Öğretmen adaylarının engelli bireylere yönelik algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Investigation of pre-service teacher's perceptions towards disabled individuals according to various variables
- Tez No: 918858
- Danışmanlar: DR. FİDAN ÖZBEY GÖKÇE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Engelli birey, Algı, Disabled individual, Perception
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Düzce Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu araştırmanın temel amacı öğretmen adaylarının engelli bireylere yönelik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmada öğretmen adaylarının engelli bireylere yönelik algıları ile cinsiyet, sınıf düzeyi, eğitim görülen anabilim dalı, doğum sırası, ailede engelli birey olup olmama, algıladıkları sosyo ekonomik düzey, algıladıkları akademik başarı düzeyi, mesleki eğitim programını tercih sırası, bölüm memnuniyet düzeyi, bölüm değiştirmeyi isteyip istememe, anne ve baba eğitim düzeyi değişkenlerinin arasında anlamlı farklılık olup olmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modeli yöntemi kullanılmıştır. Araştırma 185 kadın (%54,3) ve 156 erkek (%45.7) olmak üzere toplam 341 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar; 2024-2025 Eğitim-Öğretim yılında Düzce Üniversitesi Eğitim Fakültesinde faal olan Ana Bilim Dallarında her bir sınıf düzeyinde öğrenim gören öğrencilerden sınıf mevcutlarına göre oranlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmada veriler; Kişisel Bilgi Formu ve Engelli Bireylere Yönelik Algı Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Veriler normallik şartlarını karşıladığı için parametrik teknikler kullanılmıştır. Veriler; bağımsız iki grubun ortalamaları arasındaki farkı karşılaştırmak için T testi ve çoklu grupların ortalamalarını karşılaştırabilmek amacıyla ile de ANOVA yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizi için uygun istatistik paket programı kullanılmıştır. Engelli bireylere yönelik algıyı benimseme, farkındalık, bireysel destek ve toplumsal çevresel alt boyutları oluşturmaktadır. Yapılan analizler sonucunda engelli bireylere yönelik algının doğum sırası, ailede engelli birey olup olmama, algıladıkları akademik düzey, mesleki eğitim programını tercih sırası, anne eğitim düzeyi değişkenlerine göre incelendiğinde hiçbir alt boyutta anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Cinsiyet değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığına bakıldığında kadın öğretmen adaylarının lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Sınıf düzeyi değişkenine göre bakıldığında bireysel destek alt boyutunda birinci sınıf, toplumsal çevresel alt boyutunda ise ikinci sınıflar ikinci sınıf lehine anlamlı bulunmuştur. Öğrenim görülen anabilim dalı değişkenine göre bakıldığında bireysel destek ve toplumsal çevresel alt boyutlarında anlamlı bir farklılık bulunamazken; benimseme alt boyutunda Özel Eğitim öğretmen adayları, farkındalık alt boyutunda ise Fen Bilgisi öğretmen adayları lehine anlamlı bulunmuştur. Öğretmen adaylarının algıladıkları sosyo ekonomik düzeye göre sadece benimseme alt boyutunda orta sosyo ekonomik düzeye sahip bireyler lehine anlamlı fark bulunmuştur. Öğrenim gördükleri bölümden memnuniyet düzeyi değişkeninde de sadece benimseme alt boyutunda bölüm memnuniyeti yüksek öğretmen adayları lehine anlamlı bulunmuştur. Bölüm değiştirmek isteyip istememe durumuna göre bakıldığında da benimseme alt boyutunda bölüm değiştirmek istemeyenlerin lehine anlamlı fark bulunmuştur. Öğretmen adaylarının engelli bireylere yönelik algıları baba eğitim düzeyi değişkenine incelendiğinde ise bireysel destek alt boyutunda baba eğitim düzeyi ilkokul olanlar lehine anlamlı fark bulunmuştur. Elde edilen bulgular, literatürdeki ilgili çalışmalar çerçevesinde tartışılmış olup gelecek araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this research is to examine the perceptions of pre-service teachers towards disabled individuals in terms of various variables. In the study, it was aimed to examine whether there is a significant difference between the perceptions of pre-service teachers towards disabled individuals and the variables of gender, grade level, department of education, birth order, whether there is a disabled individual in the family, perceived socio-economic level, perceived academic achievement level, preference order of vocational education programme, department satisfaction level, whether they want to change the department, mother and father education level. In this study, the relational survey model method, which is one of the quantitative research methods, was used. The research was carried out with a total of 341 participants, 185 female (54.3%) and 156 male (45.7%). Participants were determined by proportional sampling method according to the class size of the students studying at each grade level in the main disciplines active in Düzce University Faculty of Education in the 2024-2025 academic year. The data were obtained by using Personal Information Form and Perception Scale for Individuals with Disabilities. Since the data met the normality conditions, parametric techniques were used. The data were analysed by using T test to compare the difference between the means of two independent groups and ANOVA method to compare the means of multiple groups. Appropriate statistical package programme was used for data analysis. Adoption, awareness, individual support and social environmental sub-dimensions constitute the perception towards individuals with disabilities. As a result of the analyses, no significant difference was found in any sub-dimension when the perception towards individuals with disabilities was examined according to the variables of birth order, whether there is a disabled person in the family, perceived academic level, order of preference for vocational education programme and mother's education level. When it was examined whether there was a significant difference according to the gender variable, a significant difference was found in favour of female pre-service teachers. According to the grade level variable, a significant difference was found in favour of the first grade in the individual support subdimension and in favour of the second grade in the social environmental sub-dimension. According to the variable of the department of study, no significant difference was found in the individual support and social environmental sub-dimensions, whereas a significant difference was found in favour of Special Education teacher candidates in the adoption sub-dimension and in favour of Science teacher candidates in the awareness subdimension. According to the socio-economic level perceived by pre-service teachers, a significant difference was found only in the adoption sub-dimension in favour of individuals with medium socio-economic level. In the variable of satisfaction level with the department they are studying, it was found significant in favour of pre-service teachers with high department satisfaction only in the adoption sub-dimension. According to whether they want to change their department or not, a significant difference was found in favour of those who did not want to change their department in the adoption sub- dimension. When the perceptions of pre-service teachers towards individuals with disabilities were examined according to the father's education level variable, a significant difference was found in favour of those whose father's education level was primary school in the individual support sub-dimension. The findings obtained were discussed within the framework of related studies in the literature and suggestions were made for future researchers.
Benzer Tezler
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Öğretmen adaylarının kaynaştırma eğitimi hakkındaki tutumları
The attitudes of teacher candidates towards inclusion education
GAMZE AKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEngelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DEMİRALİ YAŞAR ERGİN
- Zihin engelli ergen kız öğrencilerin cinsel eğitim alma sürecinde öğretmenlerin ve ailelerin karşılaştığı sorunların incelenmesi
Examining the problems of teachers and parents in who are faced teaching periods about sexsual education of adolesent students with mild intellecvtual disabilities
ÖZLEM UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN SARI
- Beden eğitimi alanında öğretmen adaylarının zihinsel engelli bireylerde sporun farkındalık düzeyi ve tutumunun incelenmesi
Prospective teachers of physical educaiton sports awareness level and attitudes among mentallu retarded individial
GÜLAY NAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporTrakya ÜniversitesiEngelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA TÜRK KURTÇA
- Beden Eğitimi ve Spor öğretmen adaylarının zihinsel engelli çocuklara yönelik tutumlarının incelenmesi: Malatya ili örneği
Development and validation of the pre-service physical education and sports teachers' attitudes toward children with intellectual disabilities: Malatya example
ENES GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sporİnönü ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ILKIM