Süt sığırcılığı sektöründe minimum maliyetli rasyon hazırlama, yem fiyatlarının tahmini ve birim maliyetin tespiti için karar destek sistemi oluşturulması
Establishing a decision support system for cost in dairy farming sector
- Tez No: 922220
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF ŞAHİN, PROF. DR. KENAN OĞUZHAN ORUÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Süt sığırlarının bir günlük besin madde ihtiyaçlarının tamamını karşılayan yem karışımına rasyon denilmektedir. Rasyon hazırlamak, besin maddesi bileşenlerinin ve maliyetlerin dengelenmesi gerekliliği sebebiyle işletmeciler için hassas bir süreçtir. Bu çalışmada, özellikle küçük ölçekli süt işletmelerinin yararlanmasının hedeflendiği bir Karar Destek Sistemi geliştirilmiştir. Karar Destek Sistemi: yemlerin piyasa ve gelecek sezonlara ilişkin tahmini yapılan yem fiyatlarını kullanarak, farklı süt sığırı grupları için rasyon hazırlamaktadır. Çalışmada hazırlanan rasyonlar, standart süt sığırcılığı işletmesinde bulunan bütün hayvan gruplarını kapsamaktadır. Toplamda 6 sığır grubunun yer aldığı çalışmada: 37 kalem yem ve yemlerin 30 aylık piyasa fiyatları girdi olarak kullanılmıştır. Fiyat tahminleme sürecinde; Gri Tahmin, Üstel Düzleştirme ve Regresyon teknikleri kullanılmış ve en iyi tahminleyicinin Gri Tahmin temelli DGM (1,1) yöntemi olduğu tespit edilmiştir. DGM (1,1) yöntemi ile 2023 yılının ikinci yarısına ilişkin fiyat tahminleri gerçekleştirilmiş ve gelecek sezonların rasyon hazırlama süreçlerinde kullanılmak üzere bulanıklaştırılarak veri setine dahil edilmiştir. Rasyonların hazırlanma sürecinde ise piyasa fiyatları kullanılarak oluşturulan modeller için fiyatlar kesin olarak bilindiğinden Doğrusal Programlama; tahmin edilen fiyatlar için ise belirli oranlarda sapmalar yaşanabileceğinden Lai ve Hwang (1992) tarafından önerilen amaç katsayısı bulanık modeller için Bulanık Doğrusal Programlama yöntemleri kullanılmıştır. Modellerin, tutarlılıklarının ve doğruluklarının kontrol edilmesinin ardından, kullanılan tüm çözümleme metotları C# dili kullanılarak bir yazılıma entegre edilmiştir.“CoWSt”olarak adlandırılan bu Karar Destek Sistemi, dinamik bir yapıya sahiptir. CoWSt: tüm hesaplamaları otomatik olarak gerçekleştirebilmekte, hammaddelere ilişkin ekleme/çıkarmalara ve modellere ilişkin ise güncellemelere izin verebilmektedir. Piyasada benzer yazılımlar olsa da CoWSt bu yazılımlardan farklı olarak, gelecek dönemlere ilişkin de rasyon hazırlayabilmektedir. Karar Destek Sisteminin bu yönüyle, üreticilerin yönetim ve planlama süreçlerine hızlı ve efektif bilgiler sağlayabileceği öngörülmektedir.
Özet (Çeviri)
The feed mixture that meets all the nutrient requirements of dairy cattle for one day is called ration. Preparing ration is a critical process for operators due to the necessity of balancing nutrient components and costs. In this study, a Decision Support System has been developed especially for small sized dairy farms. The Decision Support System prepares rations for different groups of dairy cattle by using the market prices of feeds and estimated feed prices for the future seasons. The rations prepared in the study were designed for the animal groups that are present at all times in a dairy cattle farm. A total of 6 cattle groups were included in the study: 37 feed ingredients and their market prices for these 30 months were used as data sets. The construction of the Decision Support System began with the selection of the most effective price forecasting method. Grey Forecasting, Exponential Smoothing and Regression techniques were used and it was determined that the best estimator was the DGM (1,1) method which is based on Grey Forecasting. With the DGM (1,1) method, price forecasts for the 2nd half of 2023 were made and included in the data set by blurring to be used in the ration preparation processes of the future seasons. In the process of preparing the rations, Linear Programming methods were used for models using market prices since the prices are known with precision, and Fuzzy Linear Programming methods were used for models with fuzzy objective coefficients proposed by Lai and Hwang (1992) since there may be some deviations in the predicted prices. After ensuring the consistency and accuracy of the models, all the analysis methods used were integrated into a software using C# programming language. This Decision Support System, called 'CoWSt', has a dynamic structure. CoWSt: can perform all calculations automatically, allow additions/subtractions regarding raw materials and updates regarding models. Although there are similar software in the sector, CoWSt is different from these software in that it can also prepare rations for future periods. In this respect, the Decision Support System is expected to provide fast and effective information to the management and planning processes of producers.
Benzer Tezler
- Türkiye süt sanayi işletmelerinin ekonomik analizi ve sektöre ilişkin sorunların tespiti
Economic analysis of Turkish dairy industry enterprises and identification of the problems of the sector
AHMET CUMHUR AKIN
Doktora
Türkçe
2016
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiHayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ CEVGER
- Orman kaynaklarının yoksulluk yönetimi ve kırsal kalkınma üzerine sosyo-ekonomik etkileri
The socio-economic effects of forest resources on poverty management and rural development
SEDEF NAZİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ÖMER EKER
- İzmir ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin ekonomik analizi ve sütün pazar arzı
Economic analysis of dairy cattle holdings and market supply of milk in Izmir province
FUNDA MAYDA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
EkonometriKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUMA AKBAY
- Organik süt sığırı yetiştiriciliğinin esasları organik ve konvansiyonel şartlarda üretim yapan işletmelerin bazı özellikler bakımından karşılaştırılması
Principles of organic milk cattle breeding comparison of farms produce under organic and conventional conditions in terms of some characteristics
MEHMET BİNGÖLBALİ
- Ankara ili Gölbaşı ilçesinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal durumunun değerlendirilmesi
Evaluation of the structural situation of dairy cattle breeding enterprises in Gölbaşı district of Ankara province
REMZİ İSEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Veteriner HekimliğiAtatürk ÜniversitesiVeterinerlik Zootekni Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT GENÇ