Dısney medyasında kişilerarası iletişim: Prenses rol modellerinin iletişim örüntüleri üzerine transaksiyonel bir analiz
Interpersonal communication in Disney media: A transactional analysis of princess role models communication patterns
- Tez No: 925790
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM HAKAN DÖNMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 378
Özet
Medya, toplumsal normların, değerlerin ve kimliklerin yansıtıldığı ve yeniden üretildiği önemli bir alanı temsil etmektedir. Disney'in animasyon film serilerindeki prenses karakterleri, toplumsal cinsiyet rolleri ve kimlik inşası bağlamında kültürel temsil pratiklerinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Farklı tarihsel dönemlere ait bu karakterler, estetik çekicilikleri ve masalsı unsurlarının yanı sıra, kimliklerini ifade ediş tarzları ve kişilerarası ilişkilerdeki etkileşim dinamikleriyle de dikkat çekmektedir. Bu tez çalışması, Disney'in animasyon filmlerindeki prenses karakterlerinin tarihsel bağlamda kişilerarası iletişim örüntülerini, ego durumlarını ve sosyal rol model özelliklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Disney medyasındaki rol modellerinin toplumsal normları nasıl yansıttığını anlamak açısından, prenseslerin ego durumları (Ebeveyn, Yetişkin, Çocuk) ve transaksiyonel iletişim örüntülerinin analizi temel bir önem taşımaktadır. Çalışmada, Pamuk Prenses (1937), Belle (1991) ve Elsa (2013) gibi farklı tarihsel dönemlere ait prenses karakterler, Transaksiyonel Analiz (TA) teorisi çerçevesinde analiz edilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi ve alımlama analizi ile yürütülen çalışmada hem prenseslerin iletişim örüntüleri hem de ebeveynlerin bu karakterlere yönelik algıları ele alınmıştır. Çalışma bulguları, Pamuk Prenses'in geleneksel dönem kadınlık rollerini yansıtarak fedakârlık, şefkat ve uyumluluk gibi özellikleri ön plana çıkardığını; Belle'in modern dönemin entelektüel bireysellik, toplumsal kalıplara meydan okuma ve özgürlük arayışı temalarını temsil ettiğini; Elsa'nın ise postmodern dönemin bireysellik, liderlik ve özgüven odaklı değerleri vurguladığını göstermektedir. Alımlama analizinden elde edilen bulgulara göre eğitim seviyesi ve meslek durumu, prenseslerin algılanmasında kısmen belirleyici olmuştur. Bu tez, Disney animasyon filmlerindeki prenses karakterlerin tarihsel bağlamda kişilerarası iletişim örüntülerini, ego durumlarını ve sosyal rol model özelliklerini Transaksiyonel Analiz teorisi çerçevesinde inceleyen kapsamlı bir çalışmadır. Çalışma, medya karakterlerinin toplumsal normların yeniden üretimi ve dönüşümündeki rolünü, Transaksiyonel Analiz teorisinin sunduğu disiplinler arası çerçeveyle ele alarak literatürdeki boşluğu doldurmaktadır. Ayrıca toplumsal cinsiyet rolleri, kimlik inşası ve medya temsilleri üzerine gelecekteki araştırmalara önemli katkılar sunması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Media represents an important area where social norms, values and identities are reflected and reproduced. Princess characters in Disney's animated film series constitute an important part of cultural representation practices in the context of gender roles and identity construction. These characters from different historical periods attract attention with their aesthetic appeal and fairy-tale elements, as well as the way they express their identities and the dynamics of interaction in interpersonal relationships. This thesis study aims to examine the interpersonal communication patterns, ego states and social role model characteristics of princess characters in Disney's animated films in a historical context. In order to understand how role models in Disney media reflect social norms, analysis of the princesses ego states (Parent, Adult, Child) and transactional communication patterns are of fundamental importance. In the study, princess characters from different historical periods such as Snow White (1937), Belle (1991) and Elsa (2013) were analyzed within the framework of Transactional Analysis (TA) theory. In the study conducted with content analysis and reception analysis, which are qualitative research methods, both the communication patterns of the princesses and the perceptions of the parents towards these characters were discussed. Study findings show that Snow White reflects traditional femininity roles and highlights characteristics such as sacrifice, compassion and adaptability; Belle represents the modern era's themes of intellectual individuality, challenging social patterns, and the search for freedom; It shows that Elsa emphasizes the values of the postmodern period focused on individuality, leadership and self-confidence. According to the findings obtained from the reception analysis, education level and professional status were partially decisive in the perception of princesses. This thesis is a comprehensive study that examines the interpersonal communication patterns, ego states and social role model characteristics of princess characters in Disney animated films in a historical context within the framework of Transactional Analysis theory. The study fills the gap in the literature by addressing the role of media characters in the reproduction and transformation of social norms with the interdisciplinary framework offered by Transactional Analysis theory. It is also expected to make significant contributions to future research on gender roles, identity construction and media representations.
Benzer Tezler
- Küresel medyada çocuk televizyonu yayıncılığı Türkiye'den bir örnek: Disney Channel
Children's television broadcasting in the global media an example from Turkey: Disney Channel
BURCU EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUKADDER ÇAKIR
- Neoliberal politikaların Türkiye'de yazılı basını dönüştürmesi: Neoliberal habercilik düzeni
Transformation of press in Turkey: Neoliberal order
GÜVENTÜRK GÖRGÜLÜ
Doktora
Türkçe
2021
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET KIRIK
- Basın özgürlüğünü tehdit eden unsurların ekonomik, hukuki ve uluslararası boyutunun incelenmesi ve çözüm önerileri
Başlık çevirisi yok
RIZA KADILAR
- A tale as old as time or a whole new world? A comparison of Disney classics and their remakes
Zaman kadar eski bir masal mı yoksa yepyeni bir dünya mı? Disney klasikleri ve yeni yapımlarının karşılaştırılması
SANEM ÖZBAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İletişim BilimleriYeditepe ÜniversitesiMedya ve İletişim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN HÜRMERİÇ
- Disney'in geleneksel animasyon filmlerinde fabl kullanımı
Disney's use of fables in traditional animated films
HATİCE TUBA CİVELEK
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2025
Güzel SanatlarMaltepe ÜniversitesiDisiplinlerarası Güzel Sanatlar Ana Sanat Dalı
PROF. DR. CELAL OKTAY YALIN