Tedarik zinciri yönetiminde dış kaynak kullanımı ile stratejik performans arasındaki ilişki: TR22 Bölgesinde KOBİ'ler üzerine bir alan araştırması
The relationship between outsourcing and strategic performance in supply chain management: A field study on SMEs in the TR22 Region
- Tez No: 918700
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ HALUK PINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası Ticaret, İşletme, International Trade, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: KOBİ, tedarik zinciri yönetimi, dış kaynak kullanımı, TR22 güney marmara bölgesi, stratejik performans yönetimi, SME, supply chain management, outsourcing, TR22 region in southern marmara, strategic performance management
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 349
Özet
Küresel rekabet ortamında Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ) hem yerel ekonomiler hem de küresel tedarik zincirlerinin önemli aktörleri olarak stratejik bir rol oynamaktadır. Bu çalışmada, TR22 Bölgesinde (Balıkesir ve Çanakkale) faaliyet gösteren KOBİ'lerin Tedarik Zincirinde Dış Kaynak Yönetimi yaklaşımlarının stratejik performans faktör uyumu üzerindeki ilişkisini inceleyen bir alan araştırması yapılması hedeflenmiştir. Araştırma kapsamında, Bölgedeki 346 KOBİ'den ölçek verileri elde edilmiş, tedarik zinciri yönetiminde dış kaynak kullanımının stratejik performans faktörleriyle ilişkisini ölçmek amacıyla ölçek geliştirme süreci yürütülmüştür. Bu süreçte, açımlayıcı faktör analizi (AFA), doğrulayıcı faktör analizi (DFA), yakınsak ve ıraksak geçerlik testleri uygulanmış ve ölçeklerin geçerlik ve güvenirlikleri test edilmiştir. Ölçek geliştirme sürecinden sonra verilerin normal dağılmadığı saptanmıştır. Bu kapsamda parametrik olmayan test türleri tercih edilmiştir. Verilerin analizinde Spearman korelasyon analizi, Mann Whitney U testi ve Kruskkal Wallis H testleri ile betimsel analizler uygulanmıştır. Analizler sonucunda, Tedarik Zincirinde Dış Kaynak Yönetiminin (TZDKY) Stratejik Performans Faktörleri Uyumu (SPFU) ile pozitif ve anlamlı bir ilişki içinde olduğu tespit edilmiştir. TZDKY'nin Stratejik Değerlendirme (SD) ve Müşteri Odaklı İşlemler (MOİ) alt boyutlarının, SPFU'nun Stratejik Hedeflerle Uyum (SHU) ve Stratejik Yönelim (SY) alt boyutlarıyla pozitif ve anlamlı bir ilişki içinde olduğu belirlenmiştir. Stratejik değerlendirmenin, SHU'yu güçlü şekilde desteklerken, müşteri odaklı işlemlerin SY ile uyumunu orta düzeyde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca fark analizlerinde de hem stratejik performans hem de tedarik zinciri yönetimlerinde KOBİ katılımcılarının cinsiyetine göre anlamlı farklılık bulunamamışken eğitim durumlarına göre anlamlı farklılık saptanmıştır. KOBİ'lerin bulunduğu ile göre anlamlı farklılık saptanamamışken sınıfları, faaliyet sektörleri ve dışarıdan mal ve hizmet alım kriterlerine göre anlamlı farklılık saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
In the global competitive landscape, Small and Medium-Sized Enterprises (SMEs) play a strategic role as key actors in both local economies and global supply chains. This study aims to conduct an empirical analysis of the relationship between outsourcing management approaches in the supply chains of SMEs operating in the TR22 Region (Balıkesir and Çanakkale) and the alignment of strategic performance factors. As part of the research, data were collected from 346 SMEs in the region, and a scale development process was undertaken to measure the relationship between outsourcing practices in supply chain management and strategic performance factors. This process involved exploratory factor analysis (EFA), confirmatory factor analysis (CFA), and tests for convergent and discriminant validity to ensure the reliability and validity of the developed scales. The findings indicated that the data did not follow a normal distribution, necessitating the use of non-parametric test methods. For data analysis, Spearman's rank correlation, the Mann-Whitney U test, and the Kruskal-Wallis H test were employed alongside descriptive statistics. The results revealed a significant positive relationship between Outsourcing Management in the Supply Chain (OMSC) and the Alignment of Strategic Performance Factors (ASPF). Specifically, the sub-dimensions of OMSC—Strategic Evaluation (SE) and Customer-Oriented Operations (COO)—demonstrated a significant positive relationship with the sub-dimensions of ASPF—Alignment with Strategic Goals (ASG) and Strategic Orientation (SO). Further findings indicated that while strategic evaluation strongly supports ASG, customer-oriented operations exert a moderate influence on SO. Additionally, difference analyses revealed no statistically significant differences in strategic performance or supply chain management practices based on the gender of SME participants. However, a significant difference was identified concerning their educational background. While no significant differences emerged based on the SMEs' geographic location, notable differences were found regarding their classifications, operational sectors, and criteria for outsourcing goods and services.
Benzer Tezler
- Tedarik zinciri yönetiminde değer ağları modeli
Value nets model in supply chain management
FATİH TAMGÜNEY
- Tedarik zinciri yönetiminde güç ilişkisinin stratejik boyutu ve tedarikçi tatmini üzerine bir uygulama
The strategic dimension of power relationships in supply chain management and an empirical study on supplier satisfaction
HANDE GÜRSOY
- İlaç sektöründe lojistik uygulamalar
Logistics practices in pharmaceutical industry
MURAT BOĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TANYAŞ
- Analyzing collaborative planning, forecasting and replenishment (CPFR) supporting factors with fuzzy cognitive map approach
İşbirliksel planlama, tahmin ve ikmal yapısını destekleyen faktörlerin bulanık bilişsel haritalama yaklaşımıyla incelenmesi
ZEYNEP VARDALOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÇİN BÜYÜKÖZKAN FEYZİOĞLU
- Supplier evaluation and an application at a manufacturing firm
Tedarikçi değerlendirmesi ve bir imalatçı firmada uygulaması
BETÜL ÖZPARLAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SITKI GÖZLÜ