Manastır (Bitola) şehri: İdari, sosyal ve ekonomik yapı (1730-1754)
Manastır (Bitola) city: Administrative, social and economic structure (1730-1754)
- Tez No: 919380
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ZAHİT YILDIRIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 264
Özet
Via Egnatia (Egnatia yolu) olarak bilinen doğu-batı yolunun tam ortasında yer alan, Makedonca adı Bitola olan Manastır stratejik konumu ile tarih boyunca egemen güçlerin mücadele sahası olmuştur. Roma, Slav, Bulgar, Bizans ve Sırpların hâkimiyetinde kalan Manastır, XIV. yüzyılın sonlarında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. Bu çalışmada Osmanlı idaresindeki Manastır'ın 1730-1754 yılları arasındaki sosyal, ekonomik ve fiziki durumu ele alınmıştır. Bu doğrultuda şer'iye sicilleri ağırlıklı olmak üzere Osmanlı arşiv belgeleri ve telif eserler incelenmiştir. Böylece Osmanlı taşra teşkilatındaki idari yapısı ve idarecileri hakkında bilgiler verilmiştir. Manastır'ın fiziksel yapısını oluşturan şehrin yönetim yerleri, ticari mekânları, dini ve sosyal yapıları ve mahalleleri ile ilgili bilgiler verilmiştir. Demografik ve sosyal yapı incelenerek sosyal hayata dair evlenme, eş sayısı, çocuk sayısı, boşanma, mehir, vesayet, nafaka, gündelik hayatta kullanılan eşyalar ve asayiş olaylarından bahsedilmiştir. Sosyal hayatın bir parçası haline gelen vakıf kurumlarının yönetimi ve vakıf görevlileri üzerinde durulmuştur. İktisadi yapı tereke ve narh kayıtlarından elde edilen bilgiler doğrultusunda karşılaştırılarak incelenmiştir. Manastır'da reâyâdan alınan şer'i ve örfi vergiler, esnaf teşkilatı ve ticari hayat ile birlikte meslek grupları gibi muhtelif konulara temas edilmiştir. Bu bağlamada ortaya konan çalışmada elde edilen bulguların XVIII. yüzyılın ikinci çeyreğinde Manastır kazasının idari, sosyal, demografik ve iktisadi yapısının ortaya çıkarılmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Situated in the middle of the east-west road known as Via Egnatia (Egnatian Road), Bitola (Bitola in Macedonian) has been the site of battles between sovereign powers throughout history due to its strategic location. Having been under the rule of the Romans, Slavs, Bulgarians, Byzantines and Serbs throughout history, Bitola was conquered by the Ottoman Empire at the end of the XIVth century. This study focuses on the social, economic and physical situation of Manastır under Ottoman rule between 1730-1754. For this purpose, Ottoman archival documents, including Shar'iyye registers, as well as Ottoman archival documents and copyrighted works have been analyzed. Thus, information about the administrative structure and administrators in the Ottoman provincial organization is given. The physical structure of Bitola is presented, including the city's administrative places, commercial spaces, religious and social structures, and neighborhoods. The demographic and social structure of the city is analyzed and information on marriage, number of spouses, number of children, divorce, mehir, guardianship, alimony, objects used in daily life and incidents of public order are mentioned. The administration of the Waqf institution, which has become a part of social life, and the Waqf officials are highlighted. The economic structure is analyzed by comparing and contrasting the information obtained from the land registry and narh records. Various topics such as the Sharia and customary taxes levied on the reâyâ in Bitola, the organization of craftsmen, commercial life, and occupational groups are touched upon. In this context, it is believed that the results of this study will contribute to revealing the administrative, social, demographic and economic structure of the kaza of Bitola in the second quarter of the eighteenth century.
Benzer Tezler
- XVII. yüzyılın ikinci yarısında Manastır şehri
The Manastır city in the second half of the XVIIth century
GÖKHAN CİVELEK
- 63 numaralı Manastır Şer'iye Sicilinin transkripsiyon ve değerlendirilmesi (1778-1782)
Trancription and evaluation the Manastir city Sharia Court register number 63 (1778-1782)
KEVSER KAVGACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TarihKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK SÖYLEMEZ
- Manastır'ın 2 numaralı şer'iye sicili (1621-1623)
The Judicial records of Manastır number 2 (1621-1623)
NECATİ ÇAYIRLI
- Sakarya'da yaşayan Kınalı muhacir kadınlarının evlilik törenlerinde giydiği giysiler
The clothing worn by Kınalı muhacir women in wedding ceremoniesin Sakarya
FERİHA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
El SanatlarıSakarya ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. KADRİYE DİDEM ATİŞ
DOÇ. DR. AYŞE GAMZE ÖNGEN
- 17. yüzyılın ilk yarısında Manastır şehri (Şer'iyye sicillerine göre)
Bitola city in the first half of the 17th century (According to the shar'iyye registers)
MUSTAFA GÜNDOĞDU