Gebelikte ağırlık yönetimi için teori temelli mobil sağlık uygulamasının geliştirilmesi ve test edilmesi: Randomize kontrollü çalışma
Development and Evaluation of a Theory-Based Mobile Health Application for Gestational Weight Management: A Randomized Controlled Trial
- Tez No: 924766
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP DAŞIKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Hastalıkları ve Doğum Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Amaç: Gestasyonel ağırlık kazanımı (GAK), hem anne hem de fetüsün sağlığını kısa ve uzun vadede etkileyebilecek önemli bir faktördür. Bu nedenle gestasyonel ağırlık yönetimi, etkili ve acil müdahalelerin yapılması gereken bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı, gestasyonel ağırlık yönetimi için Bilgi-Motivasyon-Davranış Becerileri (IMB) Modeli ve Sosyal Bilişsel Teori (SBT) temeline dayalı bir mobil sağlık uygulaması geliştirmek ve bu uygulamanın gestasyonel ağırlık yönetimi üzerindeki etkilerini incelemektir. Araştırmanın birincil amacı,“Gebelikte Kilo Yönetimi”mobil uygulamasının gebelerin GAK ortalamasına, Tıp Enstitüsü (IOM) önerilerine göre uygun ve aşırı GAK oranına etkisini incelemektir. İkincil amaç ise, mobil uygulamanın sağlıklı beslenmeye ilişkin tutumlarını ve fiziksel aktivite düzeylerini nasıl etkilediğini değerlendirmektir. Yöntem: Araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada, gestasyonel ağırlık yönetimi için teori temelli bir mobil uygulama geliştirilmiştir. İkinci aşama, geliştirilen mobil uygulamanın gebelerin GAK üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılan paralel grup, randomize kontrollü deneysel bir çalışmadır. Çalışma, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğinde, Eylül 2023 - Eylül 2024 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmada, gebeler gebelik başlangıç beden kütle indeksine (BKİ) göre tabakalı randomizasyon yöntemiyle gruplara ayrılmıştır. Toplam 114 gebe randomize edilmiş (57 müdahale, 57 kontrol) olup süreç içerisinde kayıplar olmuştur. Çalışma toplamda 94 gebe ile tamamlanmış olup kontrol grubunda 48, müdahale grubunda ise 46 gebe analiz edilmiştir. Kontrol grubuna standart bakım verilmiş ve araştırmaya bağlılığı artırmak amacıyla haftalık antenatal sağlık bilgi broşürleri iletilmiştir. Müdahale grubu ise, standart bakıma ek olarak“Gebelikte Kilo Yönetimi”mobil uygulamasını gebelik süresince kullanmıştır. Veriler, Gebe Tanıtım Formu, İzlem Formu, Sağlıklı Beslenmeye İlişkin Tutum Ölçeği (SBİTÖ), Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ) ve Mobil Uygulama Derecelendirme Ölçeği-Kullanıcı Versiyonu (uMARS) kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi, SPSS ve R yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada tekrarlı ölçümler bağlamında iki grup arasındaki farkları (grup etkisi) ve zamana bağlı değişimleri (zaman etkisi + etkileşim) test eden Brunner Langer analizi yapılmıştır. Bulgular: Çalışmada müdahale grubundaki gebelerin GAK medyan değerinin kontrol grubuna göre daha düşük olduğu bulunmuştur (p0,05) müdahale grubunda T1-T2 (ön test-ara izlem), T1-T3 (ön test-son test) SBİT ölçeği medyan değerleri arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir (p
Özet (Çeviri)
Objective: Gestational weight gain (GWG) is a critical factor that can influence both maternal and fetal health in the short and long term. Therefore, gestational weight management emerges as an area requiring effective and urgent interventions. This study aimed to develop a mobile health application based on the Information-Motivation-Behavioral Skills (IMB) Model and Social Cognitive Theory (SCT) for gestational weight management and to examine its effects on gestational weight management. The primary aim of the study is to examine the effect of the 'Gestational Weight Management' mobile application on the mean gestational weight gain (GWG) and the rate of appropriate and excessive GWG according to the Institute of Medicine (IOM) recommendations. The secondary aim is to evaluate how the mobile application influences attitudes towards healthy eating and levels of physical activity. Methods: The study consisted of two phases. In the first phase, a theory-based mobile application for gestational weight management was developed. The second phase involved a parallel-group, randomized controlled experimental study to evaluate the effects of the developed mobile application on gestational weight gain among pregnant women. The study was conducted at the Obstetrics and Gynecology Outpatient Clinic of İzmir Katip Çelebi University Atatürk Training and Research Hospital between September 2023 and September 2024. Pregnant women were stratified into groups based on their pre-pregnancy BMI using stratified randomization. A total of 114 pregnant women were randomized (57 in the intervention group and 57 in the control group), with losses occurring during the process. A total of 94 pregnant women were analyzed the study, with 48 in the control group and 46 in the intervention group. The control group received standard care, supplemented with weekly antenatal health information brochures to enhance study adherence. In addition to standard care, the intervention group used the“Pregnancy Weight Management”mobile application throughout their pregnancy. Data were collected using the Pregnancy Introduction Form, Follow-Up Form, Attitudes Toward Healthy Eating Scale, International Physical Activity Questionnaire, and the Mobile App Rating Scale-User Version (uMARS). Data were analyzed using SPSS and R software. The Brunner-Langer analysis was employed to test group differences (group effect) and time-dependent changes (time effect + interaction) within the context of repeated measures. Results: The median GWG value of the intervention group was significantly lower than that of the control group (p
Benzer Tezler
- Birinci trimesterde homeostasis model assessment -insulin resistance (HOMA-IR) indeksi tayini ile gestasyonel diabetes mellitus'un prediksiyonu
Diagnosis of gestational mellitus by use of the homeostasis model assessment- insulin resistance index in the first trimester
YELİZ GÜMÜŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
Kadın Hastalıkları ve DoğumAnkara ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM SOMER ATABEKOĞLU
- Ultrasonografik olarak fetal ağırlık tahmininde başarısızlığa neden olan maternal ve fetal faktörlerin saptanması
Identification of maternal and fetal factors causing failure in ultrasonographic esti̇mated fetal weight
BURAK DENİZ AYDOĞDU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
UZMAN BAŞAK CINGILLIOĞLU
- İntrauterin gelişim kısıtlılığı tanısı almış gebelerde doppler kan akımı bulguları ile gebelik sonuçlarının karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
MELİKE EREN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VELİ MİHMANLI
- İzole oligohidroamniyoz tanısıyla takip ve tedavisi yapılan olguların perinatal sonuçlarının retrospektif analizi
Retrospective analysis of the perinatal outcomes of follow-up and treated patients with isolated oligohydramnios
CEMİLE ÖZCAN UÇAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRKAN KIRAN