Geri Dön

Öğretmen adaylarının çocukluk çağı travmaları, ebeveyn tutumları ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationship between childhood traumas, parental attitudes and psychological well-being levels of prospective teachers

  1. Tez No: 923370
  2. Yazar: HALİME YAVİLİOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ARZU GÜLBAHÇE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: çocukluk çağı travmaları, psikolojik iyi oluş, anne baba tutumları, öğretmen adayları, childhood traumas, psychological well-being, parental attitudes, prospective teachers
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 114

Özet

Amaç: Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarında çocukluk çağı travmaları, ebeveyn tutumları ve psikolojik iyi oluş düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi ve bu değişkenlerin çeşitli demografik değişkenlere göre farklılıklarını belirlemektir. Yöntem: Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi'nde öğrenim gören 2024-2025 Güz dönemi öğrencilerinden uygun örnekleme yöntemiyle seçilen 741 katılımcıdan veri toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği ve Anne Baba Tutumları Ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS 22.00 programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırma bulguları, öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş, çocukluk çağı travmaları ve anne baba tutumları puanlarının demografik değişkenlere göre anlamlı farklılıklar gösterdiğini ortaya koymuştur. Erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre anne baba tutumlarını daha fazla koruyucu/istekçi ve otoriter algıladıkları ve çocukluk çağı travmalarının daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, 24-26 yaş ile 30 ve üzerindeki öğrencilerde psikolojik iyi oluş puanları daha yüksek bulunmuştur. Fiziksel İhmal, Duygusal İhmal ve Aşırı Koruma Kontrol yüksek puanlarının psikolojik iyi oluşu azalttığı, Demokratik Ana-baba tutumlarının psikolojik iyi oluşu artırdığı saptanmıştır. Demokratik Ana-baba tutumu boyutu puanlarının Duygusal Taciz boyutu, Fiziksel Taciz boyutu, Fiziksel İhmal boyutu, Duygusal İhmal boyutu, Cinsel Taciz boyutu, Aşırı Koruma Kontrol boyutu ve Çocukluk Çağı Travma Ölçeği puanlarını azalttığı; Koruyucu Ana-baba tutumu boyutu ve Otoriter Ana-baba tutumu puanlarının ise Duygusal Taciz boyutu, Fiziksel Taciz boyutu, Fiziksel İhmal boyutu, Duygusal İhmal boyutu, Cinsel Taciz boyutu, Aşırı Koruma Kontrol boyutu ve Çocukluk Çağı Travma Ölçeği puanlarını artırdığı saptanmıştır. ravmanın kaynağı aile olan öğrencilerin Otoriter Anne Baba Tutumu ve Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği puanları daha yüksek bulunmuştur. Sonuçlar: Psikolojik iyi oluşun, fiziksel ihmal, duygusal ihmal ve aşırı koruma-kontrol düzeyleri ile negatif yönlü bir ilişki sergilediği; buna karşılık, demokratik ebeveyn tutumlarının psikolojik iyi oluşu destekleyici bir faktör olduğu tespit edilmiştir. Aile kaynaklı travmaların, bireylerin otoriter ebeveyn algısını ve çocukluk çağı travma düzeylerini anlamlı biçimde artırdığı saptanmıştır. Çocukluk döneminde maruz kalınan travmaların bireylerin ilerleyen yaşantılarında karşılaştıkları olumsuz deneyimlerin çeşitliliğini ve şiddetini artırdığı görülmektedir. Bulgular, travmanın türüne bağlı olarak bireylerde farklı psikolojik etkiler meydana getirdiğini ve özellikle aile kaynaklı travmaların daha derin duygusal izler bıraktığını ortaya koymaktadır.

Özet (Çeviri)

Purpose: The aim of this study is to examine the relationship between childhood traumas, parental attitudes and psychological well-being levels in prospective teachers and to determine the differences of these variables according to various demographic variables. Method: Relational survey method, one of the quantitative research methods, was used in the study. Data were collected from 741 participants who were selected by convenience sampling method from the 2024-2025 Fall semester students studying at Atatürk University Kazım Karabekir Faculty of Education. Personal Information Form, Psychological Well-Being Scale, Childhood Traumas Scale and Parental Attitudes Scale were used as data collection tools. The data were analyzed with SPSS 22.00 program. Findings: The findings of the study revealed that pre-service teachers' psychological well-being, childhood traumas and parental attitudes scores showed significant differences according to demographic variables. It was determined that male students perceived their parents' attitudes as more protective/demanding and authoritarian than female students and had more childhood traumas. In addition, psychological well-being scores were found to be higher in students aged 24-26 and students aged 30 and over. High scores of Physical Neglect, Emotional Neglect and Overprotective Control were found to decrease psychological well-being, while Democratic Parental Attitudes were found to increase psychological well-being. Democratic Parental Attitude dimension scores decreased Emotional Abuse dimension, Physical Abuse dimension, Physical Neglect dimension, Physical Neglect dimension, Emotional Neglect dimension, Sexual Harassment dimension, Overprotective Control dimension and Childhood Trauma Scale scores; Protective Parental Attitude dimension and Authoritarian Parental Attitude scores increased Emotional Abuse dimension, Physical Abuse dimension, Physical Neglect dimension, Emotional Neglect dimension, Sexual Harassment dimension, Overprotective Control dimension and Childhood Trauma Scale scores. Students whose family was the source of trauma had higher scores in Authoritarian Parental Attitude and Childhood Trauma Scale. Conclusions: Psychological well-being was negatively correlated with physical neglect, emotional neglect and overprotection-control levels; on the other hand, democratic parental attitudes were found to be a supportive factor for psychological well-being. It was found that family-related traumas significantly increased individuals' perception of authoritarian parents and childhood trauma levels. It is seen that childhood traumas increase the diversity and severity of negative experiences that individuals face in their later lives. The findings reveal that traumas have different psychological effects on individuals depending on the type of trauma and especially family-based traumas leave deeper emotional scars.

Benzer Tezler

  1. Çocukluk çağı travmaları ile baş etme yönelimli psiko-eğitim programının psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi

    The impact of coping with childhood traumas oriented psycho-education program on resilience

    İSMAİL BALCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN

  2. Öğretmen adaylarının çocukluk dönemi istismar yaşantıları ile sosyal beceri düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi

    Investigation of the relationship between preservice teachers' childhood traumas and social skill levels in terms of some variables

    KAYHAN BOZGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimAmasya Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SERPİL PEKDOĞAN

  3. Fen bilgisi öğretmen adaylarının obeziteye karşı tutumlarının incelenmesi

    A study on examining science teacher candidates attitudes towards obesity

    ZEYNEB ÜNLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Beslenme ve DiyetetikNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ ALAŞ

  4. Developing and testing the effectiveness of the teacher training program on child sexual development

    Çocuk cinsel gelişimi ile ilgili öğretmen eğitimi programının geliştirilmesi ve etkililiğinin test edilmesi

    GÖZDE NUR ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEP HATİPOĞLU SÜMER

  5. Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının çocukluk dönemlerinde oynamış oldukları kültürel oyunları oynama düzeylerinin incelenmesi

    Examination of the levels of playing cultural games that physical education and sports teachers have played in the childhood period

    İMDAT AÇIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SporIğdır Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET YIKILMAZ