Osmanlı Devleti'nde edebî çeviri faaliyetleri ve çeviri eserler (1830-1900)
Literary translation activities and translated works in the Ottoman Empire (1830-1900)
- Tez No: 921744
- Danışmanlar: PROF. DR. MUAMMER SARIKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviri ve Kültürel Çalışmalar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Çeviri, insanlık tarihi boyunca yazılı ve sözlü ifadeleri kaynak dilden hedef dile anlamını, nüanslarını ve kültürel özelliklerini koruyarak aktaran, farklı toplumları ve kültürleri birbirine yaklaştıran önemli bir köprü işlevi görmüştür. Bu geçişkenlik, siyasî, ekonomik, bilimsel ve edebî alanlarda yaşanan gelişmelerle medeniyetin bütüncül yapısına önemli katkılar sağlamaktadır. Özellikle Batılı kaynakların medeniyet dinamiklerini belirgin şekilde etkilediği XIX. yüzyılda, Osmanlı İmparatorluğu'nda çeviri faaliyetleri yoğunluk kazanmıştır. Bu çalışma, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1830-1900 yılları arasında gerçekleşen çeviri faaliyetlerini edebî eserler ekseninde ele almakta ve bu süreçte kültürler arası etkileşimi analiz etmeyi amaçlamaktadır. Tanzimat Dönemi ile birlikte Osmanlı aydınları, Avrupa ve dünya gelişmelerini çeviri yoluyla takip etmeye başlamış ve özellikle Fransızcadan yapılan çeviriler bu süreçte belirgin bir artış göstermiştir. Buradan hareketle belirtilen tarih aralığındaki eserler ile ilgili bir dökümanter çalışma yapılmış ve retrospektif bir yaklaşımla dönemin çevirileri, çeviri stratejilerine göre incelenmiştir. Çalışmamızda söz konusu dönemde gerçekleştirilen çeviri faaliyetlerinin kapsamı ve niteliği değerlendirilerek, kültürel aktarım süreçlerine sağladığı katkılar ele alınmıştır
Özet (Çeviri)
Translation has historically served as a crucial bridge, facilitating the transfer of written and oral expressions from the source language to the target language while preserving their meaning, nuances, and cultural characteristics. This fluidity has significantly contributed to the holistic structure of civilization through developments in political, economic, scientific, and literary fields. Particularly in the 19th century, when Western sources played a defining role in shaping civilizational dynamics, translation activities gained momentum within the Ottoman Empire. This study examines translation activities in the Ottoman Empire between 1830 and 1900, focusing on literary works and analyzing intercultural interactions during this period. With Tanzimat Era, Ottoman intellectuals began to follow European and global developments through translation, particularly from French. Based on this dates, a documentary study has been conducted on the works produced within the specified timeframe. Translations of the period have been analyzed retrospectively according to translation strategies. In this study, the scope and nature of translation activities during this period were evaluated, and their contributions to cultural transmission processes were examined.
Benzer Tezler
- Şükrullah-ı Şirvânî'nin Riyâzu'l- Kulûb adlı eseri (inceleme-metin-çeviri)
The work of Şukrullah-i Şirvânî is so-called Riyâzu'l- Kulûb (thesis-text-translation)
SERPİL KOÇ KONUKSEVER
Doktora
Türkçe
2018
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLLER NUHOĞLU
- Son dönem Osmanlı Devleti'nde Endülüs algısı (1859-1923)
Perception of al-Andalus in the Late Ottoman period (1859-1923)
BÜŞRANUR ÜZAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Tarihİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR ERSİN ADIGÜZEL
- Nihan Kaya'nın hikâyeleri üzerine tematik bir inceleme
A thematic analysis on Nihan Kaya's stories
VOLKAN YAYLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN ŞEN
- Tanzimat Dönemi'nde çeviri: Siyasal ve kültürel bir bakış
Translation in Tanzimat reform era: A political and cultural perspective
CEYDA TAŞKIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Mütercim-TercümanlıkKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü
DOÇ. DR. YILMAZ BİNGÖL