Kriz dönemlerinde liderlik tarzlarının örgütsel bağlılık üzerine etkisinde örgütsel güvenin ve öz yeterliliğin rolü
The role of organizational trust and self-efficacy in the effect of leadership styles on organizational commitment during times of crisis
- Tez No: 924974
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA KILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Örgütlerde liderlerin ve çalışanların, Covid-19 salgını gibi büyük ölçekli krizlerde, değişen durumlara süratle uyum sağlayıp, bu değişime cevap verebilmeleri için aynı bakış açısına sahip olması gerekir. Ayrıca örgütler, çalışanların bağlılığına, güvenine, tecrübelerine ve deneyimlerine kriz dönemlerinde daha fazla ihtiyaç duyarlar. Etik liderler ve Dönüşümcü liderler, krizleri yönetirken oluşturacakları çalışma ortamıyla çalışanları ortak bir paydada buluşturup, örgütsel bağlılığını artırarak örgütün değişen durumlara kolayca adapte olmasını sağlayabilir ve krizin etkilerini de minimum düzeye indirebilir. Bu araştırmada, literatürde kriz döneminde etkisi olabileceği değerlendirilen birçok liderlik tarzından Etik liderlik (EL) ve Dönüşümcü liderlik (DL) ele alınmıştır. Bunun en önemli nedeni, kriz döneminde ve normal dönemde yapılan araştırmalarda söz konusu liderlik tarzlarının birlikte test edilmemiş olmasıdır. Diğer önemli bir konu da kriz döneminde salgından büyük ölçüde etkilenen hizmet sektörünün de araştırmaların kapsamı dışında tutulmasıdır. Beş farklı ölçeğin kullanıldığı bu nicel araştırmada, kolayda örneklem metoduyla, bazı sosyal platformlardan internet aracılığıyla hizmet sektöründeki (Gıda, Özel Güvenlik, İletişim) çalışanlardan toplanan 396 anket değerlendirilmeye alınmıştır. Kriz döneminde faaliyetlerine devam ettiği değerlendirildiğinden söz konusu üç farklı sektör örneklem olarak seçilmiştir. Örneklemde çeşitliliği artırmak için farklı bölümlerdeki çalışanlardan ilk amirlerini“Kısım, Takım, Bölüm Liderleri veya Genel Müdürler gibi liderleri”değerlendirmeleri istenmiştir. Araştırmanın modeli Yapısal Eşitlik Modeliyle (YEM) AMOS'ta test edilmiştir. Oluşturulan dört hipotezden Öz-Yeterliliğin aracılık rolü hariç diğer hipotezler desteklenmiştir. Araştırmanın bulgularına göre iki liderlik tarzı birlikte uygulandığında sadece DL'nin ÖB üzerinde istatiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğu ve bu etkinin cinsiyete göre de farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. DL'nin ÖB üzerindeki etkisinde örgüte duyulan güvenin düzenleyici bir etkiye sahip olduğu sonucuna da ulaşılmıştır. Sonuçta, kriz döneminde hizmet sektöründe uygulanacak söz konusu iki liderlik tarzından, DL'nin ÖB'yi pozitif yönde etkilediği gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In large-scale crises such as the Covid-19 pandemic, leaders and employees in organizations need to have the same perspective in order to quickly adapt to changing situations and respond to this change. Ethical leaders (EL) and Transformational leaders (TL) can increase the commitment of employees to the organization with the work environment these leaders create while managing crises, bring them together on a common ground, ensure that the organization easily adapts to changing situations and minimize the effects of the crisis. It can be said that EL and TL styles were not tested together in the studies conducted during crisis, and the service sector greatly affected by the crises also excluded from the scope. In this quantitative research, five different scales were used, 396 surveys collected from employees in the service sector (Food, Private Security, Communication) via social platforms were evaluated with the convenience sampling method. Thanks to their operability during crisis, these three different sector have been chosen as sampling. To increase diversity in the sampling, employees have been selected from different departments and asked to evaluate their leaders whose titles were“Section, Squat, Department Leaders or Managers, etc.”.Mediating role of Self-Efficacy (SE) and the moderating role of Organizational Trust (OT) in the effect of EL and TL on Organizational Commitment (OC) has been tested with Structural Equation Model (SEM) in AMOS. Four hypotheses created, all hypotheses were supported except the mediating role of SE. To the findings, when the two leadership styles were applied together, only TL had a statistically significant effect on OC and the gender of the leaders also had a effect on OC was observed. Finally among the two leadership styles to be implemented in the service sector during the crisis, TL is important in increasing the OC positively.
Benzer Tezler
- Risk-Kriz modeli ve kriz dönemlerinde yöneticilerin liderlik davranışları: İlaç sektöründe bir uygulama
Risk-Crisis model and leadership behaviours of executives during the crisis period: An Application in pharmaceutical sector
ALEV AKGÖL
- Türk siyasi hayatında tek parti dönemi sonrası muhafazakar liderler ve meşruiyet mücadeleleri
Conservative leaders and their struggle for legitimacyafter the one-party period in turkish political life
İSMAİL KARATAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Kamu YönetimiAvrasya Üniversitesiİktisadi ve İdari Bilimler Ana Bilim Dalı
DR. EMRAH YILDIRIMÇAKAR
- Kriz yönetiminde karizmatik liderliğin önemi: Recep Tayyip Erdoğan örnekliğinde teorik ve uygulamalı bir çalışma
The importance of charismatic leadship in crisis management: A theorical and practicak study on Recep Tayyip Erdoğan sample
SAMED SOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halkla İlişkilerErciyes ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELALEDDİN ÇELİK
- Kriz dönemlerinde kamu sektöründe işbirlikçi liderlik modeli: Muğla'daki kamu kurumları üzerinde inceleme
Collaborative leadership model in the public sector in times of crisis: A study on public institutions in Muğla
HASAN ALPER AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kamu YönetimiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CERAY ALDEMİR