Öğretmenlerin Mesleklerine Yönelik Duyguları ve Öğretmen Duygularının Öğretim Yaklaşımlarına Etkisi
Teachers' feelings towards their professions and the effect of teachers' feelings on their teaching approaches
- Tez No: 926112
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVGİ YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ordu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Bu çalışmanın amacı öğretmenlerin mesleklerine yönelik duygularının öğretmenlerin kullandıkları öğretim yaklaşımlarına etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda ilk olarak öğretmenlerin mesleklerine yönelik duyguları belirlenmiş ve bu duygularının cinsiyet, görev yapılan kademe, kıdem, görev yapılan yerleşim birimi ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre değişip değişmediği incelenmiştir. Sonraki aşamada öğretmenlerin öğretim yaklaşımlarını kullanma düzeyleri belirlenmiş ve bu yaklaşımları kullanım düzeylerinin öğretmenlerin cinsiyet, kademe, kıdem, görev yapılan yerleşim birimi ve eğitim düzeyi değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Nihai olarak öğretmenlerin mesleklerine yönelik duygularının öğretim yaklaşımlarına etkisi belirlenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2023-2024 eğitim öğretim yılında Giresun ilinde resmi anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise kurumlarında görev yapmakta olan 300 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçekler“Öğretim Yaklaşımları Ölçeği”ve araştırmacı tarafından geliştirilen“Öğretmenlerin Mesleklerine Yönelik Duyguları Envanteri”dir. Analiz aşamasında betimsel analizler, açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü varyans analizi, Pearson korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modeli kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre Türk kültüründe öğretmenlerin mesleklerine yönelik duyguları kaygı, mutluluk, üzüntü, umut, öfke, gurur, sevgi, sabır, sorumluluk, hayal kırıklığı ve utanç olarak belirlenmiştir. Envanterde yer alan kaygı, üzüntü, öfke, hayal kırıklığı ve utanç duyguları kendi aralarında; mutluluk, gurur, umut, sevgi, sabır ve sorumluluk duyguları kendi aralarında pozitif yönde anlamlı ilişkiler oluşturmuştur. Demografik değişkenler açısından, öğretmenlerin mesleklerine yönelik üzüntü, gurur ve sorumluluk duygularında kadın ve erkek öğretmenler arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulunmuş, kadın öğretmenlerin ortalama puanın daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Diğer duygular için iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Tüm duygu ölçekleri için öğrenim durumuna göre öğretmenler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Farklı kademelerde görev yapan öğretmenler arasında sevgi ve sorumluluk duyguları dışında anlamlı istatistiksel fark bulunamamış; sevgi ve sorumluluk duygularında okul öncesi öğretmenleri ilkokul ve ortaokul öğretmenlerine göre anlamlı derecede daha yüksek düzeyler bildirmişlerdir. Diğer yandan öğretmenlerin hem öğretmen merkezli hem de öğrenci merkezli öğretim yaklaşımlarını yüksek düzeyde kullandıkları belirlenmiştir. Öğretim yaklaşımları düzeylerinde öğretmenlerin cinsiyet, öğrenim durumu, kademe değişkenlerine göre anlamlı bir istatistiksel fark bulunamamıştır. Son olarak öğretim yaklaşımları ile kaygı, hayal kırıklığı ve utanç ölçekleri arasında anlamlı ilişki bulunamamış; anlamlı ilişkisi olan duygular ile öğretim yaklaşımları arasında yapısal eşitlik modeli uygulanmıştır. Analiz sonucuna göre mutluluk, sorumluluk, sevgi, üzüntü ve öfke duyguları öğrenci merkezli öğretim boyutuyla; umut, gurur ve sabır duyguları öğretmen ve öğrenci merkezli öğretim boyutlarıyla model oluşturmuştur. Buna göre öğretmenlerin mesleklerine yönelik umut, gurur ve sabır duyguları her iki öğretim yaklaşımını da etkilerken, mutluluk, sorumluluk, sevgi, üzüntü ve öfke duyguları ise öğrenci merkezli öğretim yaklaşımlarını etkilemektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the impact of teachers' feelings toward their profession on the teaching approaches they use. For this purpose, firstly, the feelings of the teachers towards their profession were determined and it was examined whether these feelings changed according to the variables of gender, level of duty, seniority, place of duty and level of education. In the next stage, the teachers' level of use of teaching approaches was determined and it was examined whether the level of use of these approaches differed according to the variables of teachers' gender, level, seniority, place of duty and level of education. Finally, the effect of teachers' feelings towards their profession on their teaching approaches was determined. The sample of the research consists of 300 teachers working in official kindergartens, primary schools, secondary schools and high schools in Giresun province in the 2023-2024 academic year. The scales used in the study are the“Teaching Approaches Scale”and the“Teachers' Feelings Towards Their Profession Inventory”which was developed by the researcher. Descriptive analyses, exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, independent sample t-test, one-way analysis of variance, Pearson correlation analysis and structural equation model were used in the analysis phase. According to the research results, the emotions of teachers towards their profession in Turkish culture were determined as anxiety, happiness, sadness, hope, anger, pride, love, patience, responsibility, disappointment and shame. Both the emotions of anxiety, sadness, anger, frustration, and shame, and the emotions of happiness, pride, hope, love, patience, and responsibility have each formed meaningful relationships with the emotions within their own group in a positive direction. In terms of demographic variables, statistically significant differences were found between male and female teachers in terms of feelings of sadness, pride and responsibility towards their profession, and female teachers were found to have higher mean scores. No statistically significant difference was found between the two groups for other emotions. No statistically significant difference was found between teachers according to educational status for all emotion scales. No significant statistical difference was found between teachers working at different levels except for feelings of love and responsibility; preschool teachers reported significantly higher levels of feelings of love and responsibility than primary and secondary school teachers. On the other hand, it was determined that teachers used both teacher-centered and student-centered teaching approaches at a high level. No significant statistical difference was found in the levels of teaching approaches according to the gender, educational status and stage variables of the teachers. Finally, no significant relationship was found between teaching approaches and anxiety, frustration and shame scales; structural equation modeling was applied between the emotions that had a significant relationship and teaching approaches. According to the analysis results, the emotions of happiness, responsibility, love, sadness and anger formed a model with the student-centered teaching dimension; the emotions of hope, pride and patience formed a model with the teacher and student-centered teaching dimensions. Accordingly, while teachers' feelings of hope, pride and patience towards their profession affect both teaching approaches, feelings of happiness, responsibility, love, sadness and anger affect student-centered teaching approaches.
Benzer Tezler
- Öğretmenlerin mesleklerine yönelik sahip olduğu olumlu ve olumsuz duyguların incelenmesi
Examination of positive and negative feelings of teachers towards their profession
ESRA ÇAĞLAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY BEDİR
- Genel liselerde örgütsel iletişim ile öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmeleri arasındaki ilişki(Ankara ili örneği)
The relationship between organizational communication at high schools and organizational identifications of teachers
A. ECE EREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ASIM ÖZDEMİR
- Lider öğretmenlerin okul kültürüne etkileri
Effects of leadi̇ng teachers on school culture
YAŞAR GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okul yaşam kalitesini algılama düzeyleri ve mesleki tutumlarının incelenmesi
An investigation of teachers? perceptions of school life quality and level of teachers? professional attitude
GÜLBAHAR KORKMAZ
- Öğretmenlerin mesleki öğrenme ihtiyaçlarına ilişkin görüşleri
View of teachers' professional learning needs
ÖZNUR SARIYER BAŞOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLA YILDIRIM