Pozitif psikolojik sermayenin uyumsal performans üzerindeki etkisinde yenilikçi iş davranışları ve işe angaje olmanın aracı rolü
The mediating role of innovative work behavior and work engagement in the effect of positive psychological capital on adaptive performance
- Tez No: 925174
- Danışmanlar: PROF. DR. TANER ACUNER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Günümüzün dinamik ve rekabetçi iş dünyasında, çalışanların psikolojik kaynakları, organizasyonların sürdürülebilir başarısı için stratejik bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Organizasyonlar, sürekli değişen ve belirsiz çevresel koşullara uyum sağlamak ve rekabet avantajlarını sürdürmek için insan kaynaklarının kapasitelerini artırma yollarını aramaktadır. Bu doğrultuda, çalışanların öz yeterlilik, umut, iyimserlik ve psikolojik dayanıklılık gibi pozitif özelliklerini içeren pozitif psikolojik sermaye kavramı, bireysel ve örgütsel düzeyde performansın sürdürülebilirliğini destekleyen temel bir güç olarak öne çıkmaktadır. Mevcut çalışma ile organizasyonların başarısını şekillendiren temel psikolojik ve davranışsal unsurlar ele alınmaktadır. Bu çalışma, pozitif psikolojik sermayenin (öz yeterlilik, umut, iyimserlik ve psikolojik dayanıklılık) çalışanların uyumsal performansı üzerindeki etkisini incelemekte ve bu etkide yenilikçi iş davranışları ile işe angaje olmanın aracı rollerini araştırmaktadır. Çalışma, pozitif psikolojik sermayeyi, bireylerin iş ortamındaki zorluklara karşı dirençlerini artıran ve işlerine daha yenilikçi ve adanmalarını sağlayan temel bir kişisel kaynak olarak ele almaktadır. Çalışma, bireysel psikolojik kaynakların örgütsel düzeyde değer yaratma sürecini ele alarak çalışanların performansına kapsamlı bir bakış sunmaktadır. Çalışmada; pozitif duyguları genişletme ve inşa etme teorisi, kaynakların korunması teorisi ile iş talepleri ve kaynakları modeli kuramsal çerçeve olarak ele alınmıştır. Çalışmanın örneklemini Ankara ilinde faaliyet gösteren özel savunma sanayi şirketlerinde çalışanlar oluşturmaktadır. Çalışmaya 649 kişi katılmıştır. Veriler, anket yöntemiyle toplanmış ve SPSS 24.0 programında analize uygun hale getirildikten sonra, yapısal eşitlik modeli kullanılarak SmartPLS 4 programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, pozitif psikolojik sermayenin uyumsal performans üzerindeki etkisinin, yenilikçi iş davranışları ve işe angaje olma düzeyi aracılığıyla dolaylı olarak güçlendiğini göstermektedir. Çalışmadan elde edilen sonuçların bireysel iş performansını etkileyen kritik faktörleri incelemesi bağlamında iş dünyasına hem teorik hem de ampirik bir çerçeve sunması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Within today's dynamic and competitive business environment, employees' psychological resources stand out as a strategic element for the sustainable success of organizations. Organizations are searching for ways to increase the capacities of their human resources to adapt to ever-changing and uncertain environmental conditions and to maintain their competitive advantage. In this context, the term positive psychological capital, which includes positive characteristics of employees such as self-efficacy, hope, optimism and psychological resilience, stands out as a fundamental strength that supports the sustainability of individual and organizational performance. Current study investigates the key psychological and behavioral elements that shape the success of organizations. This study explores the impact of positive psychological capital (self-efficacy, hope, optimism and resilience) on employees' adaptive performance and investigates the mediating roles of innovative work behaviors and work engagement in this effect. Regarding positive psychological capital, the study considers it as a core personal resource that increases individuals' capacity for resilience against challenges in the work environment and enables them to be more innovative and engaged to their work. The study provides a comprehensive view of employee performance by addressing the process by which individual psychological resources create value at the organizational level. The theoretical framework includes the theory of extending and the broaden–and–build theory of positive emotions, conservation of resource theory, and the job demands and resources model. The sample of the study consists of employees working in private defense industry companies operating in Ankara, 649 people participated in the study. The data were collected by survey method and after being made suitable for analysis in SPSS 24.0 program, it was analyzed with SmartPLS 4 program using structural equation modeling. The findings indicate that the effect of positive psychological capital on adaptive performance (job performance) is indirectly strengthened through the mediating roles of innovative work behaviors and work engagement. The results of the study are expected to provide both a theoretical and empirical framework for the business world in terms of examining the critical factors affecting individual job performance.
Benzer Tezler
- Pozitif psikolojik sermayenin iş motivasyonu üzerindeki etkisinde örgütsel desteğin aracı rolü
The mediating role of organizational support in the effect of positive psychological capital on job motivation
EROL AÇIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeKütahya Dumlupınar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ VASFİ KAHYA
- Pozitif psikolojik sermayenin iş performansına etkisi: Av sanayii çalışanları üzerine bir araştırma
The effect of positive psychological capital on job performance: A study on hunting industry employees
SELÇUK DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeBurdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÖZMEN
- Pozitif psikolojik sermayenin çalışanın davranışsal sonuçlarına etkisi: Akademisyenler üzerine bir araştırma
The effect of positive psychological capital on employee behavioral results: A research on academics
DENİZ DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeErciyes Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHİBBİ SUAT AKSOY
- Pozitif psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık ile ilişkisi ve beyaz eşya sektöründe bir uygulama
Relationship between positive psychological capital and organizational commitment: A study at white goods sector
FATMA PAŞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeBahçeşehir Üniversitesiİşletme Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK AYDEM ÇİFTÇİOĞLU
- Pozitif psikolojik sermayenin çalışanların problem çözme becerileri üzerindeki etkisi
The effect of positive psychological capital on problem solving skills of employees
ASLIHAN SEÇER