Kadınların kurum bakımı sonrası damgalanma, baskı deneyimleri ve baş etme stratejileri
Women's experiences of stigmatization, oppression, and coping strategies after institutional care
- Tez No: 922871
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM CANKURTARAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Social Work, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Ailesi tarafından çeşitli nedenlerle bakım ve koruması sağlanamayan bireylerin, kurum bakımında yetişmiş olması pek çok toplumda olumsuz özelliklerle damgalanmaktadır. Türkiye gibi ataerkil toplumlarda, kurum bakımı alan öznenin kadın olması, deneyimlenen damga ve baskıyı derinleştirmektedir. Bu araştırmanın amacı, toplumun 'normal' kavramını aile yanında büyümüş olmaya dayandıran egemen kültürel normlar çerçevesinde, kurum bakımında yetişmiş kadınların damga ve baskı deneyimlerini ortaya koymaktır. Deneyimlenen damga ve baskı biçimlerini tartışmak, anlamak ve bu kadınları desteklemenin yollarını birlikte aramak hedeflenmiştir. Günlük yaşamda sorgulamadan kabul ettiğimiz, düşünce ve tavırlarımızla yeniden ürettiğimiz bu damga ve baskıları anlamak amacıyla bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Kurum bakımı almış 20 kadınla Ankara'da yüz yüze gerçekleştirilen görüşmelerde yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma öznelerinden elde edilen bilgilerin analizinde tematik analiz tekniği kullanılmıştır ve Maxqda 2022 programından faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, kurum bakımında yetişen kadınların, 'yurt çocuğu' kimliğine olumsuz özellikler atfedildiği ve toplumun bu bireylere yönelik algılarının, ayrımcılığı pekiştiren ve eşitsizlikleri derinleştiren bir etki yarattığı ortaya çıkmıştır. Kadınlar, toplumun damgalayıcı önyargılarıyla başa çıkmak için çeşitli stratejiler geliştirmekte, ancak cinsiyetlendirilmiş damga ve baskılar sosyal, ekonomik ve psikolojik zorlukları artırmaktadır. Özellikle, yetersiz destek mekanizmaları kadınların toplumsal dışlanma ve damgalanma deneyimlerini derinleştirmektedir. Bununla birlikte, kadınlar, 'yurt kardeşliği' gibi dayanışma ağları kurarak güçlenmekte ve karşılaştıkları zorluklarla başa çıkma yöntemleri geliştirmektedir. Kurum bakımından ayrılan kadınların karşılaştığı baskı ve damgalanmanın toplumsal cinsiyet eşitsizliğini pekiştiren bir faktör olduğu ve bu kadınların güçlendirilmesi için daha etkili politikaların gerekliliği ortaya çıkmıştır. 'Yurt çocuğu' kimliğine ilişkin toplumsal algının dönüştürülmesi, cinsiyetlendirilmiş damgalanma ve damga ve baskıyı üreten tepkilerle mücadele etmek, kadınların baş etme stratejilerini desteklemek ve damga ve baskıyı önleyici kamu politikalarına ilişkin öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Individuals who are unable to receive care and protection from their families for various reasons and grow up in institutional care are often stigmatized with negative attributes in many societies. In patriarchal societies like Turkey, the experience of stigmatization and oppression is further intensified when the subject receiving institutional care is a woman. The aim of this study is to explore the experiences of stigmatization and oppression among women raised in institutional care within the dominant cultural norms that equate“normality”with growing up in a family setting. The research seeks to discuss and understand the forms of stigma and oppression experienced by these women and to collaboratively explore ways to support them. To examine the stigmatization and oppression that we unconsciously reproduce in our daily thoughts and behaviors, this study employed the in-depth interview technique, a qualitative research method. Semi-structured interview forms were used in face-to-face interviews conducted with 20 women who had grown up in institutional care in Ankara. The data obtained from the participants were analyzed using thematic analysis, with the assistance of Maxqda 2022 software. The findings reveal that women raised in institutional care are ascribed negative attributes under the identity of a“orphanage kid”(institution kid, state-raised), and that societal perceptions towards these individuals reinforce discrimination and deepen inequalities. The participants develop various coping strategies to deal with the stigmatizing prejudices of society; however, gendered stigmatization and oppression exacerbate social, economic, and psychological challenges. Particularly, the lack of adequate support mechanisms further intensifies their experiences of social exclusion and stigmatization. Nonetheless, the women build solidarity networks, such as“institutional sisterhood,”to empower themselves and develop ways to cope with the challenges they face. The study highlights that the oppression and stigmatization faced by women leaving institutional care is a factor that reinforces gender inequality, emphasizing the need for more effective policies to empower them. Recommendations include transforming societal perceptions of the“orphanage kid”identity, combating gendered stigmatization and oppressive reactions, supporting women's coping strategies, and developing preventive public policies to reduce stigma and oppression.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı cinsel istismarına maruz bırakılan genç kadınlar: kurum bakımı ve sonrası yaşam deneyimlerinin feminist bakış açısıyla değerlendirilmesi
Young women exposed to childhood sexual abuse: evaluation of institutional care and post-life experiences from a feminist perspective
BETÜL ÇOLAK
Doktora
Türkçe
2022
Sosyal HizmetHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REYHAN ATASÜ TOPCUOĞLU
- Down sendromu tanısına sahip çocukların annelerinin, travma sonrası büyüme bağlamında deneyimlerinin incelenmesi
Investigation of the experiences of mothers whose children with Down Syndrome, within the context of posttraumatic growth
ÇAĞLA GÖKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiAkdeniz ÜniversitesiKadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE KABUKCUOĞLU
- Historical representation of women in leadership: A mixed-method analysis of enablers and barriers of women's progression in higher education
Kadınların liderlikteki tarihi temsili: Kadınların yükseköğretimde ilerlemelerini kolaylaştıran ve engelleyen faktörlerin bir karma yöntem analizi
ÖZLEM BAYKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. MERVE ZAYİM KURTAY
- Oyunlaştırılmış emzirme danışmanlığı programının emzirme öz yeterliliği, başarısı ve meme sorunlarına etkisi: randomize kontrollü bir çalışma
The effect of a gamified breastfeeding counseling program on breastfeeding self-efficacy, success and breast problems: a randomized controlled study
ÖZLEM ÜLKÜ BULUT
Doktora
Türkçe
2024
HemşirelikLOKMAN HEKİM ÜNİVERSİTESİHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA GÖLBAŞI
- Gebelerdeki prenatal distres düzeyinin belirlenmesi
Assessment of prenatal distress in pregnant women
FATMA ALTINÇELEP
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Hemşirelikİstanbul Bilim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEMİHA AKIN