Vergilemenin demokrasi üzerindeki etkisi: Türkiye'den yeni kanıtlar
The effect of taxation on democracy: New evidence from Türkiye
- Tez No: 923854
- Danışmanlar: PROF. DR. SAVAŞ ÇEVİK, DOÇ. DR. İBRAHİM ÖZMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 260
Özet
Demokrasi ve vergileme arasındaki ilişkiler çeşitli teoriler tarafından tartışılmakta ve ampirik olarak test edilmektedir. Bu bağlamda Türkiye'de vergileme ve demokrasi ilişkisinin incelenmesi önem taşımaktadır. Çalışma vergileme düzeyi, vergi yapısı ve vergi kategorilerinin demokrasi düzeyi üzerindeki etkisini Türkiye için incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada 1980-2021 yılları arasındaki yıllık veriler kullanılmıştır. Araştırma sorusuna yanıt bulabilmek için zaman serisi ekonometrisindeki standart regresyonlara göre çeşitli avantajlara sahip Ridge regresyon kullanılmıştır. Bu yöntem bağımsız değişkenler arasındaki çoklu doğrusallık riskinin de üstesinden gelebilmektedir. Bulguların doğruluk kontrolü makine öğrenmesi temeline dayanan Lasso regresyonla sağlamlaştırılmıştır. Bulgular Türkiye'de vergilendirme düzeyinin, doğrudan vergilerin, gelir, kar ve sermaye kazançları üzerinden alınan vergilerin ve mülkiyet üzerinden alınan vergilerin istatistiki olarak demokrasiyi pozitif yönde etkilediğini göstermektedir. Uluslararası ticaret vergileri ve mal ve hizmetler üzerinden alınan vergiler istatistiksel olarak demokrasi üzerinde negatif bir etkiye sahiptir. Doğrudan vergiler, gelir, kar ve sermaye kazançları ve mülkiyet üzerinden alınan vergilerin demokrasi üzerinde negatif bir etki yaratabileceğine dair bulgular da elde edilmiştir. Ayrıca dolaylı vergilerin demokrasiyi pozitif yönde etkileyebileceğine dair istatistiki bulgu elde edilmiştir. İstatistiki olarak vergileme düzeyinin, dolaylı vergilerin, doğrudan vergilerin ve diğer vergi değişkenlerinin demokrasiyle ilişkili olmadığı görülmüştür. Çalışmada doğrudan vergilerin, dolaylı vergilerin ve mülkiyet üzerinden alınan vergilerin demokrasiyle anlamlı olmaması, mülkiyet üzerinden alınan vergilerin ve gelir, kar ve sermaye kazançları üzerinden alınan vergilerin demokrasiyi negatif yönde etkilemesi çalışmanın literatürde alışılagelmiş bulgulardan farklılaşmasına neden olmuştur.
Özet (Çeviri)
The relations between democracy and taxation are discussed by various theories and have been tested empirically. In this context, it is important to examine the relationship between taxation and democracy in Turkey. The study aims to examine investigate the effects of taxation level, tax structure and tax categories on the level of democracy for Turkey. Annual data for the period covers 1980-2021 are employed in the study. Ridge regression, which has various advantages over standard regressions in time series econometrics, is used to find an answer to the research question. This method can also overcome the risk of multicollinearity between independent variables. The robustness check of the findings is strengthened with Lasso regression based on machine learning. The findings illustrate that the level of taxation, direct taxes, taxes on income, profit and capital gains and taxes on property in Turkey has a strong positive effect on democracy. International trade taxes and taxes on goods and services have a statistically negative effect on democracy. There are also findings that direct taxes, taxes on income, profits and capital gains and property can have a negative effect on democracy. Additionally, statistical evidence has been found suggesting that indirect taxes may have a positive impact on democracy. It has been observed that the level of taxation, indirect taxes, direct taxes, and other tax variables are not related to democracy statistically. The fact that direct taxes, indirect taxes and taxes on property are not meaningful with democracy, and taxes on property and taxes on income, profit and capital gains negatively affect democracy caused the study to differ from the usual findings in the literature.
Benzer Tezler
- Gelir eşitsizliğinin giderilmesinde maliye politikasının sosyal yönü: Negatif gelir vergisi uygulaması
The social aspect of fiscal policy in reducing income inequality: The implementation negative income tax
OSMAN OĞUZ ÇAYKÖYLÜ
- Cumhuriyet döneminde sergiler ve sergileme: Değişen ideolojiler ve yaklaşımlar (1923-1960)
Exhibitions and exhibiting in the Republican period: Changing ideologies and approaches (1923-1960)
MİNE BİCAN
Doktora
Türkçe
2025
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜNAL ARAÇ
- Demokratik tercihlerin belirlenmesinde tüketim vergilerinin rolü: Nitel bir araştırma
The role of consumption taxes in determining democratic preferences: A qualitative research
BÜNYAMİN TÜREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UFUK GENCEL