Geri Dön

Yığma minarelerin deprem davranışına yükleme yönünün etkisi: Aksaray Zafer Camisi minaresi örneği

The effect of loading direction on the earthquake behavior of historical masonry minarets: The case of Aksaray Zafer Mosque minaret

  1. Tez No: 916935
  2. Yazar: KADİR YAYLA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ERDEM TÜRKELİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ordu Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Yenilenebilir Enerji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 55

Özet

Dini mimarinin önemli bir unsuru olan minarelere, İslam kültüründe sadece camilerde değil; medrese, türbe gibi yapılarda rastlamak mümkündür. Başlangıçta özel bir mimari forma bağlı kalmadan inşa edilmeye başlanan minareler, değişik bölge ve kültürlerde birbirinden farklı biçimlerde genellikle taş, tuğla ve ahşaptan inşa edilmiştir. Bu çalışmanın temel amacını, üzerinde kapı boşluğu bulunan ve eksenel simetrik olmayan yığma minareler için, deprem uygulama kritik ekseninin tespit edilebilmesi oluşturmaktadır. Bunun için, teknik literatürden Aksaray il merkezinde bulunan ve yığma taşıyıcı sistemli Zafer Camisi minaresi seçilmiştir. Seçilen söz konusu minareye, Türkiye'de yakın zamanda meydana gelen ve birçok can kaybının yaşandığı 1999 Düzce, 2011 Van ve 2023 Kahramanmaraş Depremleri, 0°'den başlamak üzere (x-ekseni), 15'er derecelik artışlarla, 180°'ye kadar etki ettirilmiştir. Çalışma sonucunda, ilgili minarenin söz konusu depremler altındaki tepe deplamanlarına bağlı olarak kritik eksenleri ve kritik gerilme değerlerinin oluştuğu bölgeler elde edilmiştir. Minare, Van depremi altında“Kontrollü Hasar”bölgesinde, Düzce depremi altında“Göçme Öncesi”ve Kahramanmaraş depremi altında ise,“Göçme Öncesi”bölgenin de ötesine geçmektedir. Bundan başka, deprem karakteristiğine bağlı olarak, tasarım aşamasında kullanılmak üzere, söz konusu yığma minare için kritik eksen olarak kapı boşluğunun tam ortasından geçen eksen (x-ekseni) veya bu eksene tam dik olan eksen (y-ekseni) belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Minarets, an important element of religious architecture, are used not only in mosques in Islamic culture, it is possible to come across these structures such as in madrasahs and mausoleums. Minarets, which were initially built without adhering to a specific architectural form, were generally built of stone, brick and wood in different forms in different regions and cultures. The main purpose of this study is to determine the critical axis of earthquake application for masonry minarets that have a door spaces and are not axisymmetric. For this, the minaret of the Zafer Mosque, located in the city center of Aksaray and with a masonry load carrying system, was selected from the technical literature. The 1999 Düzce, 2011 Van and 2023 Kahramanmaraş Earthquakes, which occurred recently in Turkey and caused many casualties, started from 0° (x-axis), in 15-degree increments, up to 180° has been applied. As a result of this study, the critical axes of the cited minaret and the regions where critical stress values occur, depending on the peak displacements under the cited earthquakes were obtained. The minaret goes under the“Controlled Damage”region under Van earthquake, the“Pre-Collapse”region under the Düzce earthquake, and beyond the“Pre-Collapse”region under the Kahramanmaraş earthquake. Furthermore, depending on the earthquake characteristics, the axis passing through the middle of the door (x-axis) or the axis exactly perpendicular to this axis (y-axis) was determined as the critical axis for the cited masonry minaret to be used in the design phase.

Benzer Tezler

  1. Bitlis'te Beş Minarenin yapısal analizi

    Structural analysis of Five mMinarets in Bitlis

    MUTLU GÜNAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İnşaat MühendisliğiBitlis Eren Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERCAN IŞIK

  2. Bursa tarihi minarelerinin dinamik davranışlarının ve performanslarının incelemesi

    Numerical and emprical investigation of dynamic performance of historical masonry minarets in bursa

    CAVİT SERHATOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Deprem MühendisliğiUludağ Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RAMAZAN LİVAOĞLU

  3. Minarelerin sıcaklık ve nem gibi çevresel etkilere bağlı olarak yapısal davranışlarının takibi ve değerlendirilmesi

    Monitoring and evaluation of structural behavior of minarets depending on environmental effects such as temperature and humidity

    ABDULLAH AYMELEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İnşaat MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEMEL TÜRKER

  4. Dynamic behavior of masonry minarets

    Yığma minarelerin dinamik davranışları

    METİN OĞUZMERT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2002

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. HASAN BODUROĞLU

  5. Bursa Ulucami Doğu Minaresinin davranışının doğrusal ve doğrusal olmayan analizler ile incelenmesi

    Investigation of the Bursa Grand Mosque Eastern Minaret's behavior by linear and nonlinear analysis

    AYŞE ZEYNEP ALAMEHMET

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPER İLKİ