HIV ile enfekte bireylerde tedavi başarısı ve tedavi uyumunu etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of factors affecting treatment success and adherence in individuals infected with HIV virus
- Tez No: 920358
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜLYA ÇAŞKURLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Infectious Diseases and Clinical Microbiology
- Anahtar Kelimeler: HIV, antiretroviral tedavi, tedavi uyumu, virolojik baskılanma, immünolojik yanıt, HIV, antiretroviral therapy, treatment adherence, virological suppression, immunological response
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
İnsan immün yetmezlik virüsü (HIV), bağışıklık sistemi hücrelerini enfekte ederek immün sistem hasarına yol açar ve tedavi edilmezse edinsel immün yetmezlik sendromu (AIDS)'na neden olur. Bu nedenle HIV olgularında; hangi yaklaşım ve ilaçlarla immünolojik ve virolojik yanıtın daha iyi olacağı yapılan çalışmalarda araştırılmaktadır. Biz de bu çalışmada; HIV enfeksiyonu seyrini, tedaviye yanıt ve uyum düzeyini etkileyen faktörleri araştırmayı amaçladık. Çalışmamız 15 Eylül ile 15 Kasım 2024 tarihleri arasında Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji polikliniğine başvuran hastalar için tasarlanmış kesitsel bir çalışmadır. Bu tarihler arasında; HIV tanısı doğrulanmış, takip ve tedavisi devam eden, en az 6 aydır antiretroviral tedavi (ART) alan, 18 yaşından büyük 150 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma kapsamında her hastaya yüz yüze anket uygulanmıştır. Hastaların; sosyodemografik verileri, tedavi rejimleri, viral yük ve immünolojik değerleri, ek hastalıkları, tedaviye uyum ve yanıt düzeyleri ile bunları etkileyen faktörler incelenmiştir. Çalışmaya katılan hastaların %11,3 (n=17)'ü kadın, %88,7 (n=133)'si erkekti ve ortalama yaşları 39,7 ± 11,6 olarak saptandı. Hastaların %53,3'ü birden fazla cinsel partnere sahipti; %52'sinin homoseksüel, %45,3'ünün heteroseksüel olduğu saptandı. Hastaların %50,7'sinde HIV'e eşlik eden ek hastalık olduğu (psikiyatrik hastalıklar (%14), hiperlipidemi (%12), hipertansiyon (%8,7) ve diyabet (%8)) saptandı. Ayrıca, %40,7'sinde bir veya daha fazla koenfeksiyon (en sık sifiliz, %39,3) tespit edildi. Hastaların %68,7'sinin tedaviye yüksek düzeyde uyum gösterdiği, %45,3'ünde hafif-orta düzeyde depresyonun görüldüğü, %83,3'ünde tedavinin 6. ayında virolojik baskılanmanın ve %62'sinde beklenen immünolojik yanıtın gerçekleştiği tespit edildi. Ayrıca tedavinin 6. ayında hastaların %8'inde virolojik başarısızlık ile %2'sinde immünolojik başarısızlık görüldüğü saptandı. Tedavi başarısı ile depresyon ve tedaviye uyum düzeyi arasında anlamlı bir farklılık tespit edilirken (sırasıyla p=0.015 ve p=0.05) ortalama gelir düzeyi, sigara, alkol ve keyif verici madde kullanımı gibi faktörler ile tedavi başarı oranları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmedi (p>0.05). Tedavi uyumu ile yaş (p=0.040), ortalama gelir düzeyi (p=0.023), eğitim seviyesi (p=0.020), keyif verici madde kullanımı (p=0.016), ilaç yan etkisi (p=0.049), tedavi başlangıcındaki CD4+ T lenfosit sayısı (p=0.030), depresyon düzeyi (p0.05). Tedaviye uyumun artırılması ve depresyon gibi psikososyal faktörlerin yönetimi, hem bireysel hem de toplumsal sağlık açısından kritik öneme sahiptir. HIV takip ve tedavisinde; biyolojik ve psikososyal yaklaşımların bir arada olduğu bütüncül stratejiler benimsenerek daha başarılı sonuçlara ulaşılabilir.
