Türkiye'de eğitim politikalarında anti-entelektüalizm ve bilginin değersizleştirilmesi
Anti-intellectualism and devaluation of knowledge in education policies in Turkey
- Tez No: 922049
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU CANAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İletişim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 358
Özet
Bu çalışma, Türkiye'de anti-entelektüalizmi merkeze almakta ve bu düşünce yapısının izlerini eğitim politikaları ile ilişkisi içerisinde ortaya koymaya çalışmaktadır. Türkiye'deki ideolojik tartışma zemininde gerek politik gerekse gündelik hayata dair çağrışımları bulunan kavramlar sıklıkla telaffuz edilirken, bunlar kadar etkili olmuş bir diğer düşünce biçimi olan anti-entelektüalizmin rolü azımsanmaktadır. İktidarın kimliği veya hakim olan dünya görüşü ne olursa olsun, anti-entelektüalizmin bu ülkedeki sosyo-kültürel ve politik atmosferde yoğunluğu bazen artan bazen azalan biçimde varlık gösterdiğini dile getirmek mümkündür. Ancak özellikle geride kalan son on beş yılda bilgiye verilen değerdeki düşüş, uzmanlığın hedef alınması ve entelektüellerin düşmanlaştırılması gibi nedenlerden ötürü anti-entelektüalizmin etkileri çok daha yoğun görülmektedir. Bu nedenle, belirli bir tarihsel birikime yaslanan ve etkilerini gelecekte de göstermesi beklenen bu dönemin“ethos”unu anti-entelektüalizm olarak saptamak yerinde görünmektedir. Bu çerçevede çalışma, anti-entelektüalizme dair teorik bir tartışmayla yola çıkmayı, Türkiye'de anti-entelektüalizmin tarihsel geçmişine ve kırılma noktalarına yer vermeyi ve bu terimi Adalet ve Kalkınma Partisi döneminin eğitim politikaları ile ilişkisi içerisinde incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, 2007 ila 2023 yılları arasında Millî Eğitim Bakanlığı (MEB), Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ve Siyaset, Eğitim ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından yayınlanan ve eğitim politikalarına dair çeşitli başlıkları içeren otuz üç rapor analiz edilmiştir. Çalışmanın amacı ve önemi, Türkiye'de anti-entelektüalizmin, eğitim politikalarına yön veren ve bu politikaların gerisinde yatan bir zihniyet olduğunu göstermektir. Ayrıca Türkiye'de anti-entelektüalizmin, ayakları üzerinde duran ve pek çok ideolojinin kesişim noktasında yer alan bir düşünce yapısı olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır. Bu çaba, bilginin ve aklın sarsılan konumunu, komplo teorilerindeki yükselişi ve neoliberalizmin etkilerini göstermeyi de içermektedir.
Özet (Çeviri)
This study focuses on anti-intellectualism in Turkey and tries to reveal the traces of this mindset in relation to education policies. While some concepts with both political and everyday life connotations are frequently mentioned in the ideological debates in Turkey, the role of anti-intellectualism, another form of thought that has been as influential as these, is underestimated. Regardless of the political view of the ruling party or the dominant worldview, anti-intellectualism has been present in the socio-cultural and political atmosphere in this country, sometimes increasing and sometimes decreasing in intensity. However, especially in the last fifteen years, the effects of anti-intellectualism have been much more intense due to the decline in the value of knowledge, targeting of expertise, and the demonization of intellectuals. Therefore, it seems appropriate to identify anti-intellectualism as the“ethos”of this period, which is based on a certain historical background and is expected to show its effects in the future. In this framework, this study aims to start with a theoretical discussion on anti-intellectualism, including the historical background and breaking points of anti-intellectualism in Turkey, and to examine this term in relation to the education policies of the Justice and Development Party period. Within the scope of the study, thirty-three reports published by the Ministry of National Education (MoNE), Council of Higher Education (YÖK), and Foundation for Political, Economic and Social Research (SETA) between 2007 and 2023 have been analyzed. The purpose and importance of the study is to show that anti-intellectualism in Turkey is a mindset that shapes and underlies education policies. This thesis also seeks to demonstrate that anti-intellectualism in Turkey is a mindset that stands on its own feet and is at the intersection of many ideologies. This effort also includes showing the shaken position of knowledge and reason, rising of conspiracy theories, and the effects of neoliberalism.
Benzer Tezler
- Potentialities for and limits to inclusion by education: The case of Syrian children's education in Turkey and child labour
Eğitim tarafından içermede potansiyeller ve limitler: Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitimi ve çocuk işçiliği
YASEMİN KIZILOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Sosyal HizmetOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OKYAYUZ
- Humanitarian assistance policies of the European Union towards syrian refugees in Turkey
Avrupa Birliği'nin Türkiye'deki Suriyeli mültecilere yönelik insani yardım politikaları
CANSU ÇELİKER
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK KALE LACK
- 1980 sonrası Türkiye'de özel sektör anlayışının gelişimi ve Türk Milli Eğitim sistemindeki yeri
Development of the concept of private sector in Turkey after 1980s and its place in the Turkish National Education system
SELAHATTİN ERGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERKAN SERÇE
- Türkiye'de obezite üzerinde sosyoekonomik değişkenlerin etkileri ve eşitsizlik
The effects of socioeconomi̇c vari̇ables on obesi̇ty i̇n Turkey and inequality
F. BANU BEYAZ SİPAHİ
- Dolaylı tutum olarak ABD'nin Türkiye'yi çevreleme stratejisi ve Türkiye'nin güvenliğine yönelik tehditleri
The U.S. strategy for containment of Türkiye through indirect approach and its threats to security of Türkiye
SELÇUK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Siyasal BilimlerTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN DEMİRAY