Yürürken Arkadaş Olmak: Türkiye'de feminist hareketler içindeki arkadaşlık ilişkilerinin kişisel ve politik yönleriyle incelenmesi
Walking Together, Forging Friendship: Examining friendship relations within feminist movement in Turkey with their personal and political aspects.
- Tez No: 918676
- Danışmanlar: PROF. DR. BURAK ONARAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Bu çalışmada feministler arasındaki arkadaşlık, kişisel ve politik yönleriyle ele alınıyor. İlişkilerde değişen yakınlıklar göz önünde bulundurularak arkadaşlık ve yoldaşlık arasında ayırım yapılıyor. Feminist yoldaşlığın ilişkilerin politik yönünü yansıttığına, kişisel bir ilişki olan arkadaşlığın ise barındırdığı politikleşme potansiyeline işaret ediliyor. Arkadaşlık yazınındaki iki ana akımın izi sürülüyor: Birincisi Aristoteles'e dayanan politik arkadaşlık / yurttaş arkadaşlığı yazını ve ikincisi de modernleşme ile birlikte gelişen, kadınların arkadaşlığına da yer açan kişisel arkadaşlık yazınıdır. Jacques Derrida Politiques de l'amitié'de tarih boyunca arkadaşlığı benzerler arasında mümkün gören ve kadınları dışlayan akımları eleştirir, Friedrich Nietzsche'nin farklı olanlar arasındaki arkadaşlığı vurgulayarak bu gelenekten koptuğuna gönderme yapar. Bu tezde de Nietzsche'de arkadaşlığın agonistik niteliğinin, ayrıca hedef yönelimli olmasının feminist yoldaşlık için açıklayıcı olabileceği savunuluyor. Feministlerin tarih boyunca erkek kardeşliğin yüceltilmesi karşısında geliştirdikleri“kızkardeşlik”fikrinin feminist yoldaşlığın bir biçimi olduğuna, Osmanlı feministlerinin“haydi kızkardeşlerim”söyleminin gerisinde birlikte hareket etme hedefinin yattığına, günümüzde de benzer biçimde feministler tarafından kızkardeşliğin eylem çağrısı olarak kullanıldığına dikkat çekiliyor. Ardından tez çalışması, Türkiye'de İkinci Dalgadan günümüze feministler arasındaki arkadaşlık ve yoldaşlık ilişkilerini belirleyen iki politik yönelimin altını çiziyor. Bunlardan birincisi feminizmin“kişisel olan politiktir”özdeyişi, ikincisi de Ranciere'ci“aktif eşitlik”tir. Kişisel olanın politikleştirilmesi, feminizmde duyguların ifadesinin, ilişkiler ve kolektifler üzerindeki etkilerinin dile getirilebilmesinin önünü açar, politikaya dahil edilebileceği araçların geliştirilmesini sağlar. Ranciere'ci“aktif eşitlik”ise feministlerin gündelik hayatta yüz yüze gelinen bütün toplumsal eşitsizliklere karşın bulundukları örgütlenmelerde uygulamaya çalıştıkları, hiyerarşiden, liderlikten uzak durmaya çalışan politikaları adlandırır. Feminist örgütlenmeler bu yönleriyle toplumsal eşitsizliklere karşı mücadeleyi güçlendirirler, çünkü eşit olarak ilişki kurmanın anlamını keşfetme olanağı sunarlar ve bunu mümkün kılabilecek yeni mekanizmalar ortaya koyarlar. Feminist yoldaşlığın ve arkadaşlığın kurulduğu örgütlenmeler, İkinci Dalgadan günümüze küçük grupların, kampanyaların yanında platformları, çevrimiçi ağları kapsayan geniş bir yelpaze oluşturur. Katılımcılarının patriyarkal toplumu ve kendi yaşamlarını dönüştürme hedefleri, özel ve kamusal arasına çizilen sınırları ihlal etmeleri, fiili eşitliği hayata geçirme ve eril siyaseti yerinden etme çabaları, feminist örgütlenmeyi bir toplanma eylemi ve bu eylem etrafındaki ilişkilenme biçimleri olarak konumlandırır. Bu tanım feminist yoldaşlık ilişkilerinin çeşitliliğini de açıklanabilir kılar. Arkadaşlık gündelik hayatta sınıf, yaş, eğitim vb. açılardan benzer olanların bir araya gelme olasılığını artırırken, yoldaşlık feminist örgütlenmelerde farklı olanlara karşılaşma olanağı verir. Yoldaşlar arasında kurulan arkadaşlık yoldaşlığı derinleştirir ama yoldaşlık ve arkadaşlık bire bir örtüşmez. Arkadaşlık her zaman geride politikleştirilmemiş bir“kalıntı”bırakır. Bu kalıntı istikrarsızlığa, değişim potansiyeline, politika için yeni yollar keşfetmeye açıktır. Odak grup ve derinlemesine görüşmelerdeki katılımcı anlatılarından yola çıkarak bu tezin iddiası, feminist yoldaşlık esnek bile olsa disiplin, kolektif bir özne olmanın sorumluluğunu gerektirirken, arkadaşlığın feminist alanlarda özerklik temin ettiği ve“evde olma hissi”yarattığıdır. Bunun sonucunda feminist politikada kolektif öznelliği temsil eden yoldaşlıkla, kişisel öznelliği temsil eden arkadaşlık arasında bir tür müzakere ortaya çıkacaktır.
