Obsesif kompulsif bozukluk'ta aile uyumu ve damgalanma arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between family accommodation and stigma in obsessive-compulsive disorder
- Tez No: 922640
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RIZA GÖKÇER TULACI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Obsesif Kompulsif Bozukluk, Aile Uyumu, Damgalanma, Obsessive Compulsive Disorder, Family Accommodation, Stigmatization
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Amaç: Bu araştırmanın amacı Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB)'ta son yıllarda tedavi stratejilerinde önemi artan aile uyumu ile OKB tanılı hastalarla aynı yaşam alanını paylaşan yakınlarındaki içselleştirilmiş damgalanma arasındaki ilişkiyi incelemektir. Ana hipotezimiz aile uyumu ile hasta yakınlarında saptanan içselleştirilmiş damgalanma arasında pozitif yönde ilişki olacağı yönündedir. Gereç ve Yöntem: Araştırmaya Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Polikliniği'ne başvuran, DSM-5 bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşme (SCID-5) uygulanan ve DSM-V ölçütlerine göre OKB tanısı konulan 64 katılımcı ve SCID-5 uygulanarak aktif psikiyatrik bozukluğun dışlandığı, OKB tanılı hasta ile aynı ev ortamını paylaşan 64 hasta yakını dahil edilmiştir. Katılımcılardan yazılı onam alındıktan sonra hastalar sosyodemografik veri formu, Yale Brown Obsesyon Kompulsiyon Derecelendirme Ölçeği (YBOKÖ), Beck Depresyon Ölçeği (BECK-D), Beck Anksiyete Ölçeği (BECK-A), Aile Uyumu Ölçeği-Hasta Formu (AUÖ-HF), Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği (RHİDÖ), Boyutsal Obsesif Kompulsif Bozukluk Ölçeği (BOKÖ); hasta yakınları ise Ebeveynlerin Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği (ERHİDÖ) ile değerlendirilmiştir. Bulgular: AUÖ-HF ile son bir haftadaki aile uyumu davranışının sıklığı değerlendirmiş olup, çalışmaya katılan 64 kişilik örneklemdeki tüm aile üyelerinde en azından bir kez uyum davranışının gözlendiği, en sık görülen uyum davranışlarının ise obsesyonlara güvence sağlama (%96,8), kompulsiyonlara güvence sağlama (%89,0) ve kompulsiyonlar nedeni ile bekleme (%79,6) şeklinde olduğu bulunmuştur. Çalışmamızda yapılan Spearman Korelasyon Analizi'ne göre AUÖ-HF puanları ile YBOKÖ (r:0,756, p0,05) saptanmıştır. Sonuç: Aile uyumu ile hasta yakınlarında saptanan içselleştirilmiş damgalanma arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. İçselleştirilmiş damgalanma arttıkça aile uyumu da şiddetleniyordu. Aile uyumu OKB'de tedavi etkinliğini ve hastalık gidişini olumsuz etkileyen klinik bir özelliktir. Çalışmamız, OKB'de hasta yakınlarının damgalanma algısını azaltmaya yönelik stratejilerin terapötik müdahale için önemli bir hedef olabileceği potansiyelini vurgulamakta ve gelecekteki araştırmalar için yol gösterici bir nitelik taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: This study aims to examine the relationship between family accommodation, which has gained increasing importance in recent treatment strategies for Obsessive-Compulsive Disorder (OCD), and internalized stigma among relatives sharing the same living space with individuals diagnosed with OCD. Our main hypothesis suggests a positive correlation between family accommodation and internalized stigma observed in patients' relatives. Materials and Methods: After obtaining written informed consent from all participants, patients were evaluated using the Sociodemographic Data Form, Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale (Y-BOCS), Beck Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Family Accommodation Scale for Obsessive-Compulsive Disorder Patient Version (FAS-PV), Internalized Stigma of Mental Illness Scale (ISMI), and Dimensional Obsessive-Compulsive Scale (DOCS), while relatives were assessed using the Parents Internalized Stigma of Mental Illness Scale (PISMI). Findings: The FAS-PV assessed the frequency of family accommodation behaviors over the past week. It was observed that all family members of the 64 participants exhibited at least one accommodation behavior. The most frequently reported behaviors were providing reassurance for obsessions (96.8%), providing reassurance for compulsions (89.0%), and waiting due to compulsions (79.6%). Spearman Correlation Analysis revealed statistically significant positive correlations between FAS-PV scores and Y-BOCS (r = 0.756, p < 0.01), BDI (r = 0.652, p < 0.01), BAI (r = 0.601, p < 0.01), ISMI (r = 0.350, p < 0.01), and PISMI (r = 0.762, p < 0.01) scores. Regression analysis demonstrated that the PISMI strongly predicted family accommodation behaviors. An increase in the family's perception of stigma was found to intensify accommodation behaviors. This relationship remained significant for the severity of OCD, anxiety, and depression symptoms. A statistically significant relationship was identified between FAS-PV scores and the contamination subscale of the Y-BOCS (r = 0.285, p < 0.05), while no significant relationships were found with the Responsibility, Symmetry, or Unacceptable Thoughts subscales (p > 0.05). Conclusion: The results of the study revealed a statistically significant relationship between family accommodation and internalized stigma observed in relatives of patients. As internalized stigma increased, family accommodation intensified. Family accommodation is a clinical feature that negatively impacts treatment effectiveness and disease progression in OCD. This study highlights the potential importance of strategies aimed at reducing stigma perception in relatives of OCD patients as a target for therapeutic intervention and provides valuable insights for future research.
Benzer Tezler
- Obsesif kompulsif bozukluk'ta aile uyumunun anksiyete duyarlılığı, sıkıntıya dayanma ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyi ile ilişkisi
The relationship of family accommodation to anxiety sensitivity, distress tolerance and intolerance of uncertainty levels in obssesive compulsive disorders
GİZEM ACAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN AYŞE GÜL KART
- Obsesif-Kompülsif Bozuklukta bakım verme deneyimi: Psikolojik yük, aile uyumu ve ruh sağlığı okuryazarlığının psikolojik iyi oluş üzerindeki etkisinin incelenmesi
Caregiving experience in Obsessive-Compulsive Disorder: Examination of psychological burden, family accommodation and mental health literacy on psychological well-being
BETÜL TAŞKOLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORÇUN YORULMAZ
- Obsesif kompulsif bozuklukta aile uyum ölçeği-hasta formunun Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Reliability and validity of the turkish version of familyaccommodati̇on scale-pati̇ent versi̇on for obsessi̇ve compulsi̇vedi̇sorder
EMİNE ÖZGE ÇÖLDÜR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL ÖZMEN
- Çocukluk çağı obsesif kompulsif bozukluğunda inhibitör kontrolün tespitinde fonksiyonel MRG kullanımının yeri
The role of functional magnetic resonance imaging in pediatric obsessive-compulsive disorder during tasks of inhibitory control
İKRAM EDA DUMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Radyoloji ve Nükleer TıpMarmara ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GAZANFER EKİNCİ
- Kronik dermatolojik hastalığı olan çocuk ve ergenlerde aile işlevsellik düzeylerinin eşlik eden psikiyatrik bozukluklar ve baş etme becerileri üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of family functioning levels on comorbid psychiatric disorders and coping skills in children and adolescents with chronic dermatological diseases
DİDEM AYYILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEŞE PERDAHLI FİŞ