Karaciğer nakli alıcılarında beden imajının yaşam niteliği üzerine etkisi ile öz bakım yönetimi arasındaki ilişki
The relationship between the effect of body image on quality of life and self-care management in liver transplant recipients
- Tez No: 916117
- Danışmanlar: PROF. DR. MERYEM YAVUZ VAN GİERSBERGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Amaç: Karaciğer nakli alıcılarında beden imajının yaşam niteliği üzerine etkisi ile öz bakım yönetimi arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Yöntem: Araştırma tanımlayıcı ve kesitsel çalışma, Mart 2024-Haziran 2024 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Karaciğer Nakli Polikliniğine başvuran 215 karaciğer nakli hastası üzerinde gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında Tanıtıcı Bilgi Formu, Kronik Hastalıklarda Öz Bakım Yönetimi Ölçeği (KHÖYÖ), Beden İmgesinin Yaşam Niteliğine Etkisi Ölçeği (BİYNEÖ) kullanılmıştır. Veri analizi için SPSS 25.0 kullanılmıştır. Bulgular: Karaciğer nakilli hastaların yaş ortalaması 56,71±14,04'tür. Hastaların BİYNEÖ'nden aldıkları puanların ortalaması 39,25±13,427'dir. Ölçek alt boyutlarına bakıldığında“Kendi Değeri Üzerine Etki”alt boyutunun puan ortalaması 15,19±4,500,“Günlük Yaşantı Üzerine Etki”alt boyutunun puan ortalaması 10,76±4,795,“Karşı Cinsle Etkileşime Etki”alt boyutunun puan ortalaması 7,79±3,70,“Davranış ve Tutum Üzerine Etki”alt boyutunun puan ortalaması 5,52±3,734 olarak bulundu. KHÖYÖ'nden aldıkları toplam puan ortalaması 124,56±13,591'dir. Ölçek alt boyutlarına bakıldığında“öz koruma”alt boyutunun puan ortalaması 79,44±8,618,“sosyal koruma”alt boyutunun puan ortalaması 45,12±8,323 olarak bulundu. KHÖYÖ öz koruma alt boyutu ile BİYNEÖ toplam puanı arasında anlamlı bir ilişki vardır (p=0,002 r=0,266), günlük yaşantı üzerine etki alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır (p=0,002 r=0,207), karşı cinsle etkileşime etki alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır (p=0,012 r=0,172), kendilik değeri üzerine etki alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır (p=0,015 r=0,165). Hastaların sosyal korumaları artınca beden imgesinin yaşam üzerine etkisi ve kendi değerleri üzerine etkileri ile günlük yaşantı üzerine etkileri azalmaktadır. KHÖYÖ sosyal koruma alt boyutu ile BİYNEÖ toplam puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir negatif ilişki (p=0,016 r=-0,164), kendilik değeri üzerine etki alt boyutu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir negatif ilişki (p=0,011 r=-0,174), günlük yaşantı üzerine etki alt boyutu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir negatif ilişki saptanmıştır (p=0,003 r=-0,203). Sonuç: Karaciğer nakli alıcılarında kendini korumada dayanıklılık sergilemesine rağmen, beden imajının öz değer ve sosyal etkileşimler üzerinde orta düzeyde etkileri olduğunu, sosyal korumayı ve öz saygıyı desteklemek için hedefli girişimlerden faydalanabileceğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: To investigate the relationship between the effect of body image on quality of life and self-care management in liver transplant recipients. Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted on 215 liver transplant patients who applied to Ege University Faculty of Medicine Hospital Liver Transplant Outpatient Clinic between March 2024 and June 2024. Descriptive information form, Scale of Self-Care Management in Chronic Diseases (KHÖYÖ) and the Impact of Body Image on Quality of Life Scale (BİYNEÖ) were used for data collection. SPSS 25.0 was used for data analysis. Results: The mean age of liver transplant patients was 56.71±14.04 years. The mean score obtained by the patients from the BİYNEÖ was 39.25±13.427. When the sub-dimensions of the scale were examined, the mean score of the 'Effect on self-esteem' sub-dimension was 15.19±4.500, the mean score of the 'Effect on daily life' sub-dimension was 10.76±4.795, the mean score of the 'Effect on interaction with opposite sex' sub-dimension was 7,79±3,70, and the mean score of the 'Effect on behaviour and attitude' sub-dimension was 5.52±3.734. The mean total score of the KHÖYÖ was 124,56±13,591. Considering the sub-dimensions of the scale, the mean score of the 'self-protection' sub-dimension was 79,44±8,618 and the mean score of the 'social protection' sub-dimension was 45,12±8,323. There is a significant correlation between the self-protection sub-dimension of the KHÖYÖ and the total score of the BİYNEÖ (p=0,002 r=0,266), there is a significant correlation between the effect on daily life sub-dimension (p=0,002 r=0,207), and there is a significant correlation between the effect on the interaction with the opposite sex sub-dimension (p=0,012 r=0,172), there is a significant relationship between the effect on the self-worth sub-dimension (p=0.015 r=0.165). As the social protection of patients increases, the impact of body image on life, its impact on one's own values and its impact on daily life decreases. A statistically significant negative correlation was found between the social protection sub-dimension of the KHÖYÖ and the total score of the BİYNEÖ (p=0.016 r=-0.164), a statistically significant negative correlation was found between the impact on self-worth sub-dimension (p=0.011 r=-0.174) and a statistically significant negative correlation was found between the impact on daily life sub-dimension (p=0.003 r=-0.203). Conclusion: It highlights that although liver transplant recipients show resilience in self-protection, body image has moderate effects on self-esteem and social interactions and may benefit from targeted interventions to promote social protection and self-esteem.
Benzer Tezler
- Canlı vericili karaciğer transplantasyonu sonrası post-ercp pankreatit gelişimi üzerine immünsupresif tedavi tipinin etkisi
Effect of immunsuppressive treatment type on post-ercp pancreatitis development after liver transplantation
GÜLŞAH YAMANCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Gastroenterolojiİnönü Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILMAZ BİLGİÇ
- Abo kan grubu uyumlu ve uyumsuz karaciğer nakli sonrası görülen enfeksiyonların değerlendirilmesi
Evaluation of infections after abo-compatible and incompatible liver transplantations
FİLİZ SÜRÜCÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon Hastalıklarıİnönü ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR BAYINDIR
- Investigation for the presence of Helicobacter pylori in liver transplant patients underlying chronic liver disease and/or hepatocellular carcinoma
Kronik karaciğer hastalığı ve/veya hepatosellüler karsinom nedeniyle karaciğer nakli olan hastalarda Helicobacter pylori varlığının araştırılması
AYŞEGÜL KUŞCU KAÇMAZ
Tıpta Uzmanlık
İngilizce
2021
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyolojiİnönü ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR BAYINDIR
- Karaciğer nakli vericilerinde farklı peep düzeylerinin karaciğer fonksiyonlarına etkisi
The effects on liver function of di̇fferent peep levels in donors liver transplantation
MURAT BIÇAKCIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Anestezi ve Reanimasyonİnönü ÜniversitesiAnesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA SAİD AYDOĞAN
- Renal transplant alıcılarında proteomik yöntemlerle yeni biyobelirteçlerin araştırılması
Investigation of new biomarkers in renal transplant recipients with proteomic methods
FİLİZ ÖZCAN
Doktora
Türkçe
2015
BiyokimyaAkdeniz ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜLTEKİN YÜCEL