Özet (Çeviri)
In this study, friendship among feminists is discussed with its personal and political aspects. A distinction is made between friendship and comradeship, taking into account the varying intimacies in relationships. It is pointed out that feminist comradeship reflects the political aspect of relationships, while friendship, which is a personal relationship, has the potential for politicization. Two main currents can be traced in the friendship literature: The first is the political friendship / civic friendship literature, based on Aristotle, and the second is the personal friendship literatüre that developed with modernization and made room for women's friendship. In Politiques de l'amitié, Jacques Derrida criticizes the currents throughout history that see friendship as possible among similar people and exclude women, and refers to Friedrich Nietzsche's break with this tradition by emphasizing friendship between those who are different people. In this thesis, it is argued that the agonistic nature of friendship in Nietzsche, as well as its goal orientation, can be explanatory for feminist comradeship. It is pointed out that the idea of“sisterhood”, which feminists developed throughout history against the glorification of brotherhood, is a form of feminist comradeship, that the goal of acting together lies behind the“come on sisters”discourse of Ottoman feminists, and that sisterhood is similarly used by feminists today as a call to action. Then, the thesis underlines two political tendencies that determine the friendship and comradeship relations between feminists in Turkey from the Second Wave to the present day. The first tendency is“the personal is political”, and the second is Rancière's concept of“active equality”. The politicization of the personal in feminism paves the way for the expression of emotions and their effects on relationships and collectives, and enables the development of tools through which they can be included in politics. Rancière's“active equality”, on the other hand, refers to the policies that feminists attempt to implement within their organizations, which strive to avoid hierarchy and leadership despite the various forms of social inequality encountered in everyday life. In these ways, feminist organizations strengthen the struggle against social inequalities, as they offer opportunities to explore the meaning of interacting as equals and create new mechanisms to make this possible. Organizations in which feminist comradeship and friendship are established constitute a wide range of platforms and online networks, as well as small groups and campaigns, from the Second Wave to the present day. Its participants' goals of transforming patriarchal society and their own lives, their violation of the boundaries drawn between private and public, their efforts to implement de facto equality and displace masculine politics, position feminist organization as an act of gathering and forms of relationship around this action. This definition also explains the diversity of feminist comradeship relationships. Friendship is affected by class, age, education, etc. in daily life. It increases the probability of those who are similar in terms of coming together. On the other hand, comradeship gives the opportunity to encounter those who are different in feminist organizations. Friendship established between comrades deepens comradeship, but comradeship and friendship do not coincide exactly. Friendship always leaves behind a non-politicized“residue.”This residue is open to instability, the potential for change, to explore new paths for politics. Based on participant narratives in focus groups and in-depth interviews, the claim of this thesis is that while feminist comradeship, even if flexible, requires discipline and the responsibility of being a collective subject, friendship ensures autonomy in feminist spaces and creates a“feeling of being at home”. As a result, a kind of negotiation will emerge in feminist politics between comradeship, which represents collective subjectivity, and friendship, which represents personal subjectivity.
Benzer Tezler
- Derin pekiştirmeli öğrenme kullanarak insansı robotlar için itme kurtarma kontrolsisteminin geliştirilmesi
Development of push-recovery control system for humanoid robots using deep reinforcement learning
EMRAH ASLAN
Doktora
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiDicle ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET ALİ ARSERİM
PROF. DR. AYŞEGÜL UÇAR
- II. Meşrutiyet Dönemi'nde Serbesti gazetesi ve başyazarı Hasan Fehmi'nin misyonu
At the Second Constitutional Era Serbesti newspaper and leader writer Hasan Fehmi's mission
HASAN FEHMİ DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
GazetecilikMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ KARACA
- Effects of carrying heavy backpacks on back muscles and range of motion of joints during level and inclined walking
Ağır sırt çantası taşımanın düz ve eğimli yürüyüş sırasında sırt kasları ve eklem hareket açılığı üzerindeki etkileri
FATMA ALNAMROUSH
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
BiyomühendislikBahçeşehir ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BORA BÜYÜKSARAÇ
- Brand performance by architects and designers and the impact of personal traits on marketing communication's success
Mimar ve tasarımcıların marka performansı ve kişisel özelliklerin pazarlama iletişiminin başarısı üzerindeki etkisi
MARZIEH EMADI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeBahçeşehir ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAZIM SELÇUK TUZCUOĞLU
- The influence of Porter's generic strategies on performance of the electricity industry companies
Porter'in genel stratejilerinin elektrik sektörü firmalarının performansına etkisi
TAMADHUR KADHIM ABDULMOHSIN AL-JANABI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiAltınbaş ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN SANSARCI