Geri Dön

Nane (Mentha piperita L.) bitkisinin su-verim fonksiyonlarının ve uçucu yağ bileşenlerinin belirlenmesi

Determination of water-yield functions and essential oil components of peppermint (Mentha piperita L.)

  1. Tez No: 917308
  2. Yazar: İPEK DUMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BERKANT ÖDEMİŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 72

Özet

Türkiye birçok bitkinin gen merkezi olup aynı zamanda birçok endemik türe ev sahipliği yapmaktadır. Nane ülkemizde yaygın şekilde yetiştirilen ve önemli bir üretim potansiyeline sahip tıbbi aromatik bitkilerden biridir. Araştırmada farklı düzeylerde su eksikliğinin Nane (Mentha x piperita L) bitkisinde büyüme ve gelişme döneminde vegetatif, fizyolojik ve kalite özellikleri üzerine etkileri araştırılmıştır. Deneme, tesadüf parseller deneme desenine göre 4 farklı sulama düzeyinde, üç tekerrürlü olarak ve her tekerrürde 3 saksı bulunacak şekilde killi tınlı toprakla doldurulmuş saksılarda yürütülmüştür. Su stresinin oluşturulmasında saksı tarla kapasitesinin tamamına uygulanan sulama suyu (I100) ve bu konuya verilen suyun %75'ınin (I75), %50'sinin (I50) ve %25'nin (I25) uygulandığı konular esas alınmıştır. Denemede Nane bitkisinin sulama suyu gereksinimi, bitki su tüketimi, su kullanım etkinliği, stoma iletkenliği, klorofil içeriği (spad), bitki boyu, yaprak kalınlığı, yağ verimi ve yağ bileşenleri ölçülmüştür. Sulama suyu gereksinimi saksı başına I100, I75, I50 ve I25 konularında sırasıyla 30.200, 22.710, 15.105 ve 7.525 L, bitki su tüketimi ise 28.950 L, 22.733 ve 15.465 L ve 6.835 L olarak ölçülmüştür. Su kullanım etkinliği (WUE) taze ve kuru nanede sulama konuları ile paralellik göstermemiş; taze nanede en yüksek WUE, I50 konusunda 13.22 g saksı L-1, kuru nanede 4.68 g saksı L-1 olarak belirlenmiştir. Herba verimi su stresinden önemli ölçüde etkilenmiştir. Artan su stresi ile vegetatif aksamdaki azalma miktarı paralellik göstermemiş ve tarla kapasitesinden %50 daha az su verildiğinde vegetatif aksamın daha fazla azaldığı belirlenmiştir. Yağ verimi hem taze hem kuru Nane'de su stresinin en fazla olduğu I25 konusunda ölçülmüştür. Taze ve kuru nane yağ içerikleri arasında önemli fark oluşmuş; kuru nanedeki yağ verimi daha yüksek bulunmuştur.

Özet (Çeviri)

Turkey is a genetic center for many plant species and hosts numerous endemic types. Peppermint is one of the medicinal aromatic plants widely cultivated in Turkey, with significant production potential. The effects of different levels of water deficit on the vegetative, physiological, and quality characteristics of the peppermint plant (Mentha x piperita L.) during its growth and development stages were investigated. The study was conducted using a completely randomized design with four different irrigation levels, three replications, and three pots per replication filled with clay-loam soil. To create water stress, the experimental treatments were based on providing 100% (I100), 75% (I75), 50% (I50), and 25% (I25) of the soil's field capacity through irrigation water. Mentha piperita (peppermint) was used as the plant material. Key parameters, including irrigation water requirement, plant water consumption, water use efficiency (WUE), stomatal conductance, chlorophyll content (SPAD), plant height, leaf thickness oil yield, and oil composition, were measured in the experiment. The irrigation water requirements per pot for I100, I75, I50, and I25 treatments were recorded as 30.200, 22.710, 15.105, and 7.525 L, respectively. Plant water consumption was measured as 28.950, 22.733, 15.465, and 6.835 L, respectively. Water use efficiency in fresh and dry peppermint did not show direct parallelism with irrigation treatments. The highest WUE in fresh peppermint was 13.22 g pot⁻¹ L⁻¹ under I50, while for dry peppermint, it was 4.68 g pot⁻¹ L⁻¹. Herb yield was significantly affected by water stress, with no consistent parallel reduction in vegetative parts under increasing water stress. A greater reduction in vegetative parts was observed when water was reduced to 50% below field capacity. Oil yield under both fresh and dry peppermint conditions was highest under the most severe water stress (I25). Significant differences were observed between fresh and dry peppermint oil contents, with higher oil yield in the dry peppermint.

Benzer Tezler

  1. Yaş ve kuru nane bitkilerinde antioksidan aktivite tayini

    Antioxidant activity assay of fresh and dried mint plants

    ERDOĞAN ÇAYIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    BiyokimyaGazi Üniversitesi

    Biyokimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN BOLKAN ŞİMŞEK

  2. Farklı tuzluluk düzeylerindeki sulama sularının, nanede (Mentha piperita L.) büyüme, gelişme ve verim parametrelerine etkisi

    The effect of different salinity levels irrigation water to growth, development and yield parameters on mint (Mentha piperita L.) plant

    SELDA EREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. K. ERSİN TEMİZEL

  3. Brassinosteroid uygulamalarının tuz stresi altındaki nanede (Mentha pıperıta L.) bazı fiziksel ve biyokimyasal özellikler ile sekonder metabolit birikimi üzerine etkileri

    Effects of brassinosteroid applications on some physical and biochemical properties and secondary metabolite accumulation in peppermint (Mentha piperita L.) under salt stress.

    ÖZKAN ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    ZiraatSüleyman Demirel Üniversitesi

    Tarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİLGÜN GÖKTÜRK BAYDAR

  4. Bazı Mentha L. taksonlarının uçucu yağ bileşenlerinin GC-MS yöntemi ile tespiti

    Determination of essential oil components of some Mentha taxa by GC-MS method

    HÜSEYİN GÖKHAN EROL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiKastamonu Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİM GÜNEY

  5. Malatya ekolojik koşullarında yetiştirilennane (Mentha piperita L.) bitkisinden elde edilenuçucu yağın kimyasal bileşimi ve antimikrobiyal etkisi

    Chemical composition and antimicrobial activity of essential oil of peppermint (Mentha piperita L.) grown in malatya

    BURCU TAŞTAN ONAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Kimya Mühendisliğiİnönü Üniversitesi

    Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADIGÜZEL MEHMET YÜCEER