Bölgesel ekonomik kalkınma ve kırılganlık- dayanıklılık ilişkisi: Denizli Sanayi Kümesi örneği
Regional economic development and resilience-adaptation relation: evidence from Denizli Industrial Cluster
- Tez No: 920754
- Danışmanlar: PROF. DR. HİLAL ERKUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Günümüz küresel ekonomik ortamı, sıkça meydana gelen ve derin etkiler yaratan çeşitli şoklar ve krizlerden etkilenmektedir. Bu krizler hem ulusal hem de küresel düzeyde çeşitli sorunlar yaratarak sektörler üzerinde ciddi ekonomik etkilere yol açmaktadır. Krizler, sektörel ve mekansal boyutlarda farklı sonuçlar doğurmaktadır. Bu farklılaşmalar, krizlere adaptasyon ve dirençlilik kazanma anlamında bölgelerin ve sektörlerin farklı ölçeklerde ele alınmasını gerektirmekte ve bu kapsamda yerel ve ulusal düzeyde krizlerin nasıl tecrübe edildiğini ve etkilerinin nasıl yönetildiğini anlamak açısından farklı çözümlere ışık tutabilmektedir. Özellikle bazı sektörler kriz dönemlerinde diğer sektörlere göre göre daha çok etkilendiği görülmektedir. Bu durum, sektörlerin şoklara karşı geliştirdiği direnç ve uyum stratejileri ile doğrudan ilişkilidir. Krizlerin etkilerini minimize etmek ve sürdürülebilir bölgesel kalkınmayı sağlamak ve amacı ile bölgelerin ve sektörlerin özel koşulları ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak, hedeflenmiş strateji ve politika önlemleri geliştirilmesi gerekmektedir. Çalışmanın temel amacı, sanayi bölgelerinde bölgesel kalkınma politikalarının etkin bir şekilde benimsenip benimsenmediğini araştırmak ve 2000 yılından bu yana yaşanan krizlerde etkilenme düzeyleri üzerindeki etkilerini incelemek ve bölgenin kırılganlıklarını belirlemektir. Çalışmada bir dönemin Anadolu Kaplanı olarak tanımlanan Denizli sanayisi üzerinde bir alan araştırması tasarlanmış ve üç yıldız analizi sonuçları doğrultusunda öne çıkan tekstil sektöründe faaliyet gösteren 118 firma ile yarı yapılandırılmış görüşme formu üzerinden yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Popülasyonunu özelliklerini daha iyi anlamak amacı ile tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler çapraz tablolar, korelasyon ve regresyon modeli ile analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Yapılan analizlerde, görüşülen 118 firmadan 36'sının yerleşim alanları içinde faaliyet gösterdiği, 63'ünün sanayi bölgelerinde yer aldığı ve 19'unun Organize Sanayi Bölgesi'nde faaliyet gösterdiği tespit edilmiştir. Bu dağılım, firmaların yer seçimlerinin kriz dönemlerindeki etkilerini anlamak, firma özelliklerini açıklamak ve firmalar arası iş birliklerinin seviyesini değerlendirmek açısından önemli bir bağlam sunmaktadır. Literatür taramasından yola çıkılarak belirlenen göstergeler ışığında sektörün kırılgan olduğu değişkenler tanımlanmış ve bulgular sonucunda görüşülen firmaların büyük bir kısmında, teknolojik uyum faaliyetleri, araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri, nitelikli işgücü istihdamı, çevresel adımlar (yeşil dönüşüm faaliyetleri), yenilenebilir enerji kullanımı ve sürdürülebilirlik politikaları konularında farkındalık düzeylerinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Bu eksiklikler, firmaların kriz dönemlerinde daha fazla olumsuz etkilenmelerine neden olmakta ve çeşitli türlerdeki krizlerle başa çıkma kapasitelerini sınırlamaktadır. Yapılan analizler, yer seçiminin krizlere karşı dayanıklılık üzerindeki etkilerini de ortaya koymuştur. Firmaların yer seçimlerinin, sürdürülebilirlik stratejilerinin farkındalığı ve uygulanması üzerinde belirgin bir etkisi olduğu ve bu durumun krizlere karşı dayanıklılık üzerinde önemli bir rol oynadığı gözlemlenmiştir. Bu bulgular, kriz dönemlerinde firmaların daha iyi bir yönetim ve dayanıklılık geliştirmelerine yönelik stratejik politika ve planlama önerilerinin kapsamlı bir şekilde sunulmasını gerektirmektedir. Çalışma sonucunda firmaların olası krizler karşısındaki kırılganlıklarını azaltmaya yönelik politika ve planlama önerileri sunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Today's global economic environment is affected by a variety of shocks and crises that occur frequently and have profound impacts. These crises create various problems at both national and global levels, leading to serious