Çok nitelikli karar verme problemine bulanık integral tabanlı yaklaşım
Fuzzy integral-based approach to the multiple attribute decision making problem
- Tez No: 916683
- Danışmanlar: DOÇ. HANDE GÜNAY AKDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Matematik, Mathematics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Giresun Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 58
Özet
Uzmanların öznel görüşlerinden tam olarak emin olunamadığı durumlarda, yüksekliği 1 olan geleneksel Bulanık Sayı (BS) yerine yüksekliği 0 ile 1 arasında olan Genelleştirilmiş BS (GBS) kullanılabilir. Bu altnormallik, genişleme ilkesine dayalı aritmetik işlemleri karmaşıklaştırır. Üstelik bu karmaşıklık standart olmayan BS'lerde de miras alınır. Değerlendirmelere olan güven eksikliği, uzmanların tereddütleri, çekimserlikleri veya değerlendirme yapmama tercihlerinin olduğu karar verme durumlarında klasik bulanık küme teorisi yetersiz kalmaktadır. Bu tez genelleştirilmiş ve yamuksal formdaki BS'leri, Sezgisel BS'leri (SBS'leri) ve Resim BS'leri (RBS'leri) karşılaştırmak için yeni bir ortak yaklaşım sunmayı amaçlamaktadır. Ele alınan BS sınıfları arasında en genel sınıf olarak kabul edilen Genelleştirilmiş Yamuksal RBS'ler (GYRBS'ler) için bulanık aritmetik kurulmuş, ağırlıklı aritmetik ortalamaları kullanan ve iki risk parametresine bağlı indirgeme süreci tanımlanmıştır. Bir üstkümeden bir altkümeye dejenerasyonu temel alan bu indirgeme, herhangi bir GYRBS'yi veya Genelleştirilmiş Yamuksal SBS'yi (GYSBS'yi) temsilci bir Genelleştirilmiş Yamuksal BS'ye (GYBS'ye) dönüştürür. Ayrıca, GYBS'lerin karşılaştırılması için normalize edilmiş ortalama değer ve yüksekliğin toplamı olarak tanımlanan bir sıralama fonksiyonu önerilmiştir. Son olarak, etkileşimli veya bağımlı kriterlerin varlığında etkin bir şekilde kullanılan Choquet integrali, resim bulanık çerçevedeki Çok Nitelikli Karar Verme (ÇNKV) problemine uygulanmıştır.
Özet (Çeviri)
In situations where experts' subjective opinions cannot be fully relied upon, a Generalized Fuzzy Number (GFN) with a height between 0 and 1 can be used instead of the traditional Fuzzy Number (FN) with a height of 1. This subnormality makes arithmetic operations based on the extension principle more difficult. Furthermore, non-standard FNs also inherit this complexity. The classical fuzzy set theory is insufficient in decision-making scenarios where there is a lack of confidence in assessments and experts exhibit hesitancy, neutrality, or refuse to provide evaluations. The objective of this thesis is to introduce a novel unified method to compare generalized and trapezoidal forms of FNs, Intuitionistic FNs (IFNs), and Picture FNs (PFNs). We adapt fuzzy arithmetic for Generalized Trapezoidal PFNs (GTPFNs), considered the most comprehensive class within these FN sets, and define a twoparameter reduction process using weighted arithmetic means. This reduction, which is based on degeneration from a superset to a subset, transforms any GTPFN or Generalized Trapezoidal IFN (GTIFN) into a representative Generalized Trapezoidal FN (GTFN). Additionally, we propose a ranking function for comparing GTFNs that is defined as the sum of the normalized mean value and height. Finally, we apply the Choquet integral, which works effectively in the presence of interactive or dependent criteria, to the Multi-Attribute Decision-Making (MADM) problem in the picture fuzzy framework.
Benzer Tezler
- Hava savunma sektörü tezgah yatırım projelerinin bulanık AHP ile değerlendirilmesi
Evaluation of equipment investment projects in air defence sector by fuzzy AHP
SEZGİN KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FEYZAN ARIKAN
- Development a new fuzzy multiple attribute decision making approach and its application to decision making in ship design and shipbuilding
Yeni bir bulanık çok öz-nitelikli karar verme tekniğinin geliştirilmesi ve gemi inşaatı ve dizaynı karar verme problemlerine uygulanması
AYKUT İBRAHİM ÖLÇER
- Enerji kaynağı seçimi problemine ileri çok kriterli karar verme yöntemlerinin uygulanması
Application of advanced multi-criteria decision-making methods to the problem of energy source selection
MİNE TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EnerjiGazi ÜniversitesiEnerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH EMRE BORAN
- Bulanık çok amaçlı hedef programlama ve bir üretim süreci uygulaması
Fuzzy muttiple objective goal programming and the case of a production process application
NURULLAH UMARUSMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
EkonometriDokuz Eylül ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNEŞ
- Decision making based on intuitionistic fuzzy sets and neutrosophic sets
Sezgisel bulanık ve nötrosofik kümelere dayalı karar verme
EDA BOLTÜRK
Doktora
İngilizce
2019
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KAHRAMAN