Çevre yanlısı niyet ile davranış arasındaki ilişkide iklim değişikliğine yönelik olumsuz duyguların aracı rolü: Planlanmış davranış kuramı
Mediating role of negative emotions towards climate change in the relationship between pro-environmental intention and behavior: Theory of planned behavior
- Tez No: 922107
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYAL YAVUZ GÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Bu çalışmanın amacı Planlanmış Davranış Kuramı çerçevesinde çevre yanlısı niyet ve davranış arasındaki ilişkide iklim değişikliğine dair olumsuz duyguların (iklim kaygısı, ekolojik keder vb.) aracılık rolünü incelemektedir. Araştırma, bireylerin çevre yanlısı davranışlarını etkileyen bilişsel süreçlerin yanı sıra, olumsuz duyguların bu davranışları nasıl şekillendirdiğini anlamayı amaçlamaktadır. Araştırmada öncelikle“Climate Change Distress and Impairment Scale”ölçeğinin Türkçeye uyarlama geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış karbon salınımını azaltma davranışını hedef alan“Karbon Salınımını Azaltma Planlanmış Davranış Kuramı Ölçeği”geliştirilmiştir. Ölçeklerin geçerli ve güvenilir olduğu bulunmuştur. Ana çalışma için çevre bilincine sahip ve iklim değişikliğine inanan 267 gönüllü katılımcıya ulaşılmıştır. Katılımcıların, karbon görevi çerçevesinde, bireysel karbon salınımlarını azaltmaya yönelik kararları değerlendirilmiştir. Yapısal Eşitlik Modellemesi kullanılarak iklim değişikliği sıkıntısı duygularının çevre yanlısı niyet ve davranış arasındaki aracı rolü incelenmiştir. Bulgular, planlanmış davranış kuramının iklim değişikliği sıkıntısı ile genişletilmiş modelinin çevre yanlısı davranışları anlamlı bir şekilde açıkladığını ortaya koymaktadır Ayrıca olumsuz duyguların çevre davranışlarını teşvik etmedeki aracı rolünü vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
Identifying the factors influencing pro-environmental behavior is crucial for developing effective strategies to combat the climate crisis. This study aims to examine the mediating role of negative emotions related to climate change (e.g., climate anxiety, ecological grief) with the relationship between pro-environmental intentions and behaviors within the framework of the Theory of Planned Behavior.The research seeks to understand how cognitive processes influencing individuals' pro-environmental behaviors interact with negative emotions to shape these behaviors. As part of the study, the Climate Change Distress and Impairment Scale was adapted into Turkish with validity and reliability assessments conducted. Additionally, a“Theory of Planned Behavior Scale for Carbon Emission Reduction”was developed to specifically target behaviors aimed at reducing carbon emissions. Both scales were found to be valid and reliable. For the main study, 267 volunteer participants with environmental awareness and belief in climate change were recruited. Participants' decisions to reduce their individual carbon emissions were evaluated within the framework of the carbon task. Structural Equation Modeling was employed to investigate the mediating role of climate change distress emotions in the relationship between pro-environmental intentions and behaviors. The findings reveal that an extended model of the Theory of Planned Behavior, with climate change distress, significantly explains pro-environmental behaviors. Additionally, it emphasizes the mediating role of negative emotions in promoting environmental behaviors.
Benzer Tezler
- An intervention to increase electricity savings in the context of energy consumption: Implementation intention and transtheoretical model
Energy tüketimi bağlamında elektrik tüketimini azaltmaya yönelik bir müdahale: Niyet aşılama ve transteoretik değişim modeli
DENİZ BELOVACIKLI
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiBaşkent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU TEKEŞ TOLUNGÜÇ
- X, Y, Z kuşaklarında markadan kaçınma davranışlarına yönelik bir araştırma
Research on brand avoidance behavior in generations X, Y, Z
GÜLSEREN DEVRİM KOZAN
- Yeşil insan kaynakları uygulamalarının sosyal kaytarma, işyerinde dışlanma ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisi
The effect of green human resources practices on social loafing, exclusion at work and intention to leave
BAŞAK SAYIN
- Milletlerarası andlaşmaların evrimsel yorumlanması
The evolutionary interpretation of international treaties
ÜMİT BARIŞ BAYINDIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BLEDA RIZA KURTDARCAN