Geleneksel şile bezi motiflerinin analizi ve modern yüzey tasarım örnekleri
Analysis of traditional şile cloth motifs and modern surface design examples
- Tez No: 924142
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ERTAN TOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Sanatları Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Günümüzde Türk kumaş dokuma geleneği içerisinde önemli bir yere sahip olan ve Şile bezi ismiyle anılan kumaş türü; malzeme yapısı ve dokuma tekniğiyle Şile ilçesine özel bir kimlik kazandırmıştır. Şile bezinden yapılan üretimler yalnızca birer tekstil ürünü olmanın ötesinde, tarihsel süreçten günümüze gelen geleneksel motiflerle işlevselliği bir araya getiren ve kültürel düşünce gücünün estetik biçimlerini yansıtan temsil araçlarıdır. Bu nedenle Şile bezi üretimleri; gelişerek aktarılan kimliğin korunmasında ve estetik yöntemler açısından örneklerle önemli bir role sahiptir. Şile bezi üretim süreci; kazandırdığı toplumsal yönleriyle de dikkat çekmektedir. Malzeme temininden, dokuma ve işlemeye uzanan serüvende; üretim aşamaları ve kumaşların kişisel kullanım eşyalarına dönüşüm çeşitliliğindeki sanatsal özelliklerle birlikte, insanları birbirine yakınlaştıran toplumsal dayanışma, bilgi paylaşımı, duygusal ve sosyal bağın güçlenmesini de sağlamaktadır. Bu nedenle Şile bezi üretimleri yalnızca kadınların kişisel çabalarıyla sınırlı kalmamakta, aynı zamanda sosyal bağların güçlendiği ve bu dayanışmayı gözlemleyerek öğrenen yeni nesillere kültürel mirasın yaşatıldığı bir alan sağlamaktadır. Şile bezinden yapılan tekstil ürünlerindeki geleneksel motifler günümüz estetik anlayışına uygunluğuyla, moda sektörüne olanak tanımaktadır. Bezayağı tekniğiyle dokunan doğal pamuk kumaşlar, üzerilerine işlenen evren, gökyüzü, doğa ve hayatın içinde değer bulan yer, olay ve durumları niteleyen motiflerle anlam bulmakta, motif ve teknik çeşitlenmelerle her bir tekstil üretimi sanat eseri niteliği kazanmaktadır. Çalışmada Şile bezi işleme motiflerinin devamı ve geleceğe taşınabilirliğine kişisel bakış açısıyla, Şile bezi işlemelerinde kullanılan geleneksel motiflerden çıkışlı 5 farklı desen tasarımı yapılmıştır. Tasarımlar Şile bezinin motif zenginliğinden kopmadan, kimliğe tutunarak tasarlanmıştır. Şile bezinin korunması ve tanıtılması için yapılan tüm çabalar ve öğretiler, yalnızca ekonomik bir faaliyet olarak değil, aynı zamanda kültürel bir sorumluluk bilinciyle farkındalık yaratılmasına katkılar sağlayan önemli bir değerdir.
Özet (Çeviri)
The type of fabric called Şile cloth, which has an important place in the Turkish fabric weaving tradition today; It has given a special identity to the Şile district with its material structure and weaving technique. Productions made from Şile cloth are more than just textile products, they are representation tools that combine functionality with traditional motifs from the historical process to the present day and reflect the aesthetic forms of cultural thought. For this reason, Şile cloth production; It has an important role in preserving the identity that is developed and transferred and with examples in terms of aesthetic methods. Şile cloth production process; It also attracts attention with the social aspects it brings. In the adventure ranging from material procurement to weaving and processing; Along with the artistic features in the diversity of production stages and the transformation of fabrics into personal use items, it also provides social solidarity, information sharing and strengthening of emotional and social bonds that bring people closer together. For this reason, Şile cloth production is not only limited to the personal efforts of women, but also provides an area where social ties are strengthened and cultural heritage is kept alive by new generations who learn by observing this solidarity. Traditional motifs in textile products made of Şile cloth provide opportunities for the fashion industry, with their compliance with today's aesthetic understanding. Natural cotton fabrics woven with the plaincloth technique find meaning with the motifs embroidered on them that characterize the universe, sky, nature and places, events and situations that find value in life, and each textile production becomes a work of art with motif and technical variations. In the study, 5 different pattern designs from the traditional motifs used in Şile cloth embroidery from the continuation of Şile cloth processing motifs and the portability of the future to the future were designed. Designs are designed by clinging to identity without breaking the motif wealth of the Şile cloth. All efforts and teachings for the protection and promotion of Şile cloth are an important value that contributes to raising awareness not only as an economic activity, but also with a sense of cultural responsibility.
Benzer Tezler
- Geleneksel şile bezinin günümüz kadın giysi modasına uyarlanması
The adaptation of traditional sile cloth to the contemporary women's fashion
ÇİSEM GÜRKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Giyim EndüstrisiIşık ÜniversitesiModa ve Tekstil Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. BETÜL ATLI
- Şile yöresi Şile bezi dokumacılığının günümüzdeki durumu
Today's status of Şile bezi weaving in Şile district
ASLI UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Bölümü
YRD. DOÇ. ÜLKÜ TOKATLI AKÇA
- Cannabis sativa L. bitkisinin morfolojisi ve anatomisi üzerine bir araştırma
A study on the morphology and anatomy of Cannabis sativa L.
SERKAN GÖNEN
- İstanbul Şile ilçesine bağlı köylerde folklor araştırmaları
Folklore studies in the villages of Şile district of İstanbul
ELİF ŞENDUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA HAMARAT
- Şile Akçakese köyünün kırsal mimari bağlamında analizi ve koruma önerileri
Analysis of Şile Akçakese village in rural architectural context and protection recommendations
DERYA ARKAN