economic impacts on sectors. Crises have different consequences at sectoral and spatial levels. These differentiations require regions and sectors to be addressed at different scales in terms of adaptation and resilience to crises, and in this context, it can shed light on different solutions in terms of understanding how crises are experienced at the local and national level and how their impacts are managed. In particular, some sectors seem to be affected more than other sectors in times of crisis. This is directly related to the resistance and adaptation strategies that sectors develop against shocks. In order to minimize the effects of crises and ensure sustainable regional development, targeted strategies and policy measures need to be developed, taking into account the specific conditions and needs of regions and sectors. The main objective of the study is to investigate whether regional development policies are effectively adopted in industrial regions and to examine their effects on the level of impact on the crises experienced since 2000 and to determine the vulnerabilities of the region. In the study, a field research was designed on the Denizli industry, which was defined as the Anatolian Tiger of a period, and face-to-face interviews were conducted with 118 companies operating in the textile sector, which stood out in line with the results of the three-star analysis, through a semi-structured interview form. Stratified sampling method was used in order to better understand the characteristics of the population. The data obtained as a result of the interviews were analyzed and interpreted with cross tabulations, correlation and regression models. In the analysis, it was determined that 36 of the 118 interviewed companies operate in residential areas, 63 of them are located in industrial zones and 19 of them operate in Organized Industrial Zones. This distribution provides an important context for understanding the effects of firms' location choices in times of crisis, explaining firm characteristics and assessing the level of cooperation between firms. In the light of the indicators identified from the literature review, the variables that the sector is vulnerable to were identified and the findings revealed that the majority of the interviewed firms have insufficient awareness of technology development activities, research and development (R&D) activities, qualified workforce employment, environmental steps (green transformation activities), renewable energy use and sustainability policies. These deficiencies cause firms to be more negatively affected during crisis periods and limit their capacity to cope with various types of crises. The analysis also revealed the effects of location choice on crisis resilience. Firms' location choice has a significant impact on the awareness and implementation of sustainability strategies, which in turn plays an important role in resilience to crises. These findings call for a comprehensive set of strategic policy and planning recommendations for better management and resilience of firms in times of crisis. The study concludes with policy and planning recommendations to reduce firms' vulnerability to potential crises.
Benzer Tezler
- The effect of political instability of neighboring countries on economic growth: A comparative analysis
Çevre ülkelerdeki politik istikrarsızlığın ekonomik büyümeye etkisi: Karşılaştırmalı bir çalışma
MUHAMMED İKBAL DURMUŞ
- Bölgesel dirençlilik perspektifinde Türkiye'de düzey 2 bölgelerinin değerlendirilmesi
Assessment of NUTS 2 regions in Turkey in the perspective of regional resilience
SERDAR YETİŞEN
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ALİ DULUPÇU
- Avrasya Ekonomik Birliği: Türkiye için ekonomik entegrasyon alternatifi
Eurasian Economic Union: Economic integration alternative for Turkey
MAKBULE YALIN
- Entrepreneurship and regional economic development: Evidence on Turkish regions
Girişimcilik ve bölgesel ekonomik kalkınma: Türkiye bölgeleri üzerinde bir kanıt
İSMAİL DEMİRDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDA ERAYDIN
- Regional economic development analysis and planning strategy
Bölgesel ekonomik kalkınma analizi ve planlama stratejisi
IBRAHIM ALI AZIZ AZIZ