Geri Dön

Ortaokul 7. sınıf Türkçe ders kitaplarının metindilbilimsel bir analizi (MEB ve özgün yayınları örneği)

A textlinguistic analysis of secondary school 7th grade Turkish coursebooks (the sample of MEB and özgün publications)

  1. Tez No: 918733
  2. Yazar: İREM BETÜL KARAMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ALTUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 340

Özet

Çalışmanın amacı, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okulların ortaokul 7. sınıflarında okutulan Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin, metindilbilim ilkelerine göre metinsellik ölçütlerini karşılayıp karşılamadığını tespit etmektir. Çalışmanın temelini, Millî Eğitim Bakanlığı ve Özgün Yayınları 7. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan okuma metinleri oluşturmaktadır. Her iki ders kitabında yer alan metinler bulundukları tema içinde değerlendirilmiştir. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden betimsel analiz yöntemi kullanılarak yürütülmüştür. Millî Eğitim Bakanlığı ve Özgün Yayınları 7. sınıf Türkçe ders kitaplarının her birinde 8 tema ve her temada 4 okuma metni bulunmaktadır. Bu metinlerin 3'ü ana metin 1'i ise serbest okuma metnidir. Toplamda 16 tema altında 64 metin incelenmiştir. Bu metinler küçük ölçekli yapının dilbilgisel ve sözcüksel bağdaşıklık ögelerince ele alınmıştır. Her metnin gönderim, eksilti, değiştirim, bağıntı ögeleri ve yineleme ögelerine göre metinsellik ölçütlerine uygunluğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, incelenen her iki kitaptaki metinlerde, gönderim ögelerinden art gönderim ögesinin sık kullanıldığı tespit edilmiştir. Ön gönderim ögesinin ise daha az yer aldığı görülmüştür. İki kitapta da yer alan metinlerde eksilti ögelerine sıklıkla rastlanmıştır. Değiştirim ögeleri ise daha çok eyleme dayalı değiştirim ögesi olarak görülmüştür. Bağıntı ögelerinin tamamına uygun örnekler metinlerde yer almıştır. Metinlerde yineleme türlerinden aynı sözcüklerle yapılan yinelemelerle sıklıkla karşılaşılırken en az rastlanılan yinelemenin üstterim-altanlam ilişkisiyle yapılan yinelemeler olduğu saptanmıştır. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları ve Özgün Yayınları 7. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinlerin, metinsellik ölçütlerine uygun olarak yazıldığı, metin dilbilimsel açıdan çözümleme yapılmasına mâni olacak metinlerin bulunmadığı tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of the study is to determine whether the texts in the 7th grade Turkish textbooks of the schools affiliated to the Ministry of National Education meet the criteria of textuality according to the principles of textlinguistics. The study is based on the reading texts in the 7th grade Turkish textbooks of the Ministry of National Education and Özgün Publications. The texts in both textbooks were evaluated within the theme they were in. This study was conducted using descriptive analysis method, one of the qualitative research methods. Millî Eğitim Bakanlığı and Özgün Publications 7th grade Turkish textbooks each have 8 themes and 4 reading texts in each theme. Three of these texts are main texts and one is a free reading text. In total, 64 texts were analyzed under 16 themes. These texts were analyzed in terms of grammatical and lexical cohesion elements of small-scale structure. The conformity of each text to the textuality criteria was determined according to the elements of reference, omission, modification, correlation and repetition. As a result of the study, it was determined that in the texts in both books analyzed, the element of after reference was used frequently. On the other hand, it was observed that the pre-referential element was used less frequently. In the texts in both books, subtraction elements were frequently encountered. Modification elements were mostly seen as action-based modification elements. Examples suitable for all relation elements were found in the texts. While repetition with the same words was frequently encountered in the texts, it was found that the least common repetition was the repetition with the superlative-subordinate relation. It was determined that the texts in the 7th grade Turkish textbook of the Ministry of National Education Publications and Özgün Publications were written in accordance with the textuality criteria and that there were no texts that would prevent text linguistic analysis.

Benzer Tezler

  1. Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerin değerler bakımından incelenmesi

    An analysis of the poems in turkish textbooks in terms of values

    DENİZ SARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEVİN AKKAYA

  2. Ortaokul Türkçe ders kitaplarının metinlerarasılık niteliği üzerine bir değerlendirme

    An evaluation on intertextuality qualification of secondary school Turkish course books

    SEMRA KOLCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimMustafa Kemal Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET BALCI

  3. Ortaokul Türkçe ders kitaplarının yaşam becerileri açısından incelenmesi

    Examination of secondary school Turkish textbooks in terms of life skills

    KÜBRA TEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OĞUZHAN SEVİM

  4. Ortaokul Türkçe ders kitaplarının Doğacı Zekâ Kuramı'na göre incelenmesi

    Examination of secondary school Turkish textbooks according to Naturalist Intelligence Theory

    KÜBRA ONÜŞGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SALİM DURUKOĞLU

  5. Ortaokul (5, 6, 7 ve 8. sınıf) Türkçe ders kitaplarının temel beceriler açısından incelenmesi

    Examination of secondary school (5., 6., 7. and 8. grades) Turkish text books in terms of basic skills

    FUNDA ÖRGE YAŞAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KURUDAYIOĞLU