Mk-801 ile şizofreni modeli oluşturulmuş sıçanlarda vortioksetin ilave tedavisinin antipsikotik cevaba etkisinin davranışsal ve moleküler yöntemlerle incelenmesi
Behavioral and molecular investigation of the effect of vortioxetine add-on treatment on antipsychotic response against mk-801 induced schizophrenia model in rats
- Tez No: 924263
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖKHAN ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Psikiyatri, Pharmacy and Pharmacology, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Gevher Nesibe Genom ve Kök Hücre Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Nörobilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Psikiyatrik hastalıklar arasında önemli bir yere sahip olan şizofreninin, günümüzde kullanılan ilaçlar ile yeterince tedavisi sağlanamamaktadır. Şizofreni de mevcut tedavi yaklaşımları ile pozitif semptomlar önemli ölçüde azaltılabilse de negatif ve kognitif semptomların tedavisinde önemli bir başarı sağlanamamaktadır. Vortioksetinin etki mekanizmasının, çeşitli serotonin reseptörlerini modüle etmesi nedeniyle diğer seçici serotonin geri alım inhibitörlerinden (SSRI) farklı olduğu bilinmektedir. Vortioksetinin, SSRI'lar gibi yüksek bir afinite ile serotonin geri alım taşıyıcısını bloke ettiği gösterilmiştir. Ayrıca, vortioksetinin serotonerjik 5-HT3 ve 5-HT7 reseptörlerini antagonize ederken, 5-HT1A üzerinde agonistik etkiler ve 5-HT1B reseptörleri üzerinde parsiyel agonist etki gösterdiği kanıtlanmıştır. Yukarıda belirtilen tüm bilgiler bir arada ele alındığında çalışma hipotezimiz; beyindeki serotonerjik sistemdeki multimodal düzenleyici rolü nedeniyle vortioksetinin şizofreni üzerinde antipsikotik bir etki oluşturabileceğidir. Çalışmamızda, sıçanlarda MK-801 ile oluşturulmuş şizofreni modelinde vortioksetin ilave tedavisinin antipsikotik cevaba etkisinin davranışsal ve moleküler yöntemlerle etkileri araştırılmıştır. Bu nedenle, Wistar cinsi dişi albino sıçanlar kontrol, MK-801 (0,2 mg/kg), Vortioksetin (10 mg/kg), MK-801+Vortioksetin (10 mg/kg), MK-801+Risperidon (0,3 mg/kg), MK-801+ Haloperidol (1 mg/kg), MK-801 + Vortioksetin (10 mg/kg) + Risperidon (0,3 mg/kg), MK-801 + Vortioksetin (10 mg/kg) + Haloperidol (1 mg/kg) (her grupta n=7) olarak gruplandırılmıştır. Sıçanlardaki şizofreni benzeri davranışları değerlendirmek için yeni nesne tanıma testi, sosyal etkileşim testi, lokomotor aktivite testleri yapılmıştır. Moleküler mekanizmaları değerlendirmek için ELISA (Enzyme Linked Immunosorbent Assay) testi yapılmıştır. Çalışmamızda MK-801'in kognitif performansı azalttığı gösterilmiştir. MK-801'in neden olduğu sosyal ve kognitif bozuklukları vortioksetinin iyileştirmiştir. MK-801'in azalttığı GAD67 düzeyini vortioksetine risperidon tedavisi eklediğinde anlamlı ölçüde artması, araştırmamızda önem kazanmaktadır. Parvalbumindeki azalmayı ise vortioksetinle haloperidol ve vortioksetinle risperidon verildiğindeki tedavi grupları azalmayı tersine çevirmiştir. Risperidon tüm beyin bölgelerindeki GAD67 ve parvalbumin düzeylerndeki azalmayı geri çevirmiştir. Sonuç olarak çalışmamızda vortioksetine antipsikotiklerin eklenmesi şizofrenide bir tedavi seçeneği olup bu çalışmaların daha da aydınlatılması gerekmektedir ve bunun için başka çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Schizophrenia, which holds a significant place among psychiatric disorders, remains inadequately treated with the current medications. Although positive symptoms in schizophrenia can be significantly reduced with existing treatment approaches, substantial success has not been achieved in the treatment of negative and cognitive symptoms. The mechanism of action of vortioxetine is known to differ from other selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) because it modulates various serotonin receptors. It has been shown that vortioxetine blocks the serotonin reuptake transporter with high affinity, similar to SSRIs. Additionally, it has been demonstrated that vortioxetine antagonizes serotonergic 