Özet (Çeviri)
The Human Immunodeficiency Virus (HIV) infects immune system cells, causing immune system damage and, if untreated, progresses to Acquired Immune Deficiency Syndrome (AIDS). Research in HIV cases focuses on identifying the approaches and medications that achieve better immunological and virological responses. This study aims to investigate factors influencing the progression of HIV infection, treatment adherence, and response levels. This cross-sectional study was conducted between September 15 and November 15, 2024, at the Infectious Diseases and Clinical Microbiology outpatient clinic of Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın City Hospital. A total of 150 HIV-positive patients aged 18 and older, on antiretroviral therapy (ART) for at least six months, were included. Within the scope of the study, a face-to-face survey was applied to each patient. Data on patients' sociodemographics, treatment regimens, viral load, immunological status, comorbidities, treatment adherence, response levels, and influencing factors were analyzed. Of the participants, 11.3% were female and 88.7% male, with an average age of 39.7 ± 11.6 years. Among them, 53.3% had multiple sexual partners, 52% identified as homosexual and 45,3% identified as heterosexual. Comorbidities were present in 50.7% of patients, including psychiatric disorders (14%), hyperlipidemia (12%), hypertension (8.7%), and diabetes (8%). Coinfections were found in 40.7%, with syphilis being the most common (39.3%). High treatment adherence was observed in 68.7% of patients, while 45.3% experienced mild to moderate depression.By the 6th month of treatment, virological suppression was achieved in 83.3%, and an expected immunological response in 62% of patients. However, virological failure occurred in 8%, and immunological failure in 2%. Significant differences were noted between treatment success and both depression (p=0.015) and adherence levels (p=0.05). No significant relationship was found between treatment success and factors like average income, smoking, alcohol, or recreational drug use (p>0.05). Adherence was significantly associated with age (p=0.040), income (p=0.023), education (p=0.020), recreational drug use (p=0.016), drug side effects (p=0.049), baseline CD4+ T-cell count (p=0.030), depression (p0.05). Improving treatment adherence and addressing psychosocial factors such as depression are critical for individual and public health. Holistic strategies integrating biological and psychosocial approaches are essential for better outcomes in HIV care and treatment.
Benzer Tezler
- HIV-1 pozitif erişkin hastalarda virüs tiplendirmesi ve direnç belirlenmesi
Subtyping of the virus in HIV-1 positive adults and determining antiviral resistance
MUAMMER OSMAN KÖKSAL
Doktora
Türkçe
2014
Mikrobiyolojiİstanbul ÜniversitesiTıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AĞAÇFİDAN
- Hıv ile enfekte kişilerde immün rekonstitüsyoninflamatuar sendromu (IRIS) gelişiminde risk faktörleri ve yönetimi
Başlık çevirisi yok
ELİF AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM ALTUNTAŞ AYDIN
- HIV ile enfekte bireylerde antiretroviral tedavi öncesi bakılan kan homosistein düzeyinin kardiyovasküler hastalık riskini belirlemedeki rolü
The role of blood homocysteine level before antiretroviral therapy in determining cardiovascular disease risk in HIV-infected individuals
EMİNE DİNÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEGÜL SEREMET KESKİN
- HIV ile enfekte bireylerde kırılganlığı öngörmede oksidatif stres belirteçlerinin rolü
The role of oxidative stress indicators in predicting frailty in HIV-infected individuals
HAYRİYE ALTUNAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERHAT ÜNAL
DOÇ. DR. ŞEHNAZ ÖZYAVUZ ALP
- HIV ile enfekte hastalarda periferik nöropati prevalansı
Prevalence of peripheral neuropathy in HIV-infected patients
RAMAZAN ALTUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABAHATTİN OCAK