İbn Hafâce'nin şiirinde övgü
Praise in the works of İbn Khafajah
- Tez No: 916422
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMED ALDYAB
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Praise in Leiteray Periods, Ibn Khafajah, Courage, Generosity, The Science of Rhetoric
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Şiirin birçok amacı ve çeşidi vardır. Öğrneğin övgü sanatı, şairlerin en güzel şiirlerini yazdığı önemli şiir türlerinden biridir. Övgü, övülen kişinin erdemlerini ve güzel niteliklerini anmak anlamına gelir ve edebi dönemler boyunca gelişimi göstermiştir. Şairler; Cahiliye Döneminden bu yana cesaret, cömertlik, iffet, sadakat ve sabır gibi geleneksel değerleri korumuşlardır. İbn Hafâce de bu değerleri övgülerinde sürdürmüştür. Övgü teması, Arap şiirinde özellikle Endülüs şiirinde yaygın bir şekilde karşımıza çıkar. Kökleri ise Cahiliye Dönemine kadar uzanır. Bu kökler, Endülüs Dönemine kadar devam etmiştir. Doğu Edebiyatında da övgü yaygın bir tema olarak işlenmiştir. Bu bağlamda, şiirinde övgü unsurlarını sıkça işleyen şairlerden biri olan İbn Hafâce'yi ele aldım. Bu çalışmada tezimi üç bölüm hâlinde düzenledim. İlk bölümde övgü sanatının tanımını, kökenini ve Arap edebiyatındaki gelişimini ele aldım. Daha sonra övgü sanatına Cahiliye ve İslam dönemlerindeki övgüleri, özellikle şairlerin peygamber övgülerine yöneldiği döneme değindim. Sonrasında, Emevi dönemindeki övgülerde, geleneksel ve İslami temaların nasıl bir araya getirildiğini inceledim. Abbâsî döneminde ise övgünün nasıl geliştiğine baktım. İkinci bölümde, Endülüs dönemindeki en önemli övgü şairlerini ele aldım; bu bağlamda İbn Hafâce'ye odaklandım ve Endülüs Edebiyatındaki değerleri nasıl işlediğini araştırdım. İbn Hafâce'nin hayatı, lakabı, biyografisi ve Endülüs Edebiyatındaki etkileri üzerine bir çalışma yaptım ve onun şiirleri ile konu çeşitliliğini tasvir, övgü, gazel ve mersiye gibi türleri inceledim. Tezimin üçüncü bölümünde, İbn Hafâce'nin övgü şiirlerinde kullandığı ana temaları iki kısımda ele alındı. İlk kısımda, İbn Hafâce'nin övgü şiirlerinde yer alan çeşitli değerleri incelendi; cesaret, cömertlik, din, ahlak, bilgi, soyluluk, zafer, şan, hoşgörü ve sabır gibi önemli unsurlar ön plandadır. İkinci kısımda ise, övgü şiirlerindeki betimsel unsurları ele alındı. İbn Hafâce'nin belagati üzerindeki etkisini ve bu kapsamda teşbih, istiare ve kinaye gibi edebi terimleri incelendi. Sonuç olarak, araştırmamda İbn Hafâce'nin övgü şiirlerine dair ulaştığım en önemli bulguları ve önerileri sunuldu.
Özet (Çeviri)
Poetry has many purposes and varieties. For example, the art of praise is one of the important genres in which poets write their most beautiful poems. Praise means to acknowledge the virtues and fine qualities of the person being praised, and its development has been demonstrated throughout literary periods. Poets have preserved traditional values such as courage, generosity, chastity, loyalty, and patience since the Pre-Islamic Era. Ibn Hafâce, too, maintained these values in his praises. The theme of praise is particularly prevalent in Arabic poetry, especially in Andalusian poetry. Its roots extend back to the Pre-Islamic Era and continue until the Andalusian Period. Praise is also a common theme in Eastern Literature. In this context, I focused on Ibn Hafâce, a poet who frequently incorporates elements of praise in his poetry. I organized my thesis into three sections. In the first section, I discussed the definition, origins, and development of the art of praise in Arabic literature. I then addressed praises from the Pre-Islamic and Islamic periods, particularly the period when poets turned to praising prophets. Following that, I examined how traditional and Islamic themes were combined in the praises of the Umayyad period. In the Abbasid period, I looked at how praise developed. In the second section, I covered the most important praise poets of the Andalusian period, focusing specifically on Ibn Hafâce and investigating how he portrayed the values of Andalusian Literature. I conducted a study on Ibn Hafâce's life, nickname, biography, and his influence on Andalusian Literature, examining his poetry and various genres such as description, praise, ghazal, and elegy. In the third section of my thesis, I analyzed the main themes used in Ibn Hafâce's praise poetry in two parts. The first part examined the various values present in Ibn Hafâce's praise poetry, with significant elements such as courage, generosity, religion, morality, knowledge, nobility, victory, fame, tolerance, and patience taking center stage. The second part focused on the descriptive elements in the praise poems. I examined Ibn Hafâce's influence on rhetoric and, in this context, analyzed literary terms such as simile, metaphor, and metonymy. In conclusion, I presented the most important findings and suggestions from my research on Ibn Hafâce's praise poetry.
Benzer Tezler
- İbn Hafâce (hayatı edebi kişiliği ve şiiri)
Ibn Khafâja (his life literary career and poetry)
HAYATİ ÖNCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
BiyografiAtatürk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT HAFIZ YANIK
- İbn Sinân el-Hafâcî ve 'Sirru'l-Fesâha' adlı eseri ışığında belâgattaki yeri
İbn Si̇nân el-Hafâcî and in the light of the work 'Si̇rru'l-Fesâha' his place in rhetoric
FİGEN EYÜPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YALAR
- Âdetü'l-Kur'an (Kur'an'ın ifade ve üslûp örfü)
The customs of the Qur'an (The expression and style of Qur'an)
NURULLAH İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Hâşiyeciliğin tefsir ilmine katkısı: Hâşiyetü'ş-şihâb örneği
Contribution of hāshiya tradition to ʽilm al-tafsir: The example of hāshiya al-shihāb
ADEM GÖRMÜŞ
Doktora
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HALİL ÇİÇEK
- Sinâneddin Yûsuf'un (Ö.H. 986) Beydâvî Hâşiyesi'nin tahkiki (En'âm ve A'râf Sûreleri)
Sinan al-din Yûsuf's (D.986 AH) postscript of al-Baydâwî, realization of manuscripts, Alanâm and Aarâf Surah
İBRAHİM ELHASSUN
Doktora
Türkçe
2020
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CELALETTİN DİVLEKCİ