Kente bakmak için yeni bir içsellik paradigması: kentsel bir iç olarak çamlık ve içselliğin fragmanter anlatıları
Towards a new paradigm of interiority: Çamlık as an urban interior and fragmanted narratives of interiority
- Tez No: 925968
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ GÜNER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Bilgisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Belirsiz, karmaşık ve çoklu okumalara açık olan içsellik olgusu, konvansiyonel olarak ilişkilendirildiği iç mekân bağlamından kentsel bağlama taşındığında, günümüz mimarlık ortamında yeni bir problem alanı tanımlar. Kentsel mekân-iç mekân arasındaki ilişkiyi çoklu okumalara açan ve kente yeni bakışlar yöneltmek üzere çeşitli teorik denemeleri harekete geçiren bu manevra, mekân bilgisini yeni bağlamlara taşıyan geniş bir sapmalar ve alternatifler yelpazesi sunarak kentsel mekânı yeniden düşünmeye davet eder. 1980'li yıllardan itibaren, postyapısalcı düşüncenin etkisiyle yerleşik kabulleri sorgulayan ve mevcut teorik çerçeveleri yeniden yapılandıran düşünsel ortamda gelişen“kentsel içsellik”(urban interiority) kavramı kenti, mekânı ve içselliği birbirleri üzerinden yeniden düşünmeyi mümkün kılan yeni bir düşünce ufku tanımlar. Kentsel mekânı iç mekânın epistemik alanı içinde konumlandıran ve yeniden tartışmaya açan bu tez, disiplinlerarası bir konumda duran“kentsel içsellik”kavramını üçlü bir teorik zeminde ele alır ve tartışır. Bu doğrultuda, farklı epistemolojik alanlarda işlerlik gösteren özne-merkezli bir bakışı nesne-merkezli materyalizm ile bir araya getiren ve bu iki uç arasında bağlayıcı olarak Duygulanım Teorisi'ni devreye sokan bir bakış kurar. Fiziksel unsurlar kadar fiziksel olmayan unsurları da tartışmaya dâhil eden bu bakma biçimi, içsellik olgusunun sunduğu düşünsel çerçevenin potansiyelleriyle birlikte kentsel mekâna yeni bir bakış denemesi sunar.“Duygulanımsal Ontoloji”olarak adlandırılan bu yeni bakış, içselliğin bedensel olarak algılanan, çeşitli duygulanımsal yoğunluklar üreten maddesel ve duygulanımsal izlerini tezin çalışma alanı olarak belirlenen Denizli Çamlık Sahası'nda takip eder ve kentsel içsellikleri bedensel-maddesel-duygulanımsal bir arakesitte, ilişkisellikler üzerinden keşfetmeyi amaçlar. Tez, iç/dış, nesnel/öznel, kamusal/özel gibi düaliteler arasındaki boşluklarda cereyan eden kentsel içsellik kavramının muğlak anlamsal dünyasını ve çoklu katmanlarını açığa çıkararak iç mekâna dair bilginin düalitelere dayalı kanıksanmış güzergâhlarının dışında nasıl üretilebileceğini sorunsallaştıran yeni bir düşünsel ve kavramsal çerçeve sunar.
Özet (Çeviri)
The phenomenon of interiority, characterized by its ambiguity, complexity, and openness to multiple interpretations, establishes a new field of inquiry within contemporary architectural discourse when relocated from its traditional association with interior to an urban context. This approach redefines the relationship between urban and interior, fosters diverse interpretations and theoretical explorations, and presents a broad spectrum of alternatives that transport spatial knowledge into new contexts. Since the 1980s, under the influence of poststructuralist thought, the concept of“urban interiority”has developed within an intellectual milieu that reconfigures existing theoretical frameworks. This concept articulates a new intellectual horizon that enables the rethinking of the urban, space, and interiority in relation. The concept, emerging between dualities such as interior/exterior, objective/subjective, and public/private, encompasses the intermediary values and dimensions of privacy, publicity, and subjectivity, shaped by its semantic ambiguity and multilayered complexity. Within the context of the thesis, it functions as a theoretical and conceptual tool that critically explores the potential for generating knowledge of interior beyond conventional dualistic frameworks. By situating urban within the epistemic field of interior, this thesis investigates the concept of“urban interiority”through an interdisciplinary approach grounded in a threefold theoretical framework. Within this framework, a new perspective is developed that integrates a subject-centered approach with object-centered materialism, with Affect Theory as a mediator between these two polarities. This perspective, encompassing both physical and non-physical elements, introduces a new approach to rethinking urban, while exploring the potentials offered by the phenomenon of interiority. This approach provides a basis for investigating urban interiorities at the intersection of corporeality, materiality, and affect through relationality. Named“Affective Ontology”, this new perspective traces the material imprints of interiority, perceived corporeally and generating various affective intensities, within the Denizli Çamlık Field, selected as the thesis's field of study. The study examines the ambiguous and multilayered nature of the concept of urban interiority, which emerges in the interstices of dualities such as inside/outside, objective/subjective, and public/private. It establishes a conceptual and methodological framework that critically interrogates the production of spatial knowledge about interior beyond the conventional, dualistic paradigms.
Benzer Tezler
- Delikli bir kent olarak İstanbul'a bakmak: Kentin müphem alanlarına dair bir araştırma
Investigating Istanbul as a perforated city: A research on terrain vagues of the city
MERVE KARADABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ERKÖK
- Kentsel ortam [Milieu]: Özneleş[tir]meye yönelik manipülasyon ve karşı-özneleşme pratiği için motivasyon alanı
Urban Milieu: a space for manipulating subjectivity or a space for motivation for practices of counter-subjectivity
DUYGU OVACIK ÇORUH
Doktora
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BELKIS ULUOĞLU
- A spatial conception based on walking: Critical walk
Yürümeye dayalı mekânsal bir kavrayış: Eleştirel yürüyüş
NİLSU ALTUNOK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Kentin eşiklerinde beliren bir imkan olarak karşılaşma mekanı
Space of encounter as an appearing potential in the liminality of the city
ZEYNEP DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER
- Diyarbakır'da Cumhuriyet'ten günümüze konut dokusu değişiminin üç mahalle üzerinden incelenmesi: Yenişehir, Muradiye ve Fırat Mahalleleri
An examination of the transformation of residential pattern from the Republic era to the present in Diyarbakir through three districts: Yenişehi̇r, Muradiye, and Fırat Neighborhoods
MUZAFFER BARAN GÜLSÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALE GÖNÜL