930'lu yılları seçmemizin nedeni yeni kurulan Cumhuriyetin temel ilkelerinin ortaya çıkması ve müesses nizamın tesis edilmesinden kaynaklanmaktadır. Ortaya konan çalışmada, birincil kaynak kullanımına öncelik verilmiş ve Cumhuriyet Arşivleri, Emniyet Arşivleri ve TBMM tutanakları incelenmiştir. Bununla birlikte dönemi konu alan literatürde bulunan kaynaklar taranmış ve süreli yayınlar, gazeteler ve dergilerden yararlanılmıştır.
Özet (Çeviri)
With the establishment of the Republic of Turkey on October 29, 1923, the priorities and security perceptions of the newly established state has changed. Together with the change in the founding philosophy and forward-looking perspective of the state, the approach to social structures in the context of internal security has also begun to differ. The new Republic, which emerged as a modern nation-state, revealed its goal with Mustafa Kemal Atatürk's statement,“We will raise our national culture above the level of contemporary civilization”. The Republic of Turkey, which was established as the remnant of the Ottoman Empire, regressed from the vast imperial lands to the Anatolian geography and was established as a result of heavy costs. The empire, which included different ethnic groups and religious structures, had difficulty in ensuring its internal integrity and as a result, the separatist movements could not be responded to at the desired level. The Ottoman experience and the heavy defeat in the First World War raised the security perception of the state to the highest level, and the perception of threat against social structures that pose a risk has become sensitive. The basis of security policies was the continuation of the republican regime and the protection of the integrity of the state. The 1921 Constitution was prepared under the extraordinary conditions of the National Struggle and did not fully reflect the perspective of Mustafa Kemal Atatürk in terms of the principles it adopted. With the proclamation of the Republic, the adoption of the 1924 Constitution, and the abolition of the caliphate, the main goals and principles of the Turkish Republic began to be implemented step by step. Along with the republic gaining a secular character and entering the nation-building process, security policies began to take shape in this direction. While its internal security policies focused on religious and reactionary movements that eroded the secular character of the state, it also had to struggle with ethnic nationalist uprisings that threatened the nation-state. When we look at the history of the Republic, we can say that the internal security perception of the state mostly focuses on religious movements and Kurdish separatism. In addition, we can also say that measures are taken against the threat of communism from time to time. In this study, the internal security policies implemented by the Republic of Turkey between 1930-1960 are analyzed and the understanding of internal security that was effective in this period is emphasized. The reason for choosing the 1930s as the starting point of our study is the emergence of the basic principles of the newly established Republic and the establishment of the established order. The study prioritized the use of primary sources and examines the Republican Archives, Police Archives and the minutes of the Grand National Assembly of Turkey. In addition, the sources in the literature on the period were scanned and periodicals, newspapers and magazines were utilized.
Benzer Tezler
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- 1930'lardan 1960'lara geçişte devletçilik ve planlamanın dönüşümü: Forum dergisindeki tartışmalar
The transformation of etatism and planning in Turkey in the transition from the 1930's to the 1960's: The debates in the journal Forum
ALİ SOMEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. FİLİZ ZABCI
- Türkiye'de çok partili hayata geçiş sürecinde (1945-1960) siyasi iktidar-basın ilişkileri
Başlık çevirisi yok
AHMET ÖZTÜRK
- Kadıköy merkezli kentsel gelişmenin Prost planlaması ve Menderes imar hareketleri bağlamında karşılaştırılması
Comparing the Prost planning of urban development in Kadikoy center with Menderes urbanization movements
CAN PÜRÜZSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE SİBEL SÖĞÜT