5-HT3 and 5-HT7 receptors, exerts agonistic effects on 5-HT1A, and has a partial agonistic effect on 5-HT1B receptors. Considering all the aforementioned information, our study hypothesis is that vortioxetine may exert antipsychotic effects on schizophrenia due to its multimodal regulatory role in the serotonergic system of the brain. In our study, the effects of vortioxetine adjunctive treatment on the antipsychotic response in the MK-801-induced schizophrenia model in rats were investigated using behavioral and molecular methods. Thus, Wistar female albino rats were grouped as control, MK-801 (0,2 mg/kg), Vortioxetine (10 mg/kg), MK-801 + Vortioxetine (10 mg/kg), MK-801 + Risperidone (0,3 mg/kg), MK-801 + Haloperidol (1 mg/kg), MK-801 + Vortioxetine (10 mg/kg) + Risperidone (0,3 mg/kg), and MK-801 + Vortioxetine (10 mg/kg) + Haloperidol (1 mg/kg) (n=7 in each group). Novel object recognition, social interaction, and locomotor activity tests were performed to assess schizophrenia-like behaviors in rats. ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) was conducted to evaluate molecular mechanisms. Our study demonstrated that MK-801 impaired cognitive performance. Vortioxetine improved the social and cognitive deficits induced by MK-801. The significant increase in GAD67 levels when vortioxetine was added to MK-801-induced treatment, in comparison to risperidone, is crucial in our research. The reduction in parvalbumin was reversed in the treatment groups that received vortioxetine with haloperidol and risperidone. Risperidone reversed the decrease in GAD67 and parvalbumin levels across all brain regions. In conclusion, adding antipsychotics to vortioxetine in schizophrenia presents a potential treatment option, and further research is needed to elucidate these findings.
Benzer Tezler
- Sıçanlarda MK-801 ile oluşturulmuş şizofreni modelinde vortioksetin'in şizofreninin pozitif, negatif ve kognitif semptomları üzerine etkilerinin davranışsal ve moleküler yöntemlerle incelenmesi
The investigation of the effects of vortioxetine on the positive, negative and cognitive symptoms of schizophrenia using behavioral and molecular methods in schizophrenia model created with MK-801 in rats
NUH MEHMET BOZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eczacılık ve FarmakolojiErciyes ÜniversitesiEczacılık Farmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ÜNAL
- Subkronik MK-801 uygulaması ile şizofreni modeli oluşturulmuş sıçanlarda agmatin'in terapötik etkinliğinin araştırılması
Effects of agmatine in schizoprenia rat models with MK-801 subchronic administration
ALPARSLAN ASİL BUDAKLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriGATARuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALPAY ATEŞ
- Mk-801 ile sıçanlarda oluşturulmuş şizofreni modelinde sodyum nitroprussid'in kognitif fonksiyonlar üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effects of sodium nitroprusside on cogni̇ti̇ve foncti̇ons i̇n mk-801 induced schizophrenia model of rats
YAKUP YILAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriGATARuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ BAŞOĞLU
- Investigation of ivermectin activity by behavioral and molecularmethods in rats with schizophrenia model created with mk-801
MK-801 ile şizofreni modeli oluşturulmuş şıçanlardaivermektin etkinliğinin davranışsal ve molekülerincelenmesi
SELVA KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eczacılık ve FarmakolojiErciyes ÜniversitesiEczacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ÜNAL
- Sıçanlarda MK-801 ile oluşturulmuş şizofreni modelinde nikotinik alfa-7 reseptörlerinin şizofreninin pozitif, negatif ve kognitif semptomları üzerine olası etkilerinin incelenmesi
Investigating the effect of alpha 7 nicotinic receptors on positive, negative and cognitive symptoms of schizophrenia in MK-801 induced schizophrenia model in rats
GÖKHAN ÜNAL
Doktora
Türkçe
2017
Eczacılık ve FarmakolojiMarmara ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZA ARICIOĞLU