Geleneksel giysili damal bebeğinin incelenmesi ve üretim aşamaları
Investigation and production stages of damal doll with traditional clothes
- Tez No: 925924
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FİLİZ ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ardahan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat ve Tasarım Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Toplumlar, kendi iç yapılarında ihtiyaç duyduğu örf, adet ve gelenekleri kendi ihtiyaçlarına göre şekillendirmiştir. Ancak zaman içinde çevre ve yaşam koşullarındaki değişikliğe göre bu değerler değişim göstermektedir. Damal yöresinin geleneksel kadın giysileri bu bağlamda ele alındığında, günlük yaşamın dinamiğine ayak uyduramadığı için artık tercih edilmemektedir. Ancak Damal kadını giysileri üzerinden çıkarmış olsa da duygusal bir bağla bağlı olduğu bu giysileri bez, tahta ve plastik bebekler üzerine giydirerek yaşatmaya devam etmektedir. Bebekler üzerine giydirilen giysilerin biçimi, motifleri ve aksesuarları, kökleri Orta Asya'ya dayanan Türkmen gelenekleri ve inanışlarıyla bağ kurmakta ve önemli bir kültür aktarıcısı rolü oynamaktadır. Günümüzde artık günlük olarak kullanılmasa da bu geleneksel elbiseler turizm ve tanıtım amaçlı yapılan Damal bebeklerinde yaşatılmaktadır. Damal bebeği yapımı, hem Damal ilçe merkezi ve köylerinde yaşayan kadınlar tarafından hem de Ardahan Halk Eğitim Merkezine bağlı Damal Bebek Evinde yapılmaktadır. Damal bebeği yapımı, yörenin tanıtılmasına katkı sunmasının yanında yörenin kadınlarının gelir sağlayan bir iş kolu olmaya da başlamıştır. Çalışmada, Damal bebeğinin yapım aşamaları, bebeğin üzerindeki motif ve aksesuarların incelenmiş, geleneksel Damal kadın giysileri ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca geleneksel Damal kadın giysileri için Damal ilçe ve köylerinde alan araştırması yapılmış, elde edilen bilgi ve görseller kayıt altına alınarak çalışmada sunulmuştur. Bu belgelemenin yapılması ile gelecek kuşaklara geleneksel Damal kadın giysilerinin doğru şekli ile aktarılması amaçlanmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde geleneksel giysili bebek tanımı yapılmış, geleneksel giysili bebek yapımına temel olan kültür, inanç ve geleneklerden bahsedilmiştir. İkinci bölümde Damal bebeğinin ait olduğu kültür ve geleneğin daha net anlaşılması için Damal ilçesi ve geleneksel giysili Damal bebeği yapım tarihçesi anlatılmıştır. Yerel bir değer olan geleneksel giysili Damal Bebeğinin gerek turizm gerekse tanıtım açısından önemine vurgu yapılmıştır. Üçüncü bölümde geleneksel Damal Kadın giysileri tanıtılmış, giysinin Türkmen kadınları açısından önemine değinilmiştir. Bölümün sonunda, geleneksel giysili Damal bebeği yapım aşamaları anlatılmıştır.
Özet (Çeviri)
Societies have shaped the customs, traditions and customs they need in their internal structures according to their own needs. However, these values change in time according to the changes in the environment and living conditions. When the traditional women's clothes of Damal region are considered in this context, they are no longer preferred because they cannot keep up with the dynamics of daily life. However, although Damal women have removed their clothes from their clothes, they continue to keep these clothes, to which they are emotionally attached, alive by wearing them on cloth, wooden and plastic dolls. The form, motifs and accessories of the clothes worn on dolls establish a connection with Turkmen traditions and beliefs rooted in Central Asia and play the role of an important cultural transmitter. Although they are no longer used on a daily basis today, these traditional dresses are kept alive in Damal dolls made for tourism and promotional purposes. Damal dolls are made both by women living in Damal district centre and villages and in Damal Doll House affiliated to Ardahan Public Education Centre. In addition to contributing to the promotion of the region, Damal doll making has started to be a business branch that provides income for the women of the region. In the study, the production stages of the Damal doll, the motifs and accessories on the doll were examined and compared with traditional Damal women's clothing. In addition, field research was carried out in Damal districts and villages for traditional Damal women's clothing, and the information and visuals obtained were recorded and presented in the study. With this documentation, it is aimed to transfer traditional Damal women's clothing to future generations in the correct form. In the first part of the study, the definition of traditional dressed dolls was made, and the culture, beliefs and traditions that are the basis for making traditional dressed dolls were mentioned. In the second part, Damal district and the history of making Damal dolls with traditional clothes were explained in order to understand the culture and tradition to which the Damal doll belongs more clearly. The importance of Damal doll with traditional clothes, which is a local value, in terms of both tourism and promotion is emphasised. In the third chapter, traditional Damal women's clothes are introduced and the importance of the clothes for Turkmen women is mentioned. At the end of the chapter, the stages of making Damal doll with traditional clothes are explained.
Benzer Tezler
- Malatya İli Yeşilyurt ilçesinde folklorik yapma bebekçilik
Folkloric doll making in Yeşi̇lyurt town of Malatya
SEHER VURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA TAĞI
- Çallı kuşağı resminde mimarinin kullanımı
The usage of architecture in paintings of Çallı era
CEMRE ASLAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sanat TarihiEge ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİ KUYULU ERSOY
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Tarihsel kökenleri, yayılma alanları, organizasyon biçimleri ve fonksiyonları bakımından geleneksel Aba ve Şalvar Güreşleri'nin incelenmesi
A Study in traditional Aba and Shalwar Wrestling; origin, historical progress, organisations and functions
HAYDAR İŞLER
Doktora
Türkçe
1997
SporGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET FAİK İMAMOĞLU
- Yerel giysi ve aksesuarlarının çağdaş giysi tasarımına etkisi üzerine bir örnek: Sivas yöresi
An example of the impact of local clothes and accessories on contemporary clothing design: Sivas province
MERVE ELÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Giyim EndüstrisiHaliç ÜniversitesiTekstil ve Moda Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ŞÖHRET AKTEPE DAL