Döner kepçeli ekskavatörlerin performansını etkileyen faktörlerin araştırılması
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 33901
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET HAKAN ONUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1994
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
74 ÖZET: Çalışma sahası, Kahraman Maraş iline bağlı Elbistan ilçesinin kuzeyinde ve Türkiye'nin güney doğusunda yaklaşık olarak 3 km2lik bir alanı kapsamaktadır. Bölgedeki 4x344 MW gücündeki Afşin-Elbistan (A) termik santralinin kömür ihtiyacını karşılayan Kışlaköy açık işletmesinin üretim kapasitesi 20 milyon ton/yıl'dır. Afşin-Elbistan (A) termik santraline eklenmesi planlanan 2x344 MW gücündeki 5. ve 6. ünitelerinin kömür ihtiyacı da Kışlaköy açık işletmesinden karşılanacaktır. Bu çerçevede madene yapılacak ek yatırım tutarlarının belirlenmesinde döner kepçeli ekskavatör sisteminin fiili performansı önemli bir rol oynar. Her biri 15 milyon m3(yerinde)/yd kazı kapasitesine sahip olan döner kepçeli ekskavatörler, bu güne kadar, istenilen performansı gösterememişlerdir. Bu çalışmanın amacı; döner kepçeli ekskavatörlerin performansını etkileyen faktörlerin tespit edilerek, performanslarının arttırılabilmesi için alınması gereken önemleri belirtmektedir. Araştırma saha, laboratuvar ve büro çalışmaları olmak üzere üç aşamada yürütülmüştür. Öncelikle örtü tabakasını oluşturan katmanlar ve bunların kazı basamaklarına göre dağılımları incelenerek 1/5000 ölçekli bir harita üzerine işlenmiştir. Daha sonra Madenin L, 3., ve 4. basamaklarında kısa süreli performans testleri yapılarak, örtü tabakasını oluşturan zeminlerin kazılabilirlik değerleri tayin edilmiş ve ekskavatörlerin performansını üzerindeki etkileri incelenmiştir. Ayrıca test panolarından alınan numuneler üzerinde Makaslama deneyleri yapılmış ve yoğunlukları tayin edilmiştir. Orta süreli performans testlerinde ise; kazı geometrisi ile ilgili parametrelerin ve kova uçlarının performans üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırma sahasındaki örtü tabakasını oluşturan zeminler yüzeyden başlayarak; lehim, marn, kil ve gidya şeklinde sıralanmaktadır. Tatlı-su kalker horizonlarının kalınlıkları 2 m'ye kadar çıkmaktadır. Kuvaterner'deki konsolide olmuş sert zeminlerin DKE ile kazılması mümkün değildir. Döner kepçeli ekskavatörlerin özgül kesme kuvvetleri lehim de 95 kN/m, sert zeminlerde 151 kN/m, patlatılmış sert zeminler'de 112 kN/m, kil'de 97 kN/m ve gidya'da 91 kN/m olarak belirlenmiştir. Zeminlerin kazılabilMik değerleri arttıkça kohezyonlan ve plastisite indeks değerleri artarken, içsel sürtünme açılan azalmaktadır. Döner kepçeli ekskavatörlerin performanslarını etkileyen en önemli teknik faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz; Zeminlerin kazılabilirlik özellikleri, kova uçlarındaki aşınmalar, kademe yükseldiği ve pano genişliği Döner kepçede halen kullanılmakta olan kova ve uç dizaynı kazı kapasitesini düşürmektedir. Kova uçları yeni iken, uç ile zemin arasındaki kesme ilişkisi kesici diş tipindeki uçların kazı davranışını göstermektedir. Fakat uçlar aşındıkça, geniş bir kesme75 yüzeyi oluşturarak, zemin ile uç arasındaki sürtünme mukavemetinin artmasına neden olmaktadır. Bu olumsuzluğun giderilerek döner kepçe motor gücünün daha etkin bir şekilde kullanılabilmesi için kesici tırnak (ripper-teeth) tipinde uçlar kullanılmalıdır. Nitekim Yunanistan'ın Kardia (RODGERS, 1984), Hindistan'ın Ney veli (MILDT ve TRÜMPER, 1984), Avustralya'nın Goonyella (FLEISCHHAKER, 1985) ve Loy Yang (RODGERS, 1986), ve Kanada 'nın Athabasca (RODENBERG, 1986) madenlerinde, kohesif ve sert zeminlerin bulunduğu sahalarda, kesici tırnak tipindeki uçlar basan ile kullanılmaktadır. Örtü tabakasını oluşturan zeminlerin kazüabilirlik değerlerinde, ekonomik anlamda, bir iyileştirme yapma mümkün görülmemektedir. Ancak gevşetme patlatması yapılarak sert zeminlerin kazı sınıfı“ zor kazı”dan“ orta kazı”sınıfına getirilebilir. Yapılar arazi çalışmalarında kazı panosunun genişliğinin 60 m. civarında ve kademeyüksekliğinin de en az döner kepçe yarıçapı kadar, olması durumunda fiili kazı kapasitesinin 378 m3/ saat daha arttınlabileceği görülmüştür. Fakat uygulamada, özellikle, kademe yüksekliğinin 4-5. arasında seçilerek bomun yatay hareket hızının ısrarla 20m/ dakika civarında tutulmaya çalışıldığı izlenmiştir. DKE operatörlerinin eğitilerek bu alışkanlığın değiştirilmesi mümkündür.
