Kentsel tasarımda hizmet tasarımı araçlarının kullanımı: Yeni bir yöntemsel perspektif
The use of service design tools in urban design: A new methodological perspective
- Tez No: 925686
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR AKSEL ENŞİCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Industrial Design, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kentsel Deneyim, Hizmet Tasarımı, Empati Haritası (Empathy Map), Yol Haritası (Journey Map), Deneyim Odaklı Yaklaşımlar, Urban Experience, Service Design, Empathy Map, Journey Map, Experience-Oriented Approaches
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Bu tez, kentsel tasarım süreçlerinde kentli-kullanıcı deneyiminin daha etkin bir şekilde merkeze alınması ihtiyacını ele almaktadır. Günümüzde kentsel tasarım, çoğunlukla geleneksel analiz yöntemlerine dayanmakta olup, bu yöntemler kullanıcıların mekân ile etkileşimlerini duyusal ve deneyimsel boyutlarda ele almakta yetersiz kalmaktadır. Hızlı kentleşme, toplumsal dinamiklerdeki değişim ve tüketim toplumuna geçişle birlikte, kentlilerin duygusal deneyimlerini, mekân algılarını ve sosyal etkileşimlerini tasarım süreçlerine entegre etme gereksinimi artmıştır. Çalışmanın ikinci bölümü, kentsel tasarımda geleneksel analiz yöntemlerinin tarihsel gelişimini ve tüketim toplumuna geçişle bu yöntemlerin yetersizliğini ele almakta; deneyim ve kullanıcı[kentli] odaklı analizlere olan gereksinimi tartışmaktadır. Mekân- Kullanıcı ve Tekil-Genel ekseninde mekân-kullanıcı etkileşimi doğrultusunda analiz yöntemleri, deneyim odaklı yaklaşımlar ışığında yeni imkânlar ve alternatif yöntemler bağlamında değerlendirilmektedir. Üçüncü bölümde, deneyim kavramı odağında kentsel deneyim ve kentli-kullanıcı deneyimi tartışılmıştır. Günümüzde yenilikçi ve deneyim odaklı yöntemler incelenmiştir. Dördüncü bölümde, kentsel tasarımda kullanıcı deneyimini odağa alan Hizmet Tasarımı [Service Design] araçları olan Empati Haritası [Empathy Map] ve Yol Haritası [Journey Map] incelenmiştir. Bu araçların kentsel tasarım süreçlerine entegrasyonuna yönelik kavramsal bir çerçeve sunularak, dijital teknolojilerin sunduğu imkânlarla katılımcı ve insan odaklı bir boyut kazandırma potansiyeli vurgulanmıştır. Ampirik uygulama bölümünde, örnek bir alan üzerinde bu yöntemlerin uygulamaları gerçekleştirilmiş ve elde edilen kullanıcı deneyimi bulguları analiz edilmiştir. Sonuç olarak, bu tezde, kullanıcı deneyimini merkeze alan analiz yöntemlerinin kentsel tasarım süreçlerine sunduğu katkılar değerlendirilmiş ve kentsel mekânların daha yaşanabilir, kapsayıcı ve sürdürülebilir hale getirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur. Çalışma, kentsel tasarımda deneyim odaklı yaklaşımların önemini vurgulayarak, bu alanda yenilikçi uygulamalara yol gösterici olmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis addresses the need to place urban user experiences more effectively at the center of urban design processes. Today, urban design largely relies on traditional analytical methods, which are inadequate in addressing users' interactions with spaces on sensory and experiential levels. With rapid urbanization, changes in social dynamics, and the transition to a consumer society, the necessity of integrating the emotional experiences, spatial perceptions, and social interactions of urban users into design processes has grown significantly. The second chapter examines the historical development of traditional analytical methods in urban design and their inadequacies in the context of the transition to a consumer society. It discusses the need for experience- and user-oriented analyses and evaluates analytical methods based on the Space-User and Individual-General axes. These methods are explored in light of experience-focused approaches, highlighting new opportunities and alternative methods. The third chapter focuses on the concept of experience, discussing urban experience and urban user experience. Innovative and experience-oriented methods in contemporary urban design practices are reviewed. The fourth chapter examines Service Design tools, such as the Empathy Map and Journey Map, which prioritize user experience in urban design. A conceptual framework is proposed for integrating these tools into urban design processes, emphasizing their potential to introduce a participatory and human-centered dimension enabled by digital technologies. In the empirical application section, these methods are applied to a sample area, and findings related to user experience are analyzed. In conclusion, this thesis evaluates the contributions of user experience-centered analytical methods to urban design processes and offers recommendations for making urban spaces more livable, inclusive, and sustainable. By emphasizing the importance of experience-oriented approaches in urban design, the study aims to guide innovative practices in the field.
Benzer Tezler
- Re-thinking the cities in the digital era: An urban living lab concept
Dijital çağda kentleri yeniden düşünmek: Kentsel yaşam laboratuvarı konsepti
ÖZGE ÇELİK YILMAZ
Doktora
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Urban sectıons:Interactıon between transportatıon ınfrastructure and ground
Kentsel kesitler:Ulaşım altyapısı ve zemin etkileşimleri
NURGÜL YARDIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN HACIHASANOĞLU
- Mekansal analiz teknikleri ile çok kriterli karar verme yaklaşımı kullanılarak raylı sistem güzergah analizi
Rail system route analysis using multi criteria decision making with spatial analysis techniques
BERNA ÇALIŞKAN
Doktora
Türkçe
2023
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Rekreasyon alanlarında kent mobilyaları tasarımı: Bayraklı Sahili'nde piknik aktivitesi örneğinde incelenmesi
Design of urban furniture in recreation area: Investigation on picnic activity in Bayrakli
CANSU PELİN İŞBİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ LEBLEBİCİ BAŞAR