Dijital çağda tarihî şahsiyetlerin aktarımı: Hacı Bayram-ı Veli örneği
Transmission of historical figures in the digital age: The example of Hacı Bayram-ı Veli
- Tez No: 923633
- Danışmanlar: DOÇ. MERVE ERSAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Tarih, Fine Arts, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 344
Özet
Bu çalışmada, tarih ve tarihî şahsiyet kavramlarına küresel bir perspektiften yaklaşılmış; ardından ulusal bir çerçevede tarihî şahsiyetlerin yeri, önemi ve aktarımı üzerinde durulmuş; ulusal düzeyde tarihî şahsiyetlerin toplumsal bellekteki merkezi konumu değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmenin, Türk milletinin kültürel ve sosyal dinamiklerine dair derin bir anlayış sunduğu, millî, manevî, ahlâkî ve kültürel değerlerini, düşünsel ve duygusal derinliğini ifade etme ve gelecek nesillere aktarma açısından önemli bir ulusal nitelik taşıdığı belirtilmiştir. Bu doğrultuda, tarihî şahsiyetlerin yaşam öykülerinin ardındaki toplumsal dinamiklerin ve üstlendikleri kilit rollerin, tarihsel ve kültürel unsurlar açısından derin bir anlam taşıdığı vurgulanmıştır. Bu tespitlerden hareketle, geçmişten bugüne tarihî şahsiyetlerin dolaylı ve doğrudan aktarıldığı yöntemler ile bu kapsamda yürütülen çabalar değerlendirilmiştir. Ancak, özellikle günümüzün hızla değişen sosyal dinamikleri ve dijitalleşme süreçleri dikkate alındığında, tarihî şahsiyetlerin hüviyetlerini ve miraslarını günümüzde daha belirgin hâle getirmek ve nesillere aktarmak adına daha fazla çaba sarf edilmesi gerektiği anlaşılmıştır. Bu çerçevede, tez kapsamında, literatürdeki söz konusu boşluğa daha somut bir biçimde değinmek amacıyla yenilikçi ve çağdaş yöntemlerle bir proje geliştirilmesinin uygun olacağı düşünülmüştür. Bu doğrultuda, öncelikle tarihî şahsiyetlerin aktarımında görsel ifadelerin rolü ve bu bağlamda özellikle illüstrasyonların önemi üzerinde durulmuş ve çeşitli araştırmalar yürütülmüştür. Öte yandan, ilgili proje için etkileşimli elektronik kitap formatının en uygun seçenek olduğu kararlaştırılmıştır. Bu süreçte, Türk mutasavvıf ve şair Hacı Bayram-ı Veli, çeşitli etkenler göz önünde bulundurularak örneklem olarak seçilmiş; onun hüviyeti ve yaşamı, dijital çağın dinamiklerine uygun bir formatta aktarılmıştır. Bu yaklaşımla geliştirilen proje, elde edilen verilere dayalı bir yorumlama ve dönüştürme işlevi görerek, ilerleyen süreçlerde yalnızca onun hayatını değil, Türk tarihine yön vermiş diğer önemli şahsiyetlerin hüviyetlerini ve yaşamlarını da kapsayacak şekilde genişletilebilen bir yapıya sahip olmuştur. Gözlemler,“Tarihte İz Bırakanlar: Hacı Bayram-ı Veli”adlı etkileşimli elektronik kitap projesinin, geleneksel içerik formatlarından ayrılarak inovatif bir yöntem benimsediğini ve bu yöntemle kullanıcılara Hacı Bayram-ı Veli'nin hüviyetini, tarihî ve kültürel mirasını daha derinlemesine anlama ve değerlendirme imkânı sunduğunu ortaya koymuştur. Projenin, ilerleyen süreçlerde, özellikle genç bireyler başta olmak üzere, geniş bir kullanıcı kitlesi üzerinde olumlu etkiler yaratacağı ve bu tür projelerin yaygınlaşmasıyla genç neslin tarihî ve kültürel mirasa yönelik farkındalığının artacağı öngörülmüştür. Ayrıca bu projenin, gerekli kurum ve kuruluşların, tarihî şahsiyetleri dijital çağın gerekliliklerine uygun olarak aktarmaya yönelik daha fazla çeşitlilik sağlayacak projeler geliştirmesine de öncülük edeceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study approaches the concepts of history and historical figures from a global perspective, subsequently focusing on the place, significance, and transmission of historical figures within a national framework. It evaluates the central role of these figures in the collective memory of the Turkish nation, highlighting their importance in expressing and transmitting the nation's cultural, moral, spiritual, and intellectual values to future generations. The analysis underscores the profound societal dynamics and pivotal roles embodied in the life stories of historical figures, emphasizing their significance from historical and cultural perspectives. Building on these observations, the methods and efforts employed to convey historical figures, both directly and indirectly, from past to present are examined. Given the rapidly evolving social dynamics and processes of digitalization, it becomes evident that greater effort is required to render the identities and legacies of historical figures more pronounced and accessible in contemporary contexts. In this regard, the study identifies a gap in the literature and proposes the development of an innovative and contemporary project to address it. The role of visual representation, particularly illustration, in conveying historical figures is explored, leading to the selection of an interactive electronic book format as the most suitable medium for the project. Turkish mystic and poet Hacı Bayram-ı Veli was chosen as a case study, and his identity and life were adapted into a format aligned with the dynamics of the digital age. The resulting project not only interprets and transforms existing data but also establishes a scalable framework that can extend to other prominent figures who have shaped Turkish history. Observations reveal that the interactive e-book project, Figures Who Left Their Mark on History: Hacı Bayram-ı Veli, adopts an innovative approach distinct from traditional formats, providing users with a deeper understanding and appreciation of Hacı Bayram-ı Veli's identity and cultural heritage. It is anticipated that such projects will positively influence broader audiences, particularly younger generations, enhancing awareness of historical and cultural heritage. Additionally, the project is expected to inspire institutions and organizations to develop diverse initiatives that align the representation of historical figures with the requirements of the digital era.
Benzer Tezler
- Dijital çağda mizah: 'Var Böyle Tipler' Instagram hesabı örneği
Humor in the digital age: The case of 'Var Böyle Tipler' Instagram accounts
HATİCE ALPDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Radyo-TelevizyonAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAY HİLAL TUĞAN
- Dijital çağda sanat pratikleri ve alımlayıcı ilişkisi bağlamında bir deneyim araştırması
An experience research in the context of art practices and recipient relations in the digital age
BERNA KILIÇOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN KAHRAMAN
- Dijital çağda heterotopik başkalıklar ve sanattaki izdüşümleri
Heterotopic otherness in the digital age and their projections in art
ŞEYMA NALAN EKİCE
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2024
FelsefeEskişehir Osmangazi ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. SERENAY ŞAHİN
- Dijital çağda siyaset ve medya ilişkisi: 2019 yerel seçimleri üzerine bir analiz
Political and media relations in the digital age: An analysis on the 2019 local elections
EMİNE AKBAŞ DEMİRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İletişim Bilimleriİstanbul Medipol ÜniversitesiMedya ve İletişim Sistemleri Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERRİN KALSIN
- Endüstri 4.0 sürecinde bir sanat olarak tasarım
Design as an art in the industry 4.0 process
MUSTAFA MAYDA