Okul öncesi eğitimde uygulanan ücretsiz yemek programının değerlendirilmesi
Evaluation of free meal application applied in preschool education
- Tez No: 919441
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜCELLA SAVAŞ YALÇIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Amaç: Bu araştırmada, okul öncesi eğitim kurumlarında 2022-2023 eğitim-öğretim yılında uygulanan ücretsiz yemek programının okul yöneticileri ve öğretmenler tarafından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Bu amaç doğrultusunda, nitel araştırma yöntemlerinden değerlendirici durum deseni kullanılmıştır. Veriler, programın uygulayıcılarından olan okul öncesi öğretmenleri ve okul yöneticileri ile görüşme yoluyla elde edilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bulgular: Yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen verilere göre uygulanan ücretsiz yemek programı özellikle sosyoekonomik düzeyi düşük ailelere maddi destek sağlayarak öğrenciler için eğitimde fırsat eşitliği sağlamış ve okula devam oranını artırmıştır. Ayrıca program, çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmış, iştahlarını artırmış, sağlıklı beslenme ile ilgili kazanımların gerçekleşmesine katkı sağlamıştır. Ancak uygulanan program yiyecek ve donanım konusunda israfa, ders süresinin kısalmasına, çocukların bazı kesimlerde sağlıksız beslenmelerine, ilgisiz ailelerin sorumsuzlaşmasına da yol açmıştır. Programa yönelik kaynak dağıtımı, menü planlaması, yemek dağıtımı ve lojistik konularında uygulama farklılıkları meydana gelmiştir. Programın uygulanması sürecinde yetersiz personel, fiziksel donanım eksikliği, bütçelerin eksik veya geç yatması, personele ekstra iş yüklenmesi, seçici/özel beslenen öğrenciler hususunda zorluk yaşanmıştır. Sonuçlar: Okul öncesi eğitimde ücretsiz yemek programı yalnızca bir dönem uygulanmasına rağmen özellikle çocukların optimal beslenmesine ve eğitimde fırsat eşitliğine sağladığı katkılarla okul öncesi eğitiminin yaygınlaştırılması politikalarına destek olabilir. Ancak program uygulamaya geçirilmeden önce yapılan ön hazırlıkların yetersiz olması, personel yetersizliği ve paydaşların uygulama ile ilgili bilgi eksikliği süreci zorlaştırmıştır. Okul yöneticileri ve öğretmenler özellikle programın getirdiği uzmanlıkları dışındaki ek iş yükü nedeniyle programı gereksiz olarak değerlendirmişlerdir. Oysa programın uygulandığı kısa sürede bile sağladığı faydalar ve dünyadaki örnekleri göz önüne alındığında, ülkemizde de sürdürülebilir bir ulusal okul yemeği programı uygulaması gerekliliği açıkça görülmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: This study aims to evaluate the free meal program implemented in preschool education institutions during the 2022-2023 academic year from the perspectives of school administrators and teachers. Method: To achieve this purpose, the evaluative case study design, one of the qualitative research methods, was employed. Data were collected through interviews with preschool teachers and school administrators, who were the program implementers. The content analysis method was used to analyze the data. Findings: According to the data obtained from the interviews, the free meal program provided financial support, particularly to low-income families, ensuring equal opportunities in education for students and increasing school attendance rates. Additionally, the program helped children develop healthy eating habits, improved their appetite, and contributed to achieving positive outcomes related to healthy nutrition. However, the program also led to food and equipment waste, shortened lesson durations, unhealthy eating patterns in certain groups of children, and increased irresponsibility among some indifferent families. There were variations in implementation regarding resource allocation, menu planning, meal distribution, and logistics. During the program's implementation, challenges such as insufficient personnel, inadequate physical infrastructure, delays or insufficiency in budget allocations, additional workloads for staff, and difficulties in accommodating selective or special dietary needs of students were encountered. Conclusions: Although the free meal program in preschool education was implemented for only one term, it could support policies aimed at expanding preschool education, particularly through its contributions to optimal child nutrition and equal opportunities in education. However, insufficient preliminary preparations before the program's implementation, staff shortages, and stakeholders' lack of information about the program complicated the process. School administrators and teachers deemed the program unnecessary, mainly due to the additional workload outside their areas of expertise. Nevertheless, considering the benefits observed even in the short period the program was implemented and examples from around the world, it is evident that a sustainable national school meal program should also be established in our country.
Benzer Tezler
- Türkiye ve Belçika okul öncesi eğitiminin karşılaştırılması
Comparison of Türkiye and Belgium preschool education
NURTEN DELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL ÖNER SUNKUR
- Ebeveynlerin okul öncesi eğitimi tercih etme nedenleri: Zonguldak ili örneği
Parents' reasons for preferring preschool education, the example of Zonguldak province
LEYLA ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELDA POLAT HÜSREVŞAHİ
- Ebeveynlerin okul öncesi eğitim ile ilgili görüşleri ve bu eğitimden beklentileri: Devrek ilçesi örneği
Parents' wievs about preschool education and their expectations from this education: The example of Devrek district
NURHAN ÇAKIROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYSEL TÜFEKCİ
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Fransa ve Türkiye okul öncesi eğitim sistemlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A Comparative study of pre-school educational systems in French and Turkey
AYŞEGÜL PÖKÖN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİL ÇAĞLAR