Geri Dön

Türkiye'de çevresel vergilerin çevre kirliliğiyle mücadeledeki rolü ve etkinliğinin analizi

Analysis of the role and effectiveness of environmental taxes in the fight against environmental pollution in Turkey

PDF İndir

  1. Tez No: 918550
  2. Yazar: ŞEYMA ERCANLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN FATİH SARAÇOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Maliye, Finance
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 136

Özet

Bu çalışmanın temel amacı çevresel vergilerin Türkiye'de çevre kalitesini ne doğrultuda ve ne ölçüde etkilediğinin ölçülmesidir. Çalışmada öncelikle çevrenin, çevre ekonomisinin ve çevre vergilemesinin dünyada ve Türkiye'de tarihsel ve tanımsal açıklamaları yapılmış, ardından uluslararası veriler ışığında çevresel vergilerin çevre kalitesiyle arasındaki ilişkinin yönü ve boyutu irdelenmiştir. Çalışma 29 OECD ülkesini kapsamış, çalışmada OECD ve Birleşmiş Milletler verileri kullanılmış, çevre kirliliğine dair bir endeks oluşturulmuş ve bu endekse çevresel vergilerle birlikte bazı bağımsız kontrol değişkenlerinin etkisi panel veri analizi yardımıyla ölçülmüştür. Çevre kirliliği endeksinin güvenilirliğinin ölçümü için Cronbach-Alpha Testi yapılmış, test sonucunda çevre kirliliği endeksi güvenilir kabul edilmiştir; buna göre endeksteki her artış çevre kirliliğinde artış olarak değerlendirilmektedir. Çevre kirliliği endeksine çevresel vergilerin etkisini ölçmek için bağımsız değişken olarak kişi başına düşen çevresel vergi yükü seçilmiş, Türkiye özelinde bu etkiyi anlayabilmek maksadıyla Türkiye'deki kişi başına düşen çevre yükü için ayrıca bir katsayı daha kullanılmıştır. Panel veri analizinin sağlıklı sonuç vermesi için Olabilirlik Oran, Kısıtlı F, Hausman, değişen varyans, birimler arası korelasyon, otokorelasyon, R-kare, Ki-kare testleri yapılmış; test sonuçlarında modelin anlamlı kabul edildiği görülmüştür. Panel veri analizi sonucunda OECD ülkelerinin tamamı düşünüldüğünde kişi başına düşen çevresel vergi yükündeki artışın çevre kirliliğini azalttığı, Türkiye'de ise tam tersi bir etkiyle çevre kirliliğinin çevresel vergi yüküyle doğru orantılı bir şekilde arttığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

The primary objective of this study is to measure the impact of environmental taxes on environmental quality in Turkey, examining both the direction and extent of this effect. The study begins by providing historical and definitional explanations of the environment, environmental economics, and environmental taxation both globally and in Turkey. Then, based on international data, the relationship between environmental taxes and environmental quality is analyzed in terms of its direction and magnitude. The study covers 29 OECD countries and uses OECD and United Nations data. An environmental pollution index is created, and the effects of environmental taxes, along with some independent control variables, are measured using panel data analysis. To assess the reliability of the environmental pollution index, a Cronbach Alpha test is conducted, and the results show that the index is considered reliable. Accordingly, any increase in the index is interpreted as an increase in environmental pollution. To measure the effect of environmental taxes on the pollution index, per capita environmental tax burden is selected as the independent variable. Additionally, a separate coefficient for Turkey is used to understand this effect in the context of the country. For the panel data analysis to yield reliable results, several tests are conducted, including Likelihood-Ratio, Breusch-Pagan F, Hausman, heteroscedasticity, inter-unit correlation, autocorrelation, R-squared, and Chi-square tests. The results of these tests confirm that the model is statistically significant. The panel data analysis shows that, when considering all OECD countries, an increase in per capita environmental tax burden reduces environmental pollution, whereas in Turkey, the opposite effect is observed, with pollution increasing proportionally with the environmental tax burden.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    250141

    Çevre vergileri ve Türkiye uygulaması

    Environmental taxes and applications in Turkey

    SEDA CANPOLAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    EkonomiAnkara Üniversitesi

    Maliye Bölümü

    DOÇ. DR. DİLEK ÖZKÖK ÇUBUKÇU

  2. Tez No

    380154

    Çevre vergileri ve Türkiye değerlendirmesi

    Environment taxes and their evaluations in Turkey

    CELALEDDİN ERTEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    MaliyeBalıkesir Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET NİYAZİ ÖZKER

  3. Tez No

    221872

    Türkiye'de çevre kirliliğine yol açan unsurların önlenmesi çerçevesinde yeşil vergi

    Green tax within the terms of preventing factors leading to environmental pollution in Turkey

    MUHAMMET SAADETTİN FINDIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Kamu YönetimiMarmara Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. M. MUSTAFA ERDOĞDU

  4. Tez No

    574595

    Yeşil bütçeleme

    Green budgeting

    HÜLYA TUĞÇE DİLAVER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Kamu YönetimiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN GÜNAYDIN

  5. Tez No

    937706

    Türkiye'de ekonomik büyümenin çevre kirliliğine etkisi: Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye uygulaması

    The impact of economic growth on environmental pollution in Turkey: An application of the Environmental Kuznets Curve Hypothesis for Turkey

    ALİ DUYAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    EkonomiKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL KÜÇÜKAKSOY

Geri Dön