Geri Dön

Kentsel yeşil alanlardaki peyzaj uygulamalarında kullanılan bitkilerin polinasyon açısından irdelenmesi: İstanbul örneği

Examination of plants used in landscape applications in urban green areas in terms of pollination: Istanbul example

PDF İndir

  1. Tez No: 924335
  2. Yazar: ARZU ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSEL ULUS
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 124

Özet

Günümüzde dünya nüfusunun yaklaşık yarısı kentlerde yaşamaktadır. Hızlı nüfus artışı ve plansız yapılaşma nedeniyle kentlerdeki yeşil alan miktarı her geçen gün azalmaktadır. Bununla birlikte tozlaştırıcılar başta olmak üzere pek çok canlı türünün barınma ve beslenme ihtiyacı olumsuz etkilenmektedir. Bu durum ekosistemlerin kilit türlerinden olan tozlaştırıcıları desteklemek amacıyla 'polen ve nektar kaynağı sağlayan bitki türleri kullanma' fikrini ortaya çıkarmıştır. İstanbul kentindeki kamusal yeşil alanlarda gerçekleştirilen bu çalışmada, örnek alanlarda bulunan bitki taksonlarının tespit edilmesi, bu taksonlara ait genel ve tozlaşmayı etkileyen özelliklerin ortaya konması ve alanların tür çeşitliliği değerlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda kent ormanı, park, meydan, sahil bandı ve kıyı düzenlemesi ile şev ve refüj düzenlemesi olmak üzere 5 örnek alan tipi belirlenmiştir. Bunlar içerisinden 10 örnek alan seçilmiş ve alanlara ait bitki taksonları tespit edilmiştir. Bitki taksonlarının familya, boylanma durumu, yapraklanma durumu, köken, çiçek rengi, çiçeklenme dönemi ve polen ve nektar özelliklerine göre dağılımları değerlendirilmiştir. Taksonların tür çeşitliliği, tür zenginliği, düzenlilik, baskınlık ve tür benzerliği değerleri hesaplanmıştır. Örnek alanlarda 42 farklı familyaya ait 111 bitki taksonu tespit edilmiştir. En fazla takson içeren familyalar sırasıyla; Rosaceae, Lamiaceae, Oleaceae ve Caprifoliaceae familyaları olarak tespit edilmiştir. Tespiti yapılan taksonların; %35,1'i ağaç, %3,6'sı ağaççık, %49,6'sı çalı, %9,9'u otsu ve %1,8'i sarılıcıdır. Taksonların %54,1'i herdem yeşil, %2,7'si yarı-herdem yeşil ve %43,2'si yaprak döken özelliktedir. Taksonların %30,6'sı doğal, %69,4'ü egzotiktir. Taksonlarda en yüksek oranda görülen çiçek renkleri; beyaz, sarı ve pembedir. Genel olarak Mayıs ayı en yüksek sayıda çiçekli taksonun görüldüğü aydır. Tüm taksonların %62,2'si polen ve nektar kaynağı, %26,1'i yalnızca polen kaynağı, %4,5'i yalnızca nektar kaynağı, %0,9'u polen ve nektar kaynağı sağlamayan, %0,9'u toksik etkiye sahip polen ve nektar kaynağı ve %5,4'ü polen ve nektar kaynağı olma durumu bilinmeyen taksonlardan oluşmaktadır. Bu çalışma sonuçlarının; kentsel yeşil alanlarda oluşturulacak tozlaştırıcı dostu habitatlar için kaynak niteliği taşıyacağı ve polen ve nektar kaynağı sağlayan bitki türleri envanterlerlerine katkı sunacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Today, almost half of the world's population lives in cities. Due to rapid population growth and unplanned construction, the amount of green space in cities is decreasing day by day. In addition, the shelter and nutrition needs of many living species, especially pollinators, are negatively affected. This situation has led to the idea of 'using plant species that provide pollen and nectar sources' in order to support pollinators, which are key species in ecosystems. This study, which was carried out in public green areas in the city of Istanbul, aimed to identify plant taxa in sample areas, to reveal the general characteristics of these taxa and the characteristics that affect pollination, and to determine the species diversity values of the areas. In this context, 5 sample area types were determined, including urban forest, park, square, coastline and coastal arrangement, and slope and refuge arrangement. 10 sample areas were selected from these and plant taxa belonging to the areas were determined. The distribution of plant taxa according to family, growth form, the state of being evergreen or deciduous, origin, flower color, flowering period, and pollen and nectar characteristics were evaluated. The species diversity, species richness, regularity, dominance and species similarity values of the taxa were calculated. 111 plant taxa belonging to 42 different families were identified in the sample areas. The families with the highest number of taxa are Rosaceae, Lamiaceae, Oleaceae and Caprifoliaceae, respectively. Of the identified taxa; 35.1% are trees, 3.6% are shrubs, 49.6% are shrubs, 9.9% are herbaceous and 1.8% are vines. 54.1% of the taxa are evergreen, 2.7% are semi-evergreen and 43.2% are deciduous. 30.6% of the taxa are natural and 69.4% are exotic. The flower colors seen most in the taxa are white, yellow and pink. In general, May is the month when the highest number of flowering taxa are seen. Of all taxa, 62.2% are pollen and nectar sources, 26.1% are only pollen sources, 4.5% are only nectar sources, 0.9% are non-pollen and nectar sources, 0.9% are toxic pollen and nectar sources, and 5.4% are taxa whose pollen and nectar source status is unknown. It is thought that the results of this study will be a source for pollinator-friendly habitats to be created in urban green areas and will contribute to the inventories of plant species that provide pollen and nectar sources.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    769804

    Kentsel alanlarda kullanılan odunsu bitki taksonlarının ekosistem hizmetleri bağlamında incelenmesi; Rize kenti örneği

    Investigation of woody plant taxa used in urban areas in context of ecosystem services; case of Rize

    YEŞİM ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Peyzaj MimarlığıArtvin Çoruh Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DERYA SARI

  2. Tez No

    142697

    Su elemenlarının kentsel mekanlarda kullanımı: İstanbul örneği

    The Usage of water elements in urban spaces the case of İstanbul city

    ZEYNEP ERDAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI

  3. Tez No

    139964

    Ereğli-Erdemir toplu konut alanının peyzaj tasarımı ve planlama ilkeleri yönünden irdelenmesi

    The Analysis of Ereğli-Erdemir mass accomodation area in terms of landscape design and planning principles

    NİLÜFER TOPALOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Peyzaj MimarlığıZonguldak Karaelmas Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEBAHAT AÇIKSÖZ

  4. Tez No

    751472

    Eskişehir'deki parklarda peyzaj elemanı olarak kullanılan bazı bitki taksonlarının botanik özellikleri

    Botanical characteristics of some plant taxa used as landscape elements in parks in Eskişehir

    GÖKHAN OLGUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ONUR KOYUNCU

  5. Tez No

    341249

    İstanbul kenti kamusal yeşil alan düzenlemelerinde mevsimlik çiçek ve soğanlı bitki uygulamalarının irdelenmesi

    An investigation on the seasonal plants and bulbed plants applications in the designation of the public parks and gardens

    İRFAN ONAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Peyzaj MimarlığıBahçeşehir Üniversitesi

    Kentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI

Geri Dön