İslam ceza hukukunda uzlaştırma
Reconciliation in Islamic criminal law
- Tez No: 921778
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET KILINÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Çalışmanın konusu, ceza hukukuna ait uyuşmazlıklarda alternatif çözüm yolu olarak başvurulan uzlaştırma kurumunun ortaya çıkışı, İslam hukuku literatüründe düzenlenme şekli ve günümüz İslam hukukunu referans olarak gösteren bazı ülkelerde uygulanışının incelenmesidir. Yaşadığımız bu topraklarda geçen asra kadar İslam hukuku çerçevesinde uygulanma imkânı bulmuş uzlaştırma kurumunun incelenmesi, günümüz ceza hukukunda sistematik olarak 2017 yılından beri uygulanagelen uzlaştırma kurumunun dinamiklerini anlamak adına büyük bir öneme haizdir. Çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde uzlaştırma kurumunun beslendiği adalet anlayışı olan onarıcı adalet incelenmiştir. Onarıcı adaletin tarihsel süreçleri ve İslam hukukunun asli kaynaklarındaki yeri tespit edilmiştir. Ardından onarıcı adaletin bir yansıması olan uzlaştırma kurumunun tarihsel bakımdan ve İslam hukukunun asli kaynakları bakımından konumu ve önemi ortaya konmuştur. İkinci bölümde uzlaştırmanın İslam hukuku literatüründeki yeri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunun için İslam hukukunda ceza hukuku alanındaki bazı kavramlar izah edilmiş; özellikle uzlaştırmanın uygulanabildiği ve uygulanamadığı suçları gösterebilmek adına suç tipleri ve uygulanan cezalar ayrıntılandırılmıştır. Yapılan çalışma İslam hukukunda dört büyük hukuk ekolü (mezhep) olan Hanefi, Hanbeli, Şafii ve Maliki mezhepleri ile sınırlandırılmıştır. Böylelikle çalışma sahası belli hukuk ekollerine odaklanarak mevzunun dağılmasının ve karmaşıklaşmasının önüne geçilmiştir. Son bölümde ise bazı ülkelerde uzlaştırma ile ilgili yapılan günümüzdeki uygulamalara odaklanılmıştır. Zira çalışmada hedef olarak belirlenen hususlardan biri, İslam hukukunu referans olarak gösteren ülkelerdeki güncel uygulamalardır. Bu maksatla Pakistan, Katar, Endonezya ve Moritanya'da uzlaştırma ile ilgili yapılan düzenlemeler incelenmiştir. Yapılan bu inceleme anayasal düzenlemeler, yasal düzenlemeler ve diğer mevzuatlar dikkate alınarak yapılmıştır. Yeri geldikçe mahkemelerin uygulamalarından da yararlanılmıştır. Ayrıca üçüncü bölümde incelenen ülkeler; ikinci bölümde tercih edilen dört büyük hukuk ekolünden birine tâbi halkların çoğunluk olarak yaşadığı ülkelerdir. Böylece hukuk ekollerinin, ülkelerde uygulanan hukuk kurallarına etkileri de tespit edilmek istenmiştir. Bu sebeple Hanefi mezhebi için Pakistan, Hanbeli mezhebi için Katar, Şafii mezhebi için Endonezya, Maliki mezhebi için ise Moritanya seçilmiştir.
Özet (Çeviri)
The subject of the study is to examine the emergence of the institution of reconciliation, which is used as an alternative solution in criminal law disputes, the way it is regulated in the Islamic law literature and its application in some countries that refer to Islamic law today. The examination of the institution of reconciliation, which has found the opportunity to be applied within the framework of Islamic law until the last century in these lands where we live, is of great importance in order to understand the dynamics of the institution of reconciliation, which has been systematically applied in today's criminal law since 2017. The study consists of three main parts. Restorative justice, which is the understanding of justice that the institution of reconciliation feeds on, is examined in the first part. The historical processes of restorative justice and its place in the primary sources of Islamic law are identified. Then, the position and importance of the institution of reconciliation as a reflection of restorative justice, in terms of historical perspective and the primary sources of Islamic law, is revealed. The place of reconciliation in the literature of Islamic law was tried to be determined in the second part. For this purpose, some concepts in the field of criminal law in Islamic law have been explained; particularly the types of crimes and the penalties applied have been detailed in order to show the crimes to which reconciliation can and cannot be applied. The study is limited to the four major schools of law (sects) in Islamic law, namely Hanafi, Hanbali, Shafi'i and Maliki sects. Thus, by focusing the field of study on certain schools of law, the study is prevented from becoming dispersed and complicated. The last section focuses on the current practices of conciliation in some countries. This is because one of the issues identified as a target in this study is the current practices in countries that refer to Islamic law as a guide. For this purpose, the regulations on conciliation in Pakistan, Qatar, Indonesia and Mauritania have been examined. This examination was made by taking into account constitutional regulations, legal regulations and other legislation. The practices of the courts have also been utilized from time to time. In addition, the countries examined in the third chapter are the countries where the majority of the people live in one of the four major legal schools preferred in the second chapter. Thus, it is sought to determine the effects of the legal schools on the legal rules applied in these countries. For this reason, Pakistan was chosen for the Hanafi school, Qatar for the Hanbali school, Indonesia for the Shafi'i school and Mauritania for the Maliki school.
Benzer Tezler
- Uzlaştırmanın İslam-Osmanlı Ceza Hukukundaki görünümü: Sulh
The concept of reconciliation in Muslim-Ottoman Criminal Law: Peace
ERAY BURAK BUYRUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HukukOndokuz Mayıs ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YILMAZ YURTSEVEN
- Ceza Muhakemesi Hukukunda uzlaştırma
Victim offender mediation in Criminal Procedure Law
AHMET KEMAL AKGÜL
- ضوابط العقوبة في الفقه الإسلامي دراسة مقارنة
İslam hukukunda ceza kuralları üzerine karşılaştırmalı fıkhî bir araştırma
SAFA KİRAZ
Doktora
Arapça
2019
DinSuriye Damascus ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMZA HAMZA
- Trafik kural ihlallerinde sürücü kusurlarının İslam Ceza Hukuku açısından değerlendirilmesi
Evaluation of driver's fault in violations of traffic rules according to Islamic Criminal Law
MUHAMMED FURKAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM ACAR
- Ceza Muhakemesi Hukukunda uzlaşma
Reconciliation in Criminal Procedure Law
SİMGE NİL YURTSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BEHİYE KAZANCI