Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikâyelerinde değerler eğitimi
Values education in Ahmet Hamdi Tanpınar's novels and short stories
- Tez No: 920243
- Danışmanlar: PROF. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Ahmet Hamdi Tanpınar, edebiyat, roman, hikâye, değer, değer eğitimi, Ahmet Hamdi Tanpınar, literature, novel, short story, value, value education
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
AHMET HAMDİ TANPINAR'IN ROMAN VE HİKÂYELERİNDE DEĞERLER EĞİTİMİ Türk edebiyatının en tanımış ve üretken yazarlarından biri olan Ahmet Hamdi Tanpınar (1901-1962) eserlerini Cumhuriyet Devri'nde vermiştir. Önceleri“öz şiir anlayışı”na bağlı olarak yazdığı şiirlerle kendini göstermiş; ilerleyen süreçte kaleme aldığı teknik açıdan başarılı romanlarla adını devrinin ve günümüzün önemli romancıları arasına yazdırmıştır. Yaşamı boyunca şiir, deneme, makale, roman, hikâye gibi çeşitli edebî türlerde eser vermiştir. Güzel sanatları, Batılı romancıları ve onların kullandığı teknikleri yakından takip etmiştir. Modernleşme sürecinden sonraki ilk derli toplu edebiyat tarihini de kaleme alarak Yeni Türk edebiyatının yapı taşlarından biri olmuştur. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın beş romanı ve toplam on altı hikâyesi bulunmaktadır. Bunlar;“Mahur Beste, Sahnenin Dışındakiler, Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Aydaki Kadın”romanları ve“Abdullah Efendi'nin Rüyaları, Geçmiş Zaman Elbiseleri, Bir Yol, Erzurumlu Tahsin, Evin Sahibi, Yaz Yağmuru, Teslim, Acıbadem'deki Köşk, Rüyalar, Adem'le Havva, Bir Tren Yolculuğu, Yaz Gecesi, Birinci İkramiye, Emirgân'da Akşam Saati, Fal, Son Meclis”tir. Sanatçı, roman ve hikâyelerinde toplumsal değişmeleri, Batılılaşma sürecinde medeniyet değişiminin birey üzerinde yarattığı sorunları, ahlâkî çözülmeleri, aşk ve sanat gibi konuları işler. Oluşturduğu karakterlerin ruh dünyalarını, içsel süreçlerini psikolojik tahlillerle destekleyerek verir. Medeniyet krizinin ortasında kalmış“eşik”teki insanı ele alır.“Rüya, zaman, bellek, bilinç dışı”en sık işlediği temalar arasındadır. Ayrıca zengin imgelerle örülü üslûbu dilin sınırlarını zorlayarak bireyin düşünce dünyasında yeni ufuklar açar. Değerler eğitimi, ülkemizde son yıllarda önemli bir boyut atlayarak kendine geniş bir araştırma alanı bulmuştur. Millî Eğitim Bakanlığının 2024 yılı itibarıyla yayımladığı“Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi”kapsamında ulaşmak istediği nihai hedef; huzurlu aile, huzurlu toplum ve huzurlu insandır. Çerçevede belirlenen değerleri öğrencilere benimsetirken Türk Dili ve Edebiyatı dersi içerisinde toplumun değerlerini yansıtan edebî metinlerden seçilen örnekler önemli kaynaklardır. Ders kapsamındaki“edebiyat atölyeleri”ve“metin tahlilleri”vasıtasıyla değerler eğitimi süreci daha anlamlı hâle gelecek, kalıcı öğrenmeleri ve transferi sağlayacaktır. Araştırmamızda Ahmet Hamdi Tanpınar'ın beş romanı ve on altı hikâyesi MEB'in yayımladığı Erdem-Değer-Eylem Çerçevesi'nde bulunan değerler açısından incelenmiştir. İncelemede“doküman analizi”yöntemi kullanılmış ve incelenen eserler içerisinde; "sevgi (karşı cinse duyulan sevgi: aşk, anne sevgisi, baba sevgisi, evlat sevgisi, akraba sevgisi, doğa sevgisi, hayvan sevgisi), estetik (müzik, resim, mimarî, tiyatro), dostluk, merhamet, yardımseverlik, adalet, duyarlılık, vatanseverlik değerlerine yer verildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikâyelerinin değerler eğitimi sürecinde yer verilebilecek okuma araçları olduğu görülmüş ve Türk Dili ve Edebiyatı dersi özelinde yapılacak uygulamalarda etkin olarak kullanılabileceği saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
VALUES EDUCATION IN AHMET HAMDİ TANPINAR'S NOVELS AND SHORT STORIES Ahmet Hamdi Tanpınar (1901-1962), one of the most recognised and prolific writers of Turkish literature, produced his works in the Republican Era. At first, he distinguished himself with the poems he wrote in accordance with the 'self-poetry approach'; later on, with the technically successful novels he wrote, he made his name among the important novelists of his era and today. Throughout his life, he produced works in various literary genres such as poetry, essays, articles, novels and stories. He closely followed fine arts, Western novelists and the techniques they used. He also wrote the first comprehensive history of literature after the modernisation process and became one of the building blocks of the New Turkish literature. Ahmet Hamdi Tanpınar has five novels and a total of sixteen stories. These are; 'Mahur Beste, Sahnenin Dışındakiler, Huzur, Saatleri Ayarlama Enstitüsü, Aydaki Kadın“ novels and ”Abdullah Efendi'nin Rüyaları, Geçmiş Zaman Elbiseleri, Bir Yol, Erzurumlu Tahsin, Evin Sahibi, Yaz Yağmuru, Teslim, Acıbadem'deki Köşk, Rüyalar, Adem'le Havva, Bir Tren Yolculuğu, Yaz Gecesi, Birinci İkramiye, Emirgân'da Akşam Saatati, Fal, Son Meclis". In his novels and stories, the artist deals with social changes, the problems created by the change of civilisation on the individual in the process of Westernisation, moral dissolution, love and art. He presents the soul worlds and inner processes of his characters by supporting them with psychological analyses. He deals with the human being on the 'threshold' in the midst of the crisis of civilisation. 'Dream, time, memory, unconscious' are among his most frequent themes. In addition, his style woven with rich images pushes the limits of language and opens new horizons in the individual's world of thought. Values education has found itself a wide research area in our country in recent years. The ultimate goal that the Ministry of National Education wants to achieve within the scope of the 'Virtue-Value-Action Framework' published by 2024 is a peaceful family, peaceful society and peaceful people. The examples selected from literary texts reflecting the values of the society in the Turkish Language and Literature course are important sources while adopting the values determined in the framework. Through 'literature workshops' and 'text analyses' within the scope of the course, the process of values education will become more meaningful and will provide permanent learning and transfer. In our research, five novels and sixteen stories of Ahmet Hamdi Tanpınar were analysed in terms of the values in the Virtue-Value-Action Framework published by the Ministry of National Education. 'Document analysis' method was used in the examination and it was determined that the values of 'love (love for the opposite sex: love, mother love, father love, child love, relative love, nature love, animal love), aesthetics (music, painting, architecture, theatre), friendship, compassion, benevolence, justice, sensitivity, patriotism were included in the works examined. As a result, it was seen that Ahmet Hamdi Tanpınar's novels and stories are reading tools that can be included in the process of values education and it was determined that they can be used effectively in the applications to be made in the Turkish Language and Literature course.
Benzer Tezler
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikayelerinde din ve toplum ilişkisi
Religion and society relations in Ahmet Hamdi Tanpınar's story of the novel
LOKMAN ERDOĞAN
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikayelerinde tipler
The characters in Ahmet Hamdi Tanpınar's novels and stories
MEHMET GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıHarran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUSTAFA SARI
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikayelerinde ayna motifi
Mirror motif in Ahmet Hamdi Tanpinar's novels and stories
SEÇİL ÖZYİĞİT ÖZGENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıPamukkale ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS BALCI
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikayelerinde hayal hafıza rüya ilişkişi
Dream memory dream relationship in Ahmet Hamdi Tanpınar's novels and stories
ŞEYDA HAYAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN AKAY
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın eserlerinde hayat ve ölüm kavramları
The life and death concepts at Ahmet Hamdi Tanpinar's works
ELİF ESRA ÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. FAZIL GÖKÇEK