Sosyal ve kültürel psikoloji açısından halk türküleri
Folk songs in terms of social and cultural psychology
- Tez No: 924979
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA GÜLAY MİRZAOĞLU SIVACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Müzik, Folklore, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halkbilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 540
Özet
Türküler, insanoğlunun benliğini, kimliğini, değerlerini, davranışlarını ifade eden en kadim anlatı formlarından biridir. Folklorun söylemeye bağlı bu türü toplumun ve bireyin; sosyokültürel, iktisadi, sosyolojik, psikolojik yönlerini doğrudan ortaya koymaktadır. Halkın ortak duygu ve sezgilerinden beslenen halk türküleri, geçmişten günümüze kadar içerisinde doğduğu coğrafyadaki insanların acılarını, sevinçlerini, hayallerini, özlemlerini, kederlerini, ideallerini ve davranış kalıplarını sanatsal bir üslup ile yansıtmaktadır. Bu bağlamdan hareketle hazırlanan tezin amacı Doğu Anadolu (Elazığ, Erzincan, Erzurum, Malatya, Tunceli) ve Güneydoğu Anadolu (Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa) bölgelerine ait Türk halk türkülerinin sosyokültürel arka planını araştırmak ve Türk milletinin türkülere konu olan sosyal, kültürel psikolojik yönlerini ve davranış örüntülerini ortaya koymaktır. Bu çalışmada sosyal ve kültürel psikolojiyi yansıtan halk türkülerinin; yaratım süreci, icrası ve işlevleriyle millî bir kimliğin oluşmasına ve onun gelecek kuşaklara aktarılmasına aracılık ettiği öne sürülmektedir. Çalışmanın saha kısmında nitel bir araştırma yöntemi olan yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Türkü metinleri ise içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırmada sonuç olarak türkülerin tarihsel ve sosyal gerçeklikleri yansıtmakla beraber açık veya örtük işlevleriyle sosyokültürel değerlerin, normların yaşatılmasına ve davranış örüntülerinin devamlılığına katkı sağladığı anlaşılmıştır. Ayrıca halk türkülerinin zamana bağlı şekilde değişip dönüşmekle birlikte kültürel benliğin, millî kimliğin sürekli olarak inşa edilmesine ve toplumsal davranış kalıplarının aktarılmasına, korunmasına ve yaşatılmasına aracılık ettiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
Songs are one of the most ancient narrative forms that express the self, identity, values and behaviors of human beings. This type of folklore, which is based on singing, directly reveals the sociocultural, economic, sociological and psychological aspects of the society and the individual. From the past to the present, folk songs, which are nourished by the common feelings and intuitions of the people reflect the pains, joys, dreams, longings, sorrows, ideals and behavioral patterns of the people in the geography in which they are born with an artistic style. Based on this context, the aim of this thesis is to investigate the sociocultural background of Turkish folk songs belonging to Eastern Anatolia (Elazığ, Erzincan, Erzurum, Malatya, Tunceli) and Southeastern Anatolia (Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Şanlıurfa) regions and to reveal the social, cultural, psychological aspects and behavioral patterns of the Turkish nation that are the subjects of the folk songs. In the study, It is suggested that the folk songs that reflect the social and cultural psychology contribute to the formation of a national identity and to mediate its transfer to future generations with their creation process, performance and functions. In the field part of the study, a semi-structured interview method, which is a qualitative research method, is used. Folk song texts are analyzed with the content analysis method. As a result of the study, it is understood that folk songs reflect the historical and social realities and contribute to the survival of socio-cultural values, norms and the continuity of behavioral patterns with their explicit or implicit functions. In addition, it is concluded that folk songs, although changing and transforming over time, mediate the continuous construction of cultural self and national identity and the transfer, preservation and survival of social behavioral patterns.
Benzer Tezler
- Hakasların Altın Çüs ve Altın Arığ destanlarına arketipsel sembolik bir yaklaşım
An archetical symbolic approach to the epics of the Khakas Altın Çüs and Altın Arığ
MEHMET BEYAZİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Yıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERİÇ HARMANCI
- Sosyal bilgiler dersinde Âşık Şahsenem Bacı'nın eserlerinin değer aktarımı açısından incelenmesi
Examination of the works of Aşık Şahsenem Bacı in the social studies course ın terms of value transfer
ZEYNEP KOCAK SAĞIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN AKMAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN BAYRAKTAR
- Ankara ili gıda festivallerinin kültür bilimi açısından incelenmesi
Investigation of food festivals in the city of Ankara in terms of folklore
ASUMAN REYHAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. BAHAR AKARPINAR
- Kırklareli/Pehlivanköy Pavli Panayırı'nın işlevsel çözümlemesi
Functional Analysis of Kırklareli/Pehlivanköy the Pavli Fair
MERVE AÇIKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK TÜRKYILMAZ
- Kırgız destanlarının halk hukuku açısından değerlendirilmesi
Evaluation of Kirghiz epics in terms of folk law
HARUN AKÇAM
Doktora
Türkçe
2018
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR EMEKSİZ