Özet (Çeviri)
76 SUMMARY The investigated region which includes a 3 km2 area is located north of Elbistan, Kahraman Maraş Province, in south east of Türkiye. The Opencast Mine Kışlaköy was established to feed the Afşin- Elbistan (A) power station with a capacity of 4x344 MW, and has a design capacity of 20 mio ton per year. The lignite consumption of 5 th and 6 th power station units which are planned to add the existing power station will be supplied from Kışlaköy mine. For this reason the actual performance of the BWEs takes an important role to estimate the amounts of additional investment So far, the performance of the BWEs with a design capacity of 15 mio bank m3 per year has not been sufficient The aim of this study is to determine the factors that effect the performance of BWEs and to take the necessary precautions to improve the performance of them. This investigation was carried out at the field, the laboratuary and the office. At first, the overburden layers were determined to the benches of the mine by having a geological map 1/5000 scale in the area. The short-term trial excavations were conducted at the first, the third and the fourth benches in order to determine of the overburden layers diggability and the causes of the poor performance of the BWEs. At the medium-term performance tests, the influence of the digging geometry and the corner knives were investigated. In addition to these, the samples were taken from the test locations to estimate the shear strength and specific gravity. The overburden layers found in the area can be enumerate from surf ace to the top of the lignite seam as follows; -Loam, - Marl, -Clay -Gyttja The thickness of fresh- water limestone is about 2 m. Consolidated rock layers found in the quaternary strata can not be excavated by die BWE. The specific digging forces are 95 kN/m at the loam, 151 kN/m at the hard layers, 1 12 kN/m at the pre-blasted hard layers 97 kN/m at tie clay and 91 kN/m at the gyttja respectively. Paralellel to the increasing of the diggability criteria of the overburden layers, the cohesion and the plasticity index are increase but the angle of internal friction is decreases. It is determined that the existing design of the corner edges cause to decrease of the BWE's performance. The cutting behavior of the corner edges are similar to the ripper-teeth, when it has its original form. Parallel to the worn of the corner edges, the cutting area and the friction between corner edges and ground are increase. In order to use the drive power of the BW efficiently, the existing comer edges should be replaced by77 ripper-teeth. At the Kardia mine, Greece, which is more akin to Kışlaköy mine the corner edges have been replaced by ripper-teeth in 1981 (RODGERS, 1984). Other examples can be given such as Neyveli mine, India (MILDT ve TRÜMPER, 1984), Goonyella mine (FLEISCHHAKER, 1985) and Loy yang mine (RODGERS, 1986) Australia and Athabasca (RODENBERG, 1986) Canada. Although the diggability criteria of overburden layers can not be changed from the economical point of view, hard layers can be pre-blasted. When the block witdh and the cutting height are selected 60 m. and 6,25 m. respectively, the actual output of the BWEs can be increased 378 m3/h more. But in application, especially the cutting heights are selected between 4 and 5 m. and slewing speed is tried to keep 20 m/min. It is possible to change of this habit by means of training of the BWE crew.
Benzer Tezler
- Afşin?Elbistan linyitleri Kışlaköy açık işletmesi gevşetme patlatması uygulamaları
An application of loosening blasting in Afşin Elbistan lignite establishment Kişlaköy open pit mine
VELAT ALABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Maden Mühendisliği ve MadencilikÇukurova ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET MAHMUT KILIÇ
- Improvement of the belt conveyor shifting operations in kislakoy/Elbistan lignite mine using the critical path method
Başlık çevirisi yok
DİNÇER KARA
Yüksek Lisans
İngilizce
1990
Makine MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. NEŞ'E ÇELEBİ
- Effects of anisotropy and size on the assessment of diggability of Seyitömer Marl for bucket wheel excavator
Döner kepçeli ekskavatörler için kazılabilirlik tayininde anizotropi ve boyut parametrelerinin etkisinin Seyitömer Marn'ında araştırılması
OĞUZ ŞENER KONCAGÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
1990
Maden Mühendisliği ve MadencilikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NACİ BÖLÜKBAŞI
- Diggability assesment of bucket wheel excavators in Elbistan Lignite Mine
Elbistan Linyit Madenindeki döner kepçeli kazıcılar için kazılabilirlik yaklaşımı
OĞUZ ŞENER KONCAGÜL
Doktora
İngilizce
1997
Maden Mühendisliği ve MadencilikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NACİ BÖLÜKBAŞI
- Maden sanayisinde kullanılan Hadfield çeliğinin aşınma özelliklerinin geliştirilmesi
Improvement of wear properties of Hadfield steel used in the mining industry
MEHMET ALTAN SERTKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Makine MühendisliğiGazi ